به بهانه درخواست جالب زنان هندی از نخست وزیرکشورشان، چند توصیه به خانمها برای ترغیب شوهرشان به انجام کارهای منزل داریم
صبح مشهد- بیش از ۱۰۰ هزار زن هندی با امضای درخواستی در فضای مجازی از «نارندرا مودی»، نخست وزیر این کشور خواستند مردان را به مشارکت در کارهای خانه(با تصویب قوانین) ترغیب کند. ظاهرا این درخواست همزمان با افزایش شیوع ویروس کرونا در هند و در خانه ماندن بسیاری از مردها صورت گرفته است(منبع خبر: یورونیوز). هرچند تا این لحظه، نخست وزیر این کشور واکنشی به این درخواست نشان نداده ؛ اما یکی از پرتکرار ترین شکایاتی که همواره روان شناسها با آن مواجه میشوند، گلایه خانمها از کمک نکردن شوهرانشان در کارهای منزل است. در ادامه نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.
دلایل اشتباه مردها برای کار نکردن در خانه
معمولا خانمها ادعا میکنند کارهای منزل خسته کننده، تکراری و گاهی حتی بیشتر از توانشان است. به ویژه درخصوص بانوانی که شاغل هستند یا بچه کوچک دارند، کارهای منزل معمولا به تنهایی قابل انجام نیست. اما مشکل اینجاست که وقتی به بسیاری از آقایان پیشنهاد میدهیم انجام گوشهای از کارهای منزل را به عهده بگیرند، با جوابهایی مثل این مواجه میشویم: «همین که کارهای بیرون از خونه رو انجام میدم کافیه، مرد رو برای کار بیرون از خونه ساختن!» یا «مگه خونه چقدر کار داره، اگر کار خونه رو هم من انجام بدم، پس خانمم چه کار کنه؟» یا «اونقدر بیرون از خونه خسته میشم که دیگه توان کار کردن داخل خونه رو ندارم و توی خونه فقط میخوام استراحت کنم». البته که بسیاری از این پاسخها ریشه در فرهنگ و تربیت خانوادگی دارند، وقتی پسرها همیشه دیدهاند که اغلب مادرانشان کارهای منزل را انجام میدادهاند و پدرانشان خود را چندان درگیر امور خانه نمیکردهاند، کار منزل به عنوان امری «زنانه» در ناخودآگاهشان حک شده است. اما شاید جالب باشد بدانید کمک به همسر در کارهای منزل، نه تنها توصیه روان شناسان امروزی بلکه سیره اولیاء الهی و پیشوایان دینی نیز بوده است. در روایات داریم روزی پیامبر(ص) به خانه حضرت فاطمه(س) وارد شدند و مشاهده کردند امام علی(ع) در حال یاری رساندن به دخترشان برای تهیه غذاست. پیامبر(ص) پس از تماشای این صحنه بیاناتی طولانی در وصف ثواب کمک به همسر در منزل بیان فرمودند و در انتها اشاره کردند که «ای علی(ع)! مردی در کارهای منزل به همسرش کمک نمیکند مگر اینکه صدیق یا شهید باشد، یا مردی باشد که خداوند خیر دنیا و آخرت را برای او خواسته است».(منبع حدیث: بحار ج ۱۳ ص ۱۳۳)
فواید انجام کارهای خانه توسط مردها
اما کمک به همسر چه فایدهای میتواند برای مردها داشته باشد؟ در این جا به شکل مختصر به سه مورد اشاره میکنیم:
مادامی که یک مرد تجربه انجام کارهای خانه را نداشته باشد، هرگز درک نمیکند که این امور تا چه حد ممکن است خسته کننده یا انرژی بر باشد؛ فعالیتهایی مثل نگهداری مداوم از بچهها، رسیدگی به درسها و تکالیف مدرسهشان، آشپزی، شستن ظرفها، نظافت منزل و … فعالیتهایی است که یک زن بدون دریافت حقوق یا داشتن مرخصی و تعطیلی و بازنشستگی، به شکل مادامالعمر انجام میدهد.
وقتی مردها در کارهای منزل به همسر خود کمک میکنند، این امر مسلما باعث افزایش مهر و محبت بین زوج ها و حتی در فضای خانه میشود، همچنین فرزندان هم با روحیه تعاون و همکاری آشنا می شوند و این صفات مثبت را از پدر خود میآموزند.
زمانی که اندکی از مسئولیتهای یک زن در خانه کاسته شود، فرصت بیشتری برای رسیدگی به خود و انجام امور مورد علاقهاش پیدا میکند و این به نوبه خود موجب افزایش شادابی و نشاط در منزل میشود. بنابراین حتی اگر شرایط شغلی شما به گونهای است که بیشتر اوقات را بیرون از منزل هستید ، سعی کنید طوری برنامهریزی کنید که حداقل یک روز در هفته را به امور منزل بپردازید تا همسرتان هم کمی استراحت کند و از این طریق به روابطتان استحکام ببخشید.
اصول ترغیب شوهر برای کار درخانه
شاید برای بسیاری از خانمها این سوال ایجاد شود که چطور همسرانشان را به کار در منزل تشویق کنند؟ در اینجا چند نمونه از اصول کمک خواستن از همسر در کارهای خانه را برای شما بیان میکنیم.
مقایسه نکنید
متاسفانه بسیاری از خانمها برای تشویق یا وادار کردن همسرانشان به کار در منزل، آنها را با مردهای دیگر مقایسه میکنند، مثلا: «از شوهر خواهرم یاد بگیر. ببین چقدر به خواهرم کمک میکنه.» گفتن جملات این چنینی اغلب نه تنها فایدهای ندارد بلکه موجب ایجاد رنجش و کدورت در رابطهتان میشود.
برچسب منفی نزنید
برخی از خانمها هم با استفاده از کلمات منفی و تحقیرآمیزی مثل «تنبل» یا «بیمسئولیت» تلاش میکنند، همسر شان را بابت همکاری نکردن در منزل محکوم و او را به کار وادار کنند که مسلما این روش هم فایدهای نخواهد داشت.
از زور و اجبار استفاده نکنید
اگر تلاش کنید با زور و دعوا شوهرتان را مجبور به کمک کنید، ممکن است در درازمدت موجب ایجاد روحیه لجبازی و مخالفت در همسرتان شود، جدا از اینکه مردها وقتی کاری را با اکراه انجام دهند، معمولا به گونهای انجام میدهند که کاملا بیفایده است و اغلب شما مجبور میشوید که دوباره همان کار را خودتان انجام دهید.
ایراد نگیرید
اگر همسرتان برای کمک به شما کاری انجام داده است، تا حد امکان از کارش ایراد نگیرید. جملاتی مثل این که: «این چه وضع ظرف شستنه؟ کاش خودم ظرفها رو شسته بودم!» یا «یه جارو کردن هم بلد نیستی؟!» فقط باعث دلسرد شدن همسرتان میشود و او را از کمک دوباره پشیمان میکند.
خواستهتان را واضح بیان کنید
به جای اینکه به شکل مبهم و کلی از همسرتان بخواهید در کارهای خانه کمک کند، به شکل کاملا واضح و مشخص بگویید دقیقا چه کمکی از او میخواهید؟ مثلا بگویید: «میشه توی شستن ظرفها کمکم کنی؟» یا «اگر موافقی، روزهای جمعه شما خونه رو جارو بزن!»
قدردانی کنید
وقتی همسرتان در کارهای خانه به شما کمک میکند، حتی کمکی بسیار کوچک، او را به گونهای تشویق کنید که خاطرهای خوب در ذهن او شکل بگیرد و برای یاری رساندن دوباره انگیزه پیدا کند.
نویسنده: زهرا وافر | کارشناسارشد روان شناسی بالینی