رئیس دبیرخانه ملی مبارزه با دخانیات گفته که از هر دو نفر سیگاری در کشورمان یک نفر تمایل به ترک دارد اما خیلی‌ها موفق نمی‌شوند.
نویسنده : مصطفی نجمی| پژوهشگر حوزه اعتیاد
صبح مشهد- اعتیاد به نیکوتین شایع‌ترین نوع اعتیاد به موادمخدر و یکی از علل اصلی شیوع بیماری‌های قابل پیشگیری است. به تازگی «بهروز ولی‌زاده»، رئیس دبیرخانه ملی مبارزه با دخانیات در پاسخ به این سوال که سالانه چند درصد از سیگاری‌ها سیگارکشیدن را ترک می‌کنند؟، گفته: «یک نفر از هر ۲ نفر، یعنی ۵۰ درصد افراد سیگاری تمایل به ترک سیگار دارند. ۲۰ درصد هم اقدام به ترک سیگار می‌کنند؛ در واقع، ۲میلیون از ۱۰میلیون اما خیلی‌ها موفق نمی‌شوند و بعضی‌ها به مراکز ترک دخانیات مراجعه می‌کنند. ما یک سامانه داریم به شماره ۴۰۳۰ که افراد سیگاری می‌توانند تماس بگیرند و با راهکارهای ترک دخانیات آشنا شوند.» (منبع خبر : خبر آنلاین ) اما چرا تلاش نیمی از سیگاری‌ها برای ترک، هرچند که به آن تمایل دارند، نافرجام است و به شکست ختم می‌شود؟
سیگار، یکی از تهدیدکننده‌های اصلی سلامت بشر
مصرف سیگار یکی از عمده‌ترین تهدیدها برای سلامت و بهداشت عمومی است. مصرف تنباکو به صورت سیگار بیشتر از اشکال دیگر آن رواج دارد. ۷۰ تا ۸۰ درصد سیگاری‌ها به عنوان افراد وابسته به سیگار طبقه‌بندی می‌شوند. می‌توان گفت که مصرف سیگار یکی از تهدیدکننده‌های اصلی سلامت بشر است که هر سال میلیون‌ها نفر را در گستره گیتی به کام مرگ می‌کشاند.
سندروم محرومیت از نیکوتین
باید بپذیریم درمان و ترک سیگار امکان‌پذیر ولی کاری بس مشکل است. نیکوتین ماده اعتیادآور سیگار است. زمانی که فردی مصرف سیگار را قطع می‌کند، طبیعی است که سندروم محرومیت از نیکوتین را تجربه کند زیرا بدن به ترشح مداوم نیکوتین در سیستم عصبی عادت کرده است. شدت سندروم محرومیت از نیکوتین به مقدار مصرفی فرد بستگی دارد و یکی از مهم‌ترین علل بازگشت و شکست در ترک سیگار است.
انگیزه و اراده بالا؛ شرط لازم برای ترک
توجه به دو هفته اول بعد از قطع سیگار بیشترین نقش را دارد و اشتیاق به سیگار پس از ترک ممکن است تا شش ماه ادامه یابد. همچنین آگاه باشید که در اغلب موارد موفقیت‌های بزرگ حاصل خرده رفتارهای بسیار کوچکی است که به عادت در می‌آید و زمینه‌ساز موفقیت‌ها و تغییرات بزرگ می‌شود. بنابراین با تکیه بر این دیدگاه حتی کاهش یک نخ سیگار هم می‌تواند از همین خرده رفتارهای کوچک باشد که زمینه ساز ترک‌کامل سیگار است. تعجیل در فرایند ترک اغلب همراه با بازگشت است بنابراین باید بسیار صبور بود. اگر چه اثرات زیان‌آور سیگار شناخته شده است اما ترک سیگار برای افراد سیگاری بسیار دشوار است. به همین دلیل انگیزه و اراده بالا، محور اصلی و به عبارتی شرط لازم برای ترک دخانیات است.
شناسایی عوامل محرک استعمال سیگار
عوامل محرک می‌تواند شامل موقعیت‌های فردی، هیجانی-عاطفی، جسمانی و … باشد. برای مثال ممکن است بعد از بروز هیجاناتی چون خشم، شادی یا اختلالاتی چون افسردگی و اضطراب تمایل به مصرف سیگار افزایش یابد یا شبکه دوستان و کسانی که با آن‌ها در ارتباط هستید، می‌تواند از عوامل بروز و ظهور مصرف باشد که با شناسایی به موقع و دقیق می‌توانید همچون سرعت‌گیری در مسیر ولع و وسوسه خود به مصرف دخانیات عمل کنید. شما می‌توانید با بهره‌گیری از حمایت‌های اجتماعی مناسب و ورزش‌های منظم به مقابله با این وسوسه بپردازید.
بعد از شکست در ترک، ناامید نشوید
استعمال مجدد دخانیات همیشه به معنای شکست نیست. همان‌طور که در مقدمه مطلب بیان شد، بسیاری از افراد حتی آن‌هایی که اکنون سیگار را ترک کرده‌اند، بارها در فرایند ترک، تجربه بازگشت(استعمال مجدد سیگار) را داشته‌اند. با توجه به وابستگی جسمانی و روانی نیکوتین، این بازگشت چندان عجیب نیست و نباید شما را به کلی ناامید کند. در صورت بروز چنین اتفاقی (بازگشت مجدد)، پیشنهاد می‌شود انگیزه‌های خود را بازیابی کنید و ترجیحا آن را روی کاغذ بیاورید. آگاه باشید همان‌طور که یک حلزون برای حرکت و جهش روبه جلو، بازگشت به عقب دارد، در فرایند ترک دخانیات نیز این موضوع اغلب مشهود است و استعمال مجدد شما نه تنها معنای شکست ندارد بلکه با بازیابی انگیزه و حمایت‌های اجتماعی و حرفه‌ای بیشتر می‌توانید گام بلندی برای ترک دخانیات بردارید.
