خانواده اساس و بنیان جامعه است که تمام موفقیت های فرد از این نهاد مقدس سرچشمه می گیرد. در قرآن، روایات و احادیث معصومین تاکید زیادی بر پایبندی و استحکام ستون کانون خانواده شده و از همین منظر می توانیم پی به اهمیت موضوع خانواده ببریم. پیامبر صلوات الله علیه فرمود: ازدواج سنت الهی است.
صبح مشهد– بر همین اساس تصمیم گرفتیم، گفتگوی خبری با یکی از مسئولین قضایی استان و رییس محاکم عمومی و انقلاب مشهد، حجت الاسلام مهدی سیدآبادی داشته باشیم تا خوانندگان عزیز صبح مشهد را از حال و روز محاکم قضایی خانواده در مشهد بیشتر مطلع نماییم.
مصاحبه: مریم محمدی
چه اقدامی برای حل دعاوی خانوادگی قبل از مراجعه به دادگستری تا کنون انجام داده اید و میزان اثردهی کیفی آن را هم تشریح بفرمائید
به نام خدا. تشکر می کنم از شما خبرنگاران و اصحاب رسانه که در جهت اطلاع رسانی و افزایش سطح آگاهی خانواده به عنوان نهاد اصلی جامعه فعالیت جهادگونه دارید. در ابتدا عرض کنم، اگرچه اختلاف به ظاهر بین زن و شوهر پیش می آید ولی پیامدهایش روی هر دو خانواده و به خصوص فرزندان اثر می گذارد. به همین خاطر علاوه بر رسیدگی قضایی به مسایل زن و شوهر در بحث طلاق ونفقه و تمکین و حضانت و نگه داری فرزندان و سایر… تلاش کردیم با کمک از کارشناسان حوزه خانواده تا حد امکان بین زن و شوهر سازش ایجاد شود و به همین منظور مراکزی ایجاد شده که پرونده ها قبل از اینکه به دستگاه قضایی برسد اول به دست این مراکز برسد. از قبیل بهزیستی، انجمن مددکاری، بنیادصیانت از خانواده، آستان قدس و مراکر مشاوره، کمک از فرمایشات امام جمعه محترم و استفاده از علمای حوزه و دانشگاه برای مشاوره خانواده ها و همچنین یکی از این مراکز هم کارگاه آموزشی شهدای هفتم تیر که به اموزش و مشاوره خانواده می پردازند و به خانواده ها مهارت زندگی آموزش می دهند. گفتنی است، از سه سال پیش پرونده های توافقی و طرفین قبل از اینکه وارد دستگاه قضایی بشود اول به این مراکز ارجاع داده می شود.
حجت الاسلام سیدآبادی ادامه داد، ۳۰شعبه حل اختلاف حوزه خانواده در مشهد وجود دارد که ۲۶ شعبه فعال هستند که در ۹ ماه اول سال ۲۲۰۰۰ پرونده طلاق سه گانه و توافقی که به خواسته زوج یا زوجه بوده به مددکاری ارجاع شده که از این رقم ۳۵٪ توافقی و ۵۵٪ ازطرف زن و ۱۰٪ از طرف مردبوده که از طرف زن هم عمدتا به خاطر ترک نفقه و سوی رفتار شوهر بوده که توانستیم در موارد عمده ای موفق به سازش بین زن و شوهر شویم و از فروپاشی بنیان خانواده جلوگیری نماییم.
وی در خصوص عملکردمراکز مشاوره و مددکاری اجتماعی هم افزود: از ۷۲۲۲ پرونده که به مراکز مددکاری اجتماعی فرستادیم ۵۰٪ در ملاقات ها ۴۰٪ درنفقه و تمکین و ۱۳ ٪ در طلاق موفق عمل کردند و این خیلی خوب است و البته باید به لحاظ کیفی و کمی توسعه داده شود.
حجت الاسلام سیدآبادی در خصوص میزان پرونده های دعاوی در حال رسیدگی در حوزه خانواده و آیا نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یا کاهشی داشته است، گفت: الان آمار دقیق نداریم اما به طور معمول ۱۰ ٪ افزایش داشته که با ایجاد مراکز مشاوره کاهش یافته و پرونده ها اول به مراکز ارجاع داده می شود و بعداز غربالگری و چند دفعه که از فیلتر رد می شوند به در نهایت به دادگاه می رسد.
وی بیشترین علل اختلاف زوجین را به روایت آمار : عدم تفاهم ۳۵٪ به تقاضای زن، ۵۵٪ از طرف مرد و ۱۰ درصد دیگر را به تقاضای زن به دلیل ترک نفقه از سوی شوهر و سوء رفتار همسر بیان کرد.
رییس محاکم عمومی و انقلاب مشهد در ادامه به موضوع زیرساخت های لازم برای برگزاری دادگاه های مجازی و استقبال مردم برای کاهش مراجعات حضوری اشاره کرد و گفت: سامانه الکترونیک رسیدگی غیر حضوری با موضوع دادگاه خانواده هم راه اندازی شده که خوشبختانه موفق هم عمل کرده و از طریق ویدئو کنفرانس هم برای زندانی ها بهتر بوده ولی به طور کلی خانواده ها نسبت به دادگاه های مجازی هنوز شناخت کافی ندارند و باید فرهنگ سازی شود چون خانواده می خواهد قاضی را از نزدیک ببینند!
حجت الاسلام سیدآبادی در خصوص آسیب ها و مزیت های فضای مجازی در استحکام یا فروپاشی خانواده ها هم تاکید کرد،فضاهای مجازی مثل هر پدیده دیگری باید طریقه استفاده اش تحت کنترل باشد و اگر کنترل نشود می تواند آسیب های شدیدی به خانواده و رابطه زن و شوهر حتی فرزندان بزند و حتی باعث طلاق عاطفی بین زن و شوهر شود.و دسترسی راحت به فضاهای مجازی برای فرزندان ایجاد مشکلات زیادی می کند.
رئیس دادگاه های عمومی و انقلاب مشهد در پایان از رسانه ها خواست، برای ارتقای سواد زندگی و تحکیم روابط زوجین جدیت بیشتری نشان دهد و افزود: انتظار ما از صداوسیما اینست که یک شبکه را مخصوص آموزش مهارت های زندگی به خانواده ها اختصاص دهد و موفقیت ها و کاستی ها را به تصویر بکشند و حتی یک درس را از سنین پایین در مدارس بگذارند و تا سنین بالاتر و در دانشگاه ها هم آموزش مهارت زندگی را بگنجانند و به زوجین جوان و زن و شوهرها بیاموزند که در زندگی زناشویی هردو زوجین باید مسئولیت پذیر باشند. صداوسیما باید به نوعی جای خانواده را پرکند بخصوص در عصرامروز که پدرومادرها باید پابه پای هم کار کنند و زیاد نمی توانند کنار فرزندانشان باشند و حتی روزنامه ها هم باید ستونی را در نظر بگیرند برای آموزش به خانواده.
وی یک توصیه هم به زوج های جوان داشت و گفت: در خانواده ای که اختلافی پیش می آید اول خود زن و شوهر باید حلش کنند. زن و شوهر نباید بگذارند اختلافشان از دیوارهای خانه عبور کرده که بعضلا ممکن است افراد ناآگاه با توصیه های غلط، اختلاف را تشدید کنند و کار زمانی به ما میرسد که طرفین طلاق خواسته و هرچه ما میانجی گری کنیم فایده ندارد.
زوج ها حتما بدانند، اثر شوم طلاق روی زندگی فرزندان می ماند و مثل یک نمره منفی اثرش را میزارد حالا فرزند می خواهد کوچک باشد یا بزرگ وحتی در کارش و ازدواجش و حضورش در اجتماع هم تاثیر خود را می گذارد برای همین علمای دینی ما اصرار و تلاش زیاد بر تفاهم و تعامل و درک متقابل زوجین در کنار یکدیگر دارند و توصیه می کنند زن و شوهر با عشق با هم زندگی کنند که فرزندان هم یاد گرفته تا زندگی قوی را تشکیل داده و از نهاد خانواده به عنوان ستون جامعه به خوبی حفاظت کنند.
