معاون‌کل وزارت‌بهداشت گفته رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی ۶۵ درصد کاهش یافته، چطور در مکان‌های عمومی خیلی سادهوروان از این افراد بخواهیم ماسک بزنند؟
نویسنده : دکتر مهدی سودآوری | روان شناس و مدرس دانشگاه
خطر موج پنجم کرونا از هر زمان دیگری بیشتر احساس می‌شود. در این بین، دکتر ایرج حریرچی، معاون‌کل وزارت‌بهداشت روز گذشته گفته: «رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در کشور ۶۵ درصد کاهش یافته است یعنی این که ۶۵ درصد مردم ماسک نمی‌زنند و فاصله‌گذاری را رعایت نمی‌کنند.»(منبع خبر: خبرگزاری صداوسیما). این روزها افراد زیادی از جمله همکار، دوست، فامیل، راننده تاکسی‌اینترنتی، فروشنده و … هستند که ماسک نمی‌زنند. سوال این است که چطور خیلی سادهوروان از آن‌ها خواهش کنیم که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند تا ترغیب به این کار بشوند و کمترین جبهه‌گیری را در مقابل این درخواست داشته باشند.
روش‌های متفاوتی برای افراد مختلف وجود دارد
برای هر نوع از متقاعدسازی، چند موضوع اهمیت دارد: باور فعلی شخص، اعتبار گوینده و نحوه بیان.
بسیاری از افراد صرفا از ماسک‌زدن و رعایت اصول‌بهداشتی خسته شده‌اند، بخشی از آن‌ها به ویژه نوجوانان و جوانان خطر را دست کم می‌گیرند و توجهی به آن نمی کنند بخشی از مردم کرونا را باور ندارند یا به درمان‌ها و دستورالعمل‌های غیرعلمی باور دارند. قاعدتا برای متقاعدسازی هر دسته از این افراد روش‌های متفاوتی وجود دارد.
مسئولیت‌پذیری افراد را برانگیزید
نوجوانان بیشتر تحت تاثیر گروه هستند و مهم‌ترین ترس آن‌ها مسخره شدن توسط همسالان است. پس تنها در صورتی که کل گروه دوستان زدن ماسک را قبول کنند، فرد هم تحت فشار گروه پیروی خواهد کرد. جمله‌بندی حاوی پیام مسئولیت‌پذیری و مهم‌بودن، مانند شما نسل نوجوان و جوان به خاطر دانش بیشتر باید الگوی جامعه باشید، می‌تواند برای نوجوانان اثرگذار باشد. یادمان باشد که این گروه سنی مقاومت زیادی دربرابر دستورات مقامات و والدین یا هر نماد اقتدار دیگر دارند. پس هیچ وقت از جملاتی مانند: «وقتی وزارت بهداشت میگه ماسک بزنین، پس باید زد»، نباید استفاده کرد.
اهمیت سلامتی خانواده‌شان را به آن ها یادآوری کنید
برای بخش خسته‌شده از ماسک زدن که معمولا میان سالان هستند و به خاطر کرونا مشکلات اقتصادی شدید هم پیدا کرده‌اند، توصیه‌های خانواده‌محور تاثیرگذارتر است. متاسفانه حس‌جمعی لازم برای جامعه در کشور ما تضعیف شده پس افراد به پیامی حاوی نقش اجتماعی و مسئولیت در قبال دیگران پاسخ نخواهند داد. پاسخ آن‌ها این خواهد بود که جامعه، دیگران یا دولت چه سودی برای آن‌ها داشته که حالا آن‌ها دلسوز دیگران باشند! این افراد صرفا با اشاره به خانواده خود احتمالا متقاعد می شوند. مثلا به چنین افرادی بگویید: «لطفا به خاطر سلامتی اعضای خانواده‌تان که با شما زندگی می‌کنند، ماسک‌تان را بزنید.»
با این دسته از افراد، جروبحث نکنید
دسته سوم که منکران کرونا هستند و باور دارند دولت‌ها برای کنترل مردم به دروغ کرونا را بهانه کرده‌اند، متاسفانه با دلایل منطقی توهم توطئه خود را کنار نخواهند گذاشت. بهترین توصیه این است که کلا از این دسته آدم‌ها دوری کنید.آن‌ها جهان را صرفا در توهمات خود تفسیر می‌کنند و به راحتی به دیگران آسیب خواهند زد چون فکر می‌کنند فقط آن‌ها می‌دانند و بقیه غافل هستند. حال اگر از آن ها بپرسی که اگر کرونا توطئه گروه‌های خاص و پرنفوذ در جهان است، او چطور از این توطئه آگاه شده؟ مثلا سران کشورهای پرقدرت یا بیل‌گیتس و دیگر ثروتمندان شخصا با او تماس گرفته و اطلاعات محرمانه را به او داده‌اند؟! پاسخ او به جای این‌که معطوف به منطق سوال شما باشد، شما را به بی‌سوادی و کم‌فهمی متهم خواهد کرد.
نکته پایانی
در نهایت، در شرایط فعلی جامعه ما، بهترین کار این است که مراقب خود و خانواده مان باشیم. بیماری رودربایستی دار نیست، اگر راننده تاکسی ماسک نزده است و به تذکر شما اهمیت نمی دهد به راحتی خودرو را عوض کنید. افراد شاغل در مشاغل خدماتی مثل بانک، صریح از مشتریان بخواهند که ماسک بزنند تا خدمات به آن‌ها ارائه شود. ناراحت‌شدن طرف مقابل، بهتر از خدای‌ناکرده بیمار شدن شما و عزیزان‌تان است.
