نویسنده: خدیجه دانش، کارشناس ارشد خدمات شهری
گرت هست روزی و مهر دلخواسته بباید رحم به حیوان زبان بسته
دیدن صحنه های دلخراش مرگ سگها و آزار و اذیت حیوانات مرا از انسانیت شرمنده می سازد!
رویکرد و رفتار انسان با حیوانات در اسلام بخوبی تبیین شده است. در دین ما گرچه بر مقام انسان به عنوان اشرف مخلوقات تأکید شده، اما بر ارزش سایر جانداران از جمله حیوانات نیز توجه داشــته و به همین دلیل آدمی ملزم به رفتار مسئولانه نسبت به حیات وحش است و به همین منظور نیز قوانین و احکام ویژه‌ای برای رعایت حقوق جانوران وجود دارد تا ضمن حفظ نسل، آنها نیز براحتی به حیات خویش ادامه دهند.
مصادیق خشونت علیه حیوانات را بیشتر بشناسیم
برای مجازات شخص سنگدل و بی رحمی که مبادرت به آزار و اذیت و شکنجه حیوان زبان بسته خداوند، می نماید تعیین میزان جرم ضروری است. لیکن پیش ازآن باید شکل و فرم آزار و اذیت و شکنجه به عنوان مصادیق جرم تایید و تصویب شود تا بر اساس موازین شرعی و عرفی مجازات مربوطه تعیین گردد. در این راستا بر اساس مشاهده و تجربه و گزارشات شاهدان موارد زیر را بعنوان مصادیق خشونت علیه حیوانات بر می شماریم.
نگهداشتن حیوان در شرایط بد و ناگوار مانند:
۱-نگهداشتن حیوان در معرض نورشدید
۲-نگهداشتن حیوان در معرض بوی شدید
۳-نگهداشتن حیوان در معرض سر و صدای شدید
۴-نگهداشتن حیوان در باد و کوران شدید
۵-نگهداشتن حیوان در معرض حرارت و گرمای طاقت فرسا
۶-نگهداشتن حیوان در معرض برودت و سرمای طاقت فرسا
۷-نگهداشتن حیوان درمعرض دود و گرد و غبار شدید
۸-نگهداشتن حیوان در معرض تکان ولرزش شدید
۹-معتاد کردن حیوان با مواد مخدر سنتی و شیمیایی
۱۰-غذا ندادن و گرسنه نگهداشتن حیوان
۱۱-آب ندادن و تشنه نگه داشتن حیوان
۱۲-ضرب و شتم و کتک زدن حیوان با مشت لگد چوب کابل تسمه شلاق و شوک برقی و…
۱۳-در قل و زنجیر کردن حیوان
۱۴-در حبس کردن حیوان
۱۵-در قفس نگه داشتن حیوان
۱۶-زخمی و مجروح کردن و سوزاندن اعضای بدن حیوان با چاقو تیغ سیخ سیگار فندک و…
۱۷-مثله کردن و بریدن و درآوردن اعضا بدن حیوان مانند گوش بال و دم و چشم بر اساس خرافات
استفاده غیر انسانی و غیر منصفانه از حیوان مانند:
۱۸-نهادن بار بر پشت حیوان بیش از توانش بطوریکه نتواند حرکت کند
۱۹-نشستن بر پشت حیوانات باربر مثل اسب شتر قاطر استر بدون زین و پالان بطوریکه موجب معیوب شدن و شکستن ستون فقرات گردد.
۲۰-کار کشیدن از حیوان سم دار بدون نعل زدن بطوریکه پای حیوان آسیب ببیند.
۲۱-سو استفاده جنسی از حیوانات
۲۲-داغ زدن جهت نشاندار کردن حیوان
۲۳-تشریح بدن در مراکز آموزشی بدون بیهوشی و با کمترین دز بطوریکه در حین تشرح بهوش آید.
۲۴-جنگ انداختن و شرط بندی روی حیوانات برای تفریح و سرگرمی مثل سگ و خروس جنگی
۲۵-زخمی کردن حیوان با ابزار و نیزه های سوزآور جهت نمایش پر هیجان گاو بازی در اسپانیا و پرتغال و مکزیک و بز کشی در افغانستان
۲۶-بکار بردن مواد شیمیایی و الکل جهت ایجاد اشک، عطسه سرفه اسهال و استفراغ و مستی برای تفریح خنده و سرگرمی
۲۷-انجام جراحی غیر ضروری برای تغییر شکل و فرم حتی زیبایی حیوان
کشتن حیوان به صورت ظالمانه دلخراش دردناک و غیر انسانی و غیر اخلاقی
۲۸-کباب کردن خوک و سگ و گربه و مار بطور زنده بر آتش
۲۹-خشک کردن تدریجی حیوان با استفاده از مواد شیمیایی ( مانند فرمالین ) برای تاکسی درمی
۳۰-در اوردن قسمتی از بدن حیوان زنده جهت خوردن ( مانند درآوردن مغز بچه میمون زنده با مته و سرخ کردن آن بعنوان گرانترین غذا در رستوران های چین
۳۱-انجام آزمایشات علمی دارویی پژوهشی دردناک و زجر دهنده روی حیوان
۳۲-پوست کردن دلخراش حیوان زنده
۳۳-کشتن حیوان جهت بدست آوردن اعضا بدنشان مانند گوزن و فیل و کرگدن گور خر ببر یوز پلنگ سمور و سنجاب وروباه تمساح به خاطذ آج و شاخ و دم و پوست زیبایشان
۳۴-خفه کردن و دار زدن
۳۵-آتش زدن و در آتش انداختن
۳۶-سرخ کردن حیوان در روغن جوش مانند ماهی میگو خرچنگ و حشرات
۳۷-وارد کردن ضربه و جسم سخت به سر و بدن حیوان
۳۸-خوراندن سم با وارد کردن در آب و غذای حیوان
۳۹-تزریق سم و یا اسید و گازوئیل به بدن و قلب حیوان
۴۰-غرق کردن حیوان در آب و انداختن در چاه فاضلاب منبع نفت بنزین روغن و اسید
۴۱-پرتاب کردن و کوباندن حیوان به دیوار و سنگ
۴۲-انداختن حیوان زنده جلوی حیوان وحشی و بزرگ به عنوان غذا
۴۳-کشاندن حیوان با گاری موتور و ماشین روی زمین هموار و ناهموار بصورت خاکی و آسفالت سنگلاخ
۴۴-میخکوب کردن دست و پای حیوان بطوریکه طی چند شبانه روز خونریزی کند و بمیرد.
۴۵-پرت کردن حیوان از بلندی و پلکان
۴۶-استفاده از نام حیوان بعنوان فحش وناسزا
۴۷-نسبت دادن کارهای زشت و ناروا به حیوانات مانند حماقت به الاغ یا خبر چینی به کلاغ
۴۸-بدآموزی گفتاری و رفتاری به حیوانات در فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی برنامه های رادیویی و جراید کتابهای درسی و….
۴۹-بستن قلاده های تنگ و یا خاردار و یا سیم های نازک به عنوان قلاده بر گردن حیوانات
۵۰-فحش دادن و ناسزا و کلمات رکیک و به دور از عفت و ادب عرفی به حیوانات
۵۱ – عدم توجه به سلامت و بهداشت و درمان حیوان تحت سرپرستی مانند اسب قاطر گاو سگ گربه و دادن آموزشهای سخت و طاقت فرسا و غیر اخلاقی به حیوانات مانند فیل شیر سگ و…
۵۲- رنگ امیزی کردن حیوانات یا پاشیدن رنگ بر تمام یا قسمتی از بدن حیوانات مانند جوجه مرغ گربه سگ و…..
۵۳- از گله برخی انواع حیوانات در عملیات جنگی و پارتیزانی جهت باز کردن راه و پیشروی و رفتن روی مین و مواد منفجره استفاده غیر اخلاقی شود
۵۴ – کشتن و قربانی کردن حیوانات مانند شتر گاو گوسفند و … با وضع فجیع و دلخراش در کوی و برزن در معرض دید مردم و بخصوص کودکان
۵۵ – دستکاری و ایجاد تغییرات ژنتیکی بر روی برخی انواع حیوانات بطوریکه از نظر جسمانی و فیزیکی گونه ای متفاوت با خصوصیات جدید بوجود آید و بسیاری موارد دیگر از مصادیق خشونت علیه حیوانات بی دفاع میباشند.
جرم انگاری حیوان آزاری
قانونگذار علاوه بر قانون شکار و صید در ماده ۶۷۹ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی آورده که «هر کس به عمد و بدون ضرورت حیوان حلال گوشت متعلق به دیگری یا حیوانی که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده است را بکشد یا مسموم یا تلف یا ناقص کند، به حبس از نود و یک روز تا شش ماه یا جزای نقدی از یک میلیون و پانصد هزار ریال تا سه میلیون ریال محکوم خواهد شد.»
همچنین در ماده ۶۸۰ همان قانون نیز مقرر شده که «هرکس برخلاف مقررات و بدون مجوز قانونی اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده کند به حبس از سه ماه تا سه سال و یا جزای نقدی از یک و نیم میلیون ریال تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.»
این مقررات صرفاً شمول به حیوان حلال گوشت متعلق به دیگری، حیواناتی که شکار آنها توسط دولت ممنوع اعلام شده و جانوران و حیوانات حفاظت شده دارد و شمولی بر حیوانات بلاصاحب شهری و روستایی مانند سگ و گربه یا اسب و الاغ ندارد.
نبود نظام حقوقی و تقنینی مناسب و وجود خلاء‌های قانونی موجب سوءاستفاده هر چه بیشتر جامعه انسانی نسبت به حیوانات شده و اعمال هر نوع خشونت نسبت به حیات حیوانات را طبیعی جلوه داده است .”
برای جرم انگاری موارد فوق و بسیاری دیگر لازم است کارگروهی متشکل از متخصصان علوم ؛ محیط زیست بخصوص زیست جانوری ؛ علوم جانوری ؛ دامپزشکان و روان شناسان و حقوق دانان خبره و عالمان دینی تشکیل گردد تا برای هر یک از مصادیق خشونت آزار و اذیت حیوانات میزان مجازات را تعیین نماید.
حیوانات زیبا اثر انگشت پرودگار یکتای دانا و بینایند. آنان زبان بسته و بی دفاعند و برای ادامه زندگی طبیعی وامن و آرام چشم به کرم و محبت و عدالت ما انسان ها دارند که به فرمایش قرآن کریم اشرف مخلوقات می باشیم.
گفتنی است، خدیجه دانش خط شکن لغو و توقف کشتار سگ های دوره گرد در مشهد، رفسنجان و مس سرچشمه کرمان است که از سال ۱۳۹۰ در حوزه حمایت از حیوانات به خصوص سگ ها و گربه های دوره گرد فعالیت چشم گیری داشته، به عنوان کارشناس ارشد خدمات شهری در شهرداری های تهران و مشهد مشغول بوده است. وی دارای تجربیات ارزنده ای در زمینه نگهداری از حیوانات دوره گرد و جلوگیری از کشتار آنان می باشد. خانم دانش توانسته طی سال های ۹۵ تا ۹۸ از مرگ ۹۴۶۵ قلاده سگ دوره گرد طبق مستندات، توسط شهرداری ها جلوگیری کرده و پس از درمان، عقیم سازی و ایمنی این حیوانات زبان بسته را در طبیعت رها کند.
