شیاطینی که در عید قربان باید نابود کرد

*فاطمه محمدی
امام خمینی(ره) احیاگر اسلام ناب، درباره عید قربان چنین گفته¬اند: «عید قربان، عیدی است که انسان¬های آگاه را به یاد قربانگاه ابراهیمی می¬اندازد؛ قربانگاهی که درس فداکاری و جهاد در راه خدای بزرگ را به فرزندان آدم و اصفیا و اولیای خدا می¬دهد… این پدرِ توحید و بت شکنِ جهان، به ما و همه انسان¬ها آموخت که… عزیزترین ثمره حیات خود را در راه خدا بدهید و عیدی بگیرید. خود و عزیزان خود را فدا کنید و دین خدا را و عدل الهی را برپا نمایید.» (صحیفه نور، ج ،۱۸ ص ۸۷ )
حاجیان در روز عید ابتدا با پرتاب هفت سنگ ریزه برای هفت بار به ستون¬های بر هم چیده شده ـ که نماد ابلیس رجیم است ـ تنفّر خود را از همه شیطان¬های درون و برون ابراز می کنند. این عمل را «رَمْیِ جَمَره» گویند. وقتی حکمت این عمل را از امام کاظم(ع) پرسیدند، امام فرمودند: «چون ابلیس در محل جمرات بر ابراهیم(ع) ظاهر گشت و آن حضرت، آن پلید را سنگسار کرد. از این رو همین سنت جاریه¬ای شد و باقی ماند.»
این عمل، طرد شیطان و تثبیت عبودیّت و اطاعت خداوند متعال است. یکی از کارهای اصلی شیطان این است که بین افراد انسان تفرقه بیندازد و عداوت و بغض بین آنها ایجاد نماید: «إِنَّما یُرِیدُ الشَّیْطانُ أَنْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَ ه َ وَ الْبَغْضاءَ؛ شیطان می خواهد در میان شما به وسیله شراب و قمار دشمنی ایجاد کند.»(سوره مائده آیه ۹۳)
و ما در جهان امروزی مواردی چند را می توان در روز عید قربان، به مسلخ برد و نابود کرد تا بتوان پای در راه بندگی خدا گذاشت.مواردی که مهمترین آنها عبارتند از:
۱_غفلت و بطالت
یکى از آفات زندگى امروز در میان خانواده¬ها، غفلت و بطالت است، و متأسفانه این غفلت که ناشی از گذراندن وقت¬های ما به بطالت است، در حال جویدن و به هدر دادن عمر ماست، جوانان ما در موبایل هایشان در اعماق بطالت غرقند، دنیای تلگرام، وایبر، واتس آپ، تانگو و … و سایر ابزار، که چون قارچ های سمی در حال رشد هستند، اینترنت رشته¬های خود را در گردن ما انداخته و در دنیایی بی مرز می¬کشد، تا وقتی که شب¬ها و روزهای ما که می تواند نورانی و مفید باشد را در خود نابود می¬کند و این ماییم که مست و بی قرار به دنبالش روانیم.
اگر یک لحظه به خود تذکر بدهیم که این روزهای عزیز ما دیگر بر نمی¬گردد و این عمر ماست که چون ضایعات بی¬ارزش هدر می¬رود شاید کمی به خود آییم و این وسایل و ابزار غفلت را برای لحظاتی هم که شده از خود دور کنیم و به تدبیری برای زندگیمان بپردازیم.
۲_ تنبلی
تنبلی بدان معناست که انسان با وجود توان انجام فعلی که وسایل آن نیز فراهم بوده و مانعی هم در راه نیست، اما تلاش و کوششی نکرده و از انجام آن سر باز زند؛ جوان دانشجویی که وسایل و شرایط تحصیل برایش فراهم باشد و درس نخواند تنبل و به تعبیر عرب کسل است.
کسی مانع عبادت ما نیست بلکه تشویق و اعتبار هم در نزد دیگران پیدا می کنیم وقت زیادی هم داریم اما دریغ از ذره ای عمل این تنبلی و “حسش نیست”، “حال ندارم” هم شیطان دیگری است که باید رانده شود.
۳_ دنیا طلبی
بسیارى از پدرها و مادرها وقتى در سنین جوانى هستند، عمر خود را به جمع دنیا و تلاش فراوان براى تامین آن سپرى مى کنند و چون پا به سن مى¬گذارند، به جاى تدارک گذشته از نظر معنوى، به بطالت و سرگرمی هاى بیهوده، عمر را به هدر مى دهند، و حتى حاضر نیستند در هنگام فراغت از امور دنیا به کارهاى اخروى و جمع آورى توشه براى نجات اخروى خود بپردازند.
با نشستن بر سر کوچه و مغازه و مانند این امور و صحبت هاى بیهوده و حل کردن جدول و مسائلى از این قبیل عمر گران بها را به هدر ندهیم، که به هر لحظه آن افسوس خواهیم خورد.
۴_ نادانی
جهل و نادانی، یکی از مولفه هایی است که مانع رشد و تکامل انسان می¬شود و به همین دلیل است که اسلام نسبت به جهل و نادانی هشدارهای زیادی داده است. از جمله قرآن در آیه ۱۹۹ سوره اعراف دستور می دهد که از نادان دوری کنید. همچنین روایتی از امام رضا(علیه السلام) وجود دارد که می فرمایند: دوست هر شخصی برای رسیدن به کمال عقل اوست و دشمن او جهل وی می باشد. (تحت العقول، ص ۳۲۶)
این دین گریزی¬های ما و دهن کجی کردن به فرهنگمان به دینمان همه ناشی از جهل است اگر ما سواد دینی داشته باشیم این همه شبهه را با جان و دل نمی پذیریم که بشود پرتگاه بی دینی و سقوطمان.
اگر ما عالم و آگاه باشیم بیکار و ندار نمی مانیم، اگر ما نادان نباشیم افسرده و دلمرده نخواهیم شد، این نادانی ها دشمن ماست شیطانی است سزاور بدترین سنگ ها و راندن ها.
باشد که در این روز عزیز این صفات را که مورد پسند شیطان است از خود برانیم و با سنگ اراده دورشان کنیم. إن شاء الله تعالی.
*کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث