صحبت کردن والدین نگران با فرزندشان درباره چنین موضوعات مبهم و ترسناکی که به خودکشی ختم میشود اگر اصولی نباشد بیش از مفید بودن باعث ایجاد ترس و نگرانی در کودک میشود
صبح مشهد– نویسنده: نرگس عزیزی| کارشناس ارشد مشاوره
اگر اهل پیگیری اخبار از طریق شبکههای اجتماعی یا برخی کانالهای خبری باشید به احتمال زیاد در چند روز اخیر، اخبار مرتبط با چالشی به نام «مومو» را شنیده اید و شبکههای اجتماعی پر شده از خبرهای ضد و نقیض در این باره. چالشی که برخی تصور میکنند شرکت در آن میتواند به خودکشی کودکان و نوجوانان دامن بزند. به تازگی هم ویدئوها و تصاویرتایید نشده ای پخش شده که یک کودک به دلیل شرکت در این چالش خودکشی کرده است (البته این خبر در شبکه های اجتماعی منتشر شده و رسمی نیست) و همین مسئله باعث شده استرس والدین در این زمینه، بیش از گذشته شود. در این بین، بعضی والدین هم تصمیم گرفتهاند بچهها را از این موضوع بترسانند تا سمت چنین چیزی نروند و این به نگرانی و اضطراب کودکان میافزاید و خودش میتواند دردسرساز شود. اما چالش مومو واقعا چیست و والدین چقدر باید نگران آن باشند؟
ماجرای چالش مومو چیست؟
هر چند داستان چالش مومو به تازگی در فضایمجازی کشور ما مطرح شده است اما داستان این چالش در کشورهای دیگر به تابستان دو سال قبل یعنی سال ۲۰۱۸ باز میگردد. داستان چالش مومو اولین بار مرتبط با ویدئوهای بارگذاری شده در یوتیوب مطرح و گفته شد که از طریق این ویدئوها از نوجوانان دعوت میشود با شمارهای در واتساپ تماس بگیرند و مطابق دستورات داده شده عمل کنند. دستورات داده شده به نوجوانان هم طبق ادعاها برای انجام کارهای خطرناک بود و شامل آسیب به خود میشد. اما هر چند این چالش سر و صدای زیادی در فضای مجازی به پا کرد اما هیچ ردپایی از آن در واقعیت پیدا نشد. در واقع بعد از گذشت چند ماه از آغاز این شایعات مشخص شد که این چالش اساسا دروغ است.یا لااقل به این شکلی که ادعا می شود نیست. در کشور ما حالا با تاخیری دو ساله این چالش سر و صدا به پا کرده است. تا به امروز هر چند برخی رسانهها درباره آن صحبت کرده و هشدار دادهاند اما اگر بخواهیم واقعیتها را در نظر بگیریم به نظر میرسد این داستان در کشور ما هم اصلا مسئله شایعی نیست و تا این لحظه هیچ موردی که نشان دهد چنین چالشی وجود خارجی دارد و باید به عنوان یک والد نگران آن باشیم، وجود ندارد البته باید مراقب بود چون این چالش فرصت سوء استفاده ، آزار یا شوخی اشتباه برخی را فراهم کرده است. اما شاید بد نباشد از این فرصت استفاده و موضوع مهمی را به والدینی که نگران چنین چالشهایی هستند یادآوری کنیم.
مراقب باشید بی دلیل ترس ایجاد نکنید
وقتی داستانی مانند چالش مومو مطرح میشود یا داستان مشابه آن «نهنگ آبی» که چند سال پیش مطرح شد، بسیاری از والدین به شدت نگران می شوند و در اولین قدم تصمیم میگیرند با فرزند خود صحبت کنند. این کار هر چند از نیتی خیر نشئت میگیرد اما در اغلب اوقات نه تنها مفید نیست بلکه عوارضی به دنبال دارد. صحبت کردن والدین نگران درباره چنین موضوعات مبهم و ترسناکی بیش از این که کمککننده باشد، آسیبرسان است و باعث ایجاد ترس و نگرانی در کودک میشود زیرا در ذهن او سوالات متعددی شکل میگیرد و چون ماجرا هنوز برای والدین هم روشن نیست، او نمیتواند سوالات خود را از کسی بپرسد. اما آیا این موضوع به آن معناست که والدین در مقابل چنین موضوعاتی به رغم نگرانیهایی که دارند باید دست روی دست بگذارند و کاری انجام ندهند؟
۵ نکته برای والدین نگران این چالش
اگر به عنوان یک والد با شنیدن مواردی چون چالش نهنگ آبی و مومو، نگران فرزندتان میشوید به خودتان افتخار کنید زیرا این نگرانی نشان میدهد شما دغدغه محافظت از فرزندتان را در مقابل خطرات احتمالی دارید. اما یادتان باشد برای نتیجهگیری مطلوب از این نگرانی لازم است به چند نکته توجه داشته باشید:
نگران بودن درباره نحوه استفاده کودکان از اینترنت باید یک نگرانی همیشگی برای والدین باشد زیرا فضای اینترنت و شبکههای اجتماعی در هر حالی میتواند خطرات بالقوهای را برای فرزندان ما به دنبال داشته باشد. پس نگرانی خود را محدود به چالش مومو و امثال آن نکنید البته بعد از شنیدن اینکه بعضی از این چالش ها تنها یک دروغ است هم نفس راحتی نکشید.
به جای صحبت درباره خطرات اینترنت با فرزندتان، سعی کنید به او آموزشهای لازم و ضروری را بدهید. به او یاد دهید که حرف هر کسی را در این فضا باور نکند، بدون هماهنگی با شما برای کسی مشخصات فردی و عکس خود را نفرستد و اگر مورد تهدید قرار گرفت از شما کمک بگیرد.
در کنار آموزش، بسیار مهم است که حداقل تا اواسط نوجوانی در زمان استفاده فرزندمان از اینترنت، همراهی مستمر با او داشته باشیم. این همراهی کمک میکند بتوانیم در فرصتهای ایجاد شده آموزشهای کاربردی و ضروری را به او بدهیم.
بعد از اطمینان از این که فرزندتان آموزشهای لازم را برای استفاده از اینترنت فرا گرفته ، او را در این فضا رها نکنید. هر چند وقت یک بار با او صحبت کنید و از تجربههای او بپرسید.
در نهایت اینکه به عنوان یک والد درباره ابزارهایی که میتواند به شما کمک کند تا نحوه استفاده از اینترنت توسط کودک تان را متناسب با نیازها و ویژگیهای سنی او محدود یا بر کارش نظارت کنید، اطلاع کسب کنید.