شرایط اقتصادی خانواده‌ها این روزها باعث شده بسیاری از مردان ۲۴ ساعت شبانه‌روز را در فکر شرایط شغلی خود باشند و به این ترتیب خستگی و فشار ناشی از کار نیز به مراتب بسیار بیشتر از زمان‌های گذشته است. حتی پس از پایان کار در اداره، این بار در خانه باید مثلا ساعت‌ها پشت لپ‌تاپ بنشینند و به کار ادامه دهند.
صبح مشهد– چنین موقعیت‌هایی برای همسر این فرد نیز کسالت‌آور می‌شود، زیرا همسرش آنقدر درگیر کار شده که دیگر توجهی به او نشان نمی‌دهد.
در چنین شرایطی فرد گرفتار بیش از همه به حمایت و پشتیبانی نیاز دارد. بررسی کارشناسان نشان می‌دهد در ابتدای زندگی مشترک زنان با از خودگذشتگی و به تصور اینکه همسرشان برای فراهم کردن آینده‌ای بهتر باید بیشتر تلاش کند، سعی می‌کنند تنش کمتری با او داشته باشند، اما در ادامه وقتی با بی‌توجهی‌های او و غرق شدن در کار مواجه می‌شوند، کم‌کم آتشفشان خاموش شروع به فوران می‌کند. شاید در همسایگی یا در میان اقوام شاهد دعوای زوج‌ها بوده‌ایم؛ اوج این دعواها زمانی است که مرد از محل کار به خانه بازگشته یا روزهای تعطیل وقتی بحث سر موضوعی بالا می‌گیرد. روان‌شناسان و جامعه‌شناسان معتقدند بیشترین اختلافات بین زوجین در ساعات پایانی شب زمانی که مرد یا زن از محل کار به خانه باز‌می‌گردند، اتفاق میافتد.
چگونه زمان اوج درگیری زوج ها را مدیریت کنیم؟
اگر زن خانه‌دار باشد، زمانی که همسرش به خانه بازگشت، از او انتظار توجه ویژه و همچنین همکلام شدن با او و شنیدن حرف‌هایی دارد که از صبح منتظر بازگو کردن آنها بوده است و از طرف دیگر مرد انتظار دارد پس از پشت سر گذاشتن ساعت‌ها هیاهو و کلنجار رفتن در محل کار و خستگی ناشی از آن وقتی پا در خانه می‌گذارد، با محیطی ساکت و آرام روبه‌رو شده و همسرش مقدمات آسایش او را فراهم کند، اما این انتظارات که در مقابل یکدیگر قرار دارند، بعد از مدتی تبدیل به تنش و شروع اختلافات و درگیری‌ها بین زن و مرد می‌شود. این تصویری است که شاید با ده‌ها مورد آن از نزدیک برخورد داشته‌ایم، اما چه باید کرد؟ چه ساعاتی از شبانه‌روز اوج درگیری و تنش بین زن و شوهرهاست و چطور می‌توان این زمان را به بهترین شکل مدیریت کرد؟
۷۰ درصد اختلافات زوج ها با تاریکی هوا
دکتر مجید ابهری، آسیب‌شناس اجتماعی معتقد است اختلافات زناشویی معمولا هر کدام بهانه مخصوص به خود را دارند و زوجین بر اساس این بهانه‌ها ممکن است به طور مقطعی یا مستمر به بحث و جدل بپردازند یا درگیری لفظی به تقابل فیزیکی تبدیل شود. وی می‌گوید: معمولا اوج درگیری‌های لفظی بین زوجین شب‌ها بعد از بازگشت زن یا شوهر یا هر دو از محل کار اتفاق میافتد، چرا‌که خستگی جسمی از نگاه رفتار‌شناسی فرد را حساس و بهانه‌جو می‌کند. در یک پژوهش میدانی که در بنیاد صیانت از خانواده در سال گذشته انجام شد، ۷۰ درصد از گفت‌وگوها شب اتفاق میافتد که متاسفانه فرزندان نیز ناظر این بگو‌مگوها هستند.
بعد از مهمانی ، دعوا شروع می شود!
وی ادامه داد: بعد از بازگشت از میهمانی‌ها زمان مناسبی برای بحث و نقد رفتارهای زوجین حاضر در میهمانی است و گفت‌وگوهای جدلی آخر شب، نتیجه اینگونه میهمانی‌ها و ادامه آن است. مقایسه زن یا شوهر با زوجین حاضر در میهمانی از روابط عاطفی آنها گرفته تا زیور‌آلاتشان و لباسشان هر یک ممکن است عاملی برای درگیری لفظی شود. روزهای تعطیل و عزیمت به میهمانی بحث و گفت‌وگو ایجاد می‌کنند و پوشیدن یا نپوشیدن یک لباس، نحوه آرایش هر کدام بهانه‌ای برای درگیری لفظی می‌شوند. به طور طبیعی ۳۰ درصد دیگر از درگیری‌های لفظی روزهای تعطیل بعد از رفتن میهمان‌ها از خانه یا قبل از رفتن به میهمانی اتفاق میافتد که زحمات مرد و زن در برگزاری میهمانی را به باد می‌دهد یا روحیه آنها را برای حضور در میهمانی هدف تخریب می‌کند.
ارتباط افت قند خون با آغاز دعواهای زناشویی
دکتر حسین ابراهیمیمقدم، روان‌شناس و مشاور خانواده نیز با بیان اینکه بررسی جامعی در مورد اینکه چه زمانی از شبانه‌روز دعوا بیشتر اتفاق میافتد نداریم، اما وی معتقد است عوامل زیادی باعث به وجود آمدن کشمکش و درگیری بین زوج‌ها می‌شود. او می‌گوید: یافته‌های تجربی عمدتا این را می‌گویند که درگیری و کشمکش به عوامل مختلف روحی، روانی، جسمی و اجتماعی و مواردی از این دست بستگی دارد، به همین خاطر بررسی کردن این موارد می‌تواند به ما کمک کند. به عنوان مثال بررسی‌ها نشان می‌دهد وقتی افراد افت قند خون پیدا می‌کنند، میزان آستانه تحمل آنها کاهش پیدا می‌کند و زودتر با همدیگر درگیر می‌شوند. به طور حتم غروب‌ها در آخر روز هنگامی که انرژی فرد تحلیل رفته است، میزان افت قند خون بیشتر نمایان می‌شود. مثلا در روزه‌داری نزدیک افطار حالت پرخاشگری و درگیری برخی افراد افزایش پیدا می‌کند و خود این نشان‌دهنده این است که کاهش قند خون تاثیر گذاشته و باعث حساس شدن و زودرنج شدن می‌شود.
حواستان به زمان قاعدگی باشد/ چه زنان چه مردان!
وی ادامه داد: از طرف دیگر بیشتر زنان و برخی مردان سیکل‌ها و دوره‌های خاصی دارند. مثلا در مورد زنان مشخص شده است قبل از دوران قاعدگی یا زمان‌هایی که تنظیم‌های هورمونی به هم می‌ریزد، میزان حساسیت و زودرنجی‌ها افزایش پیدا می‌کند و باعث به هم ریختگی و حالت‌های عصبانیت و مواردی از این دست می‌شوند. از طرف دیگر مشخص شده است تنظیم چرخه‌های شبانه‌روزی‌مان با چرخه‌هایی که در ارتباط با نور و روشنایی اتفاق میافتد، ارتباط دارد.
دعوای زنانه در فصل سرد بیشتر
به نظر می‌رسد وقتی هوا آفتابی و روشن و آسمان باز است، آدم‌ها حالشان بهتر است، اما زمانی که هوا گرفته و تاریک می‌شود، میزان افسردگی افراد بیشتر می‌شود و این بیشتر شدن افسردگی می‌تواند باعث پایین آمدن خلق و کاهش انگیزه و بالطبع زودرنجی و درگیری و چیزهایی از این دست شود، به همین خاطر شاهد هستیم میزان مشاجره در فصل سرمای زمستان افزایش پیدا می‌کند، ولی از آن طرف میزان مراجعات به دادگاه‌ها و اختلافات بین زن و شوهر به خاطر پرخاشگری و موارد از این قبیل در فصل تابستان افزایش پیدا کرده است. این را هم می‌توان به هوای گرم نسبت داد. افراد زمانی که در گرمای طاقت‌فرسا قرار می‌گیرند، پرخاشگری آنها نیز افزایش پیدا می‌کند. بیشترین میزان تصادفات رانندگی در آمریکا در گرم‌ترین روزهای سال گزارش شده است و برخلاف تصور ما که در فصل یخبندان این اتفاق باید بیفتد، اما پرخاشگری و درگیری با گرمای شدید هوا می‌تواند ارتباط تنگاتنگ داشته است.
سالگرد گرفتن برای دعواهای زناشویی!
دکتر ابراهیمیمقدم در ادامه دلایل بروز پرخاش در زوج‌ها گفت: یادبودها و خاطرات و مواردی از این دست می‌تواند تغییراتی را در خلق و خوی زن و مرد به وجود بیاورد. مثلا اگر فرد خاطرات غم‌انگیزی مثل دعوای خانوادگی داشته باشد، در سالگرد آن واقعه یا ساعت مشابه آن اتفاق احتمال اینکه این مسائل برای او اتفاق بیفتد، زیاد است و به همین دلایل بحث مجادله و درگیری و دعوا می‌تواند به این عوامل بستگی داشته باشد.
مدیریت زمانی که از آن به عنوان ساعت شروع اختلاف و تنش بین زوجین یاد می‌شود، از نکات مهمی است که کارشناسان بر آن تاکید دارند و معتقدند با خودشناسی و همچنین تقویت مهارت برقراری ارتباط می‌توان آن را مدیریت کرد.
دکتر مجید ابهری معتقد است برای پیشگیری از بروز اختلافات باید موضوعات مورد نظر به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود و قبل از بروز یا عمیق‌تر شدن اختلافات نسبت به رفع آنها اقدام شود. وی می‌گوید: اصلی‌ترین دلیل بروز اختلافات زناشویی ضعف مهارت در برقراری تفاهم است. کمرنگ بودن گذشت، پررنگ بودن خودخواهی، فقدان روحیه عذرخواهی و حتی تشکر، ضعف توانایی تعریف و تشویق زوجین از یکدیگر، تضاد رفتاری در موارد تربیتی فرزندان و تفاوت سلیقه در مورد انتخاب لباس اصلی‌ترین دلایل بروز بگو‌مگوهای زناشویی هستند. متاسفانه بعضی زوجین بعد از بروز اختلاف به جای برخورد منطقی و حل و فصل عاقلانه اختلافات اقدام به قهر می‌کنند و بعضی با ترک خانه این جدایی عاطفی را عمیق‌تر کرده و بعضی دیگر با ادامه قهر مشکلات زناشویی را چند برابر می‌کنند.
وی ادامه داد: آنچه در این میان کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، بحث و جدل در مقابل چشم فرزندان یا استفاده از آنها به عنوان رابط و حامل پیغام است که این حرکت نادرست موجب تخریب شخصیت فرزند و ایجاد افسردگی و اضطراب در آنها نسبت به آینده می‌شود.
تقویت قوای جسمی
اما دکتر حسین ابراهیمیمقدم معتقد است برای مدیریت این زمان و پیشگیری از این تنش باید خودشناسی داشت. وی می‌گوید: بحث خودشناسی، یعنی اینکه افراد خودشان را بشناسند و بدانند کی، کجا و چگونه می‌توانند چه رفتارهایی را از خود نشان بدهند. زمانی که فرد می‌داند کمبود قند خون دارد، شاید لازم باشد همیشه با خودش شکلات یا شیرینی همراه داشته باشد یا کسی که می‌داند در آستانه دوره قاعدگی است، شاید لازم باشد در تقویت قوای جسمی یا افزایش خون در گردش به خودش کمک کند.
همدیگر را بشناسیم
وقتی می‌دانیم چیزهای خاصی منجر به حساسیت ما می‌شود، سعی کنیم از آنها دوری کنیم و این منجر به این خواهد شد که روابط ما بهتر شود.وی درباره اینکه کدام یک (زن و مرد) آغاز گر دعواها و کشمکش‌هاست، گفت: معمولا عدم شناخت نسبت به همدیگر و نشناختن روان‌شناسی زن و مرد در هر دو گروه اتفاق میافتد، اما به نظر می‌رسد آن چیزی که منجر به وجود آمدن بحث و درگیری بین خانواده‌ها می‌شود، انتظاری است که زنان از مردان دارند و اعتقاد دارند به آنها رسیدگی نمی‌کنند و از طرف دیگر مردان این شکوه را دارند که زنان ملاحظه آنها را نمی‌کنند و آنها را تحت فشار اقتصادی و روانی می‌گذارند. زندگی، زندگی مناسبی است که از ساختار خوبی برخوردار است که از کمک و همیاری زن و مرد باشد.
منبع: رکنا
