جنوفوبیا یا ترس از رابطه جنسی یک نوع بیماری روانی است که افراد مبتلا از بیان آن امتناع میکنند.
جنوفوبیا چرا و چطور به وجود میآید و چه کسانی در معرض خطر آن هستند؟
صبح مشهد: جنو فوبیا اصطلاح رایجی نیست اما شاید مبتلایان به آن کم نباشند جنوفوبیا یا ترس از رابطه جنسی اختلالی است که بسیار میان قربانیان تعرض جنسی شایع است. همسران این افراد این مساله را به بیمیلی جنسی تعبیر میکنند اما واقعیت این است که مبتلایان به جنوفوبیا به دلیل اینکه از بیان ترس از رابطه جنسی امتناع میکنند بنابراین امکان درمان آن نیز وجود ندارد.
اختلال ترس از رابطه جنسی چیست؟
میگنا نوشت:عبارت جنوفوبیا گاهی به طور اشتباه به جای اروتوفوبیا (ترس از هر چیزی که به مسائل جنسی مربوط میشود) استفاده میشود، اما این دو عارضه در واقع با هم متفاوتاند.
جنوفوبیا، به طور خاص ترس از خود سکس است، اما اروتوفوبیا (erotophobia) به طور کلی به هر گونه ترسی که به مسائل جنسی مرتبط است گفته میشود.
علت اختلال ترس از رابطه جنسی چیست؟
جنوفوبیا مانند تمام فوبیاهای دیگر، در بیشتر موارد بعد از یک ترومای شدید به وجود میآید. تجاوز جنسی و آزارهای جنسی(ابیوزها و کودک آزاری)، شایعترین عواملی هستند که منجر به جنوفوبیا میشوند، اما روشهای تربیتی در برخی از فرهنگها و آموزههای دینی نیز گاهی میتوانند ترس از رابطه جنسی ایجاد کنند.
جنوفوبیا گاهی با احساس عدم اطمینان نسبت به بدن و ظاهر و ضمنا نگرانیهایی در مورد سلامتی و بیماری ارتباط دارد. جنوفوبیا گاهی اوقات بدون اینکه دلیل قابل توجیهی بتوان برایش پیدا کرد ایجاد میشود.
سندرم ترومای تجاوز جنسی
تجاوز جنسی، یک خشونت اساسی نسبت به بدن و ذهن فرد است. از پیامدهای تجاوز جنسی برای تمامی نجات یافتهگان این است که دچار یک واکنش شدید روحی و روانی میشوند.
هر چند واکنش همهی افراد مثل هم نیست، اما بیشتر افراد، پس از مورد تجاوز قرار گرفتن، مراحلی را پشت سر میگذارند که به آن، سندرم ترومای تجاوز جنسی گفته میشود.
این سندرم درست مانند اختلال ترس پس از سانحه، ریسک ابتلا به عوارض روحی و روانی را به شدت افزایش میدهد.
فوبیا اغلب طی دورهای که افراد نجات یافته از سانحه سعی در بازسازی زندگی خود دارند روی میدهد. سندرم ترومای تجاوز جنسی، به شدت خصوصی است و ممکن است ماهها تا سالها طول بکشد تا فرد به ثبات برسد.
اضطراب عملکرد
خیلی از افراد، خصوصا آنهایی که تجربه جنسی کمی دارند، میترسند که نتوانند شریک جنسی خود را راضی کنند. هرچند این ترسها به طور کلی خفیف و تا حدودی محدود کنندهاند، اما میتوانند شدیدتر هم بشوند.
در برخی موارد، اضطراب عملکرد میتواند به جنوفوبیا تبدیل شود.
ترس از بیماری در رابطه جنسی
رابطه جنسی، خطر انتقال بیماریهای زیادی را با خود میتواند داشته باشد، از جمله HIV. بیشتر افراد میتوانند با موفقیت این ریسک را کنترل کنند، مثلا با شیوههای پیشگیری مانند کاندوم، فقط یک شریک جنسی داشتن، و تستهای STD برای کاهش احتمال ابتلای فردی به بیماریهای منتقله از راه جنسی تا سطحی قابل قبول.
اما اگر فرد دچار یک اختلال روحی و روانی مرتبط با مسائل جنسی باشد ممکن است نتواند به طور منطقی شرایط خود را ارزیابی کرده و احساس کند رابطه جنسی بسیار خطرناک است و هرگز ارزش این را ندارد که حتی درصد کوچکی از احتمال عفونت را تقبل کند. ضمنا برخی از افراد از این میترسند که رابطه جنسی دردناک باشد.
دلایل پزشکی
ترس ناشی از عوارضی که وجود دارند تا زمانی که میزان ترس، متناسب با شرایط باشد، هرگز فوبیا محسوب نمیشوند. برخی از عوارض پزشکی، از اختلال نعوظ گرفته تا برخی از اختلالات قلبی، میتوانند فعالیت جنسی را دشوار، غیرممکن و یا حتی خطرناک کنند. در چنین شرایطی، احتیاط و یا حتی ترس میتواند عاقلانه باشد.
برخی از افراد، بیش از اندازه متناسب با شرایط خود از روابط جنسی میترسند. مثلا اگر بعد از یک حملهی قلبی که پشت سر گذاشتید، پزشکتان به شما بگوید که میتوانید به فعالیتهای نرمالتان برگردید، این طبیعی است که برای اولین رابطه جنسی بعد از حمله قلبیتان تا حدودی ترس و اضطراب داشته باشید.
اما اگر تصمیم بگیرید به طور کل رابطه جنسی را کنار بگذارید، این واکنش طبیعی نخواهد بود. همیشه در مورد هر بیماری و عارضهای که دارید به توصیه پزشکتان گوش دهید و اگر هر گونه ترس غیرمعمول یا شدیدی دارید که رهایتان نمیکند از روانپزشک یا روانشناس کمک بخواهید.
درمان اختلال ترس از رابطه جنسی
جنوفوبیا اغلب توسط سکس تراپیست درمان میشود. سکس تراپیستها، متخصصهایی هستند که آموزشهای گستردهای دیدهاند و در رفع مسائل و مشکلات جنسی تبحر کسب کردهاند. اما بیشتر موارد جنوفوبیا با درمانگرهایی که لزوما سکس تراپیست نیستند نیز قابل درماناند. ضمنا افرادی که دچار درد حین رابطه جنسی هستند یا عارضهی پزشکی دیگری دارند باید از پزشک متخصص کمک بگیرند.
جنگیدن با جنوفوبیا کار سادهای نیست. خیلی از افراد برای مطرح کردن چنین مشکلی احساس شرم و خجالت میکنند و قادر نیستند این موضوع را با کسی در میان بگذارند. اما خوشبختانه درمان این اختلال، موفقیت آمیز است و نتیجهای که میدهد ارزش تحمل کردن پروسهی هیجانی آن را دارد.