نویسنده: سیدجلال فیاضی
سرانجام تروئیکای اروپایی با تسلیم در برابر تهدید ترامپ برای وارد کردن فشار تجاری بر صنعت خودرو قاره سبز،مکانیزم ماشه در برجام را ۱۸ ماه پس از خروج آمریکا از برجام و صبر راهبردی ایران برای اجرای تعهدات ۱۱ گانه طرف اروپایی و پس از اعلام مرحله پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران ودر سایه سکوت چین ومواضع محتاطانه روسیه فعال کرد .
بحران برجام با خروج ترامپ آغاز شد، اما سه کشور اروپایی همواره بر حفظ برجام به عنوان یک معاهده بین المللی تاکید کردند و از اقدامات خود برای تامین منافع اقتصادی ایران از برجام خبر دادند، این در حالی است که حتی سازوکار مالی اروپا «اینستکس »برای مقابله با تحریم های یکجانبه کاخ سفید نیز به سرانجام نرسید و تعهدات اروپایی ها تنها در «گفتار درمانی »خلاصه شد. اگرچه اروپامدعی است فعال کردن مکانیزم ماشه صرفاً برای بازگرداندن تعهدات برجامی ایران است، اما با توجه به نشانه گیری قطعنامه ۲۲۳۱ از سوی کاخ سفید،دور از انتظار نیست که با توجه به بی ارادگی اروپا در برابر خواستههای آمریکا،هدف نهایی ابطال قطعنامه ۲۲۳۱ و بازگشت تحریمهای شورای امنیت باشد.
بر اساس مکانیزم ماشه برای حل اختلاف پیش بینی شده در برجام، در یک بازه ۳۵ روزه موضوع شکایت در کمیسیون مشترک بررسی شده ودر صورت حل نشدن موضوع، شاکی می تواند شورای امنیت سازمان ملل را مطلع سازد و شورای امنیت ۳۰ روز فرصت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریم ها یا بازگرداندن آنها قطعنامه صادر کند، اگر در این مدت شورای امنیت نتواندبه قطعنامهای برسد، تمام تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل که قبل از برجام برقرار شده بود به طور اتوماتیک باز می گردد.
اگر چه حرکت منفعلانه اروپا را میتوان یکی ازسلسله اقدامات برای تحت الشعاع قرار دادن شهادت« سرشناس ترین و قدرتمندترین» فرمانده مبارزه با تروریسم در منطقه سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و قیام عظیم ملت ها در بدرقه چند ده میلیونی پیکر مطهر او و نیز سیلی محکم ایران به کاخ سفید در موشک باران پایگاه عین الاسد دانست، اما نباید این شیطنت ها از واکنش دستگاه دیپلماسی ایران به دور باشد .جمهوری اسلامی باید همه اقدامات حقوقی و دیپلماتیک خود را برای اثبات عهدشکنی آمریکا و اروپا و به ویژه بحران آفرینی کاخ سفید به کار گیرد و نیز اقدامات پیشگیرانه از جمله تجدیدنظر در راهبردهای هستهای ایران وکاهش همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از نظر دور ندارد.
امامهمترین راهکار ایران در مقابله با شیطنت های آمریکا و اروپا راهبردی است که رهبر فرزانه انقلاب در خطبه های نماز جمعه اعلام کردند:«قوی شدن تنها راه پیش پای ملت ایران است »قدرت هم به تعبیر ایشان فقط قدرت نظامی نیست بلکه؛ قوی شدن اقتصاد کشور ،پایان وابستگی به نفت و جهش علمی و فناوری از مولفه های اصلی قدرت به شمار میآید.و البته همه اینهاتنها در سایه اتحاد ،یکپارچگی و وحدت ملی میسراست .
همه ارکان کشور، قوای سهگانه و جریانهای سیاسی بایدباپرهیز از مناقشات بی حاصل، برای« قوی شدن» کمر همت ببندندتا عبور از این مرحله نیز میسر گردد.
به نظر میرسد بهره گیری از نخبگان و صاحبنظران ،شفافیت اقتصادی ،مقررات زدایی از روند رونق کسب و کار،مردمی شدن اقتصاد و مبارزه جدی با فسادواصلاح نظام های بانکی ،پولی ومالیاتی از پیشران های اصلی «قوی شدن »در عرصه اقتصادی باشد.