مشهد این روزها خاکستری است و این آلودگی هوا که شهرمان را محاصره کرده همه شهروندان را به زندانیانی در میان دود و غبار بدل کرده است، زندانی که تنها راه رهایی از آن همکاری و پشتکار همه است تا این ابر سیاه کنار رود و دوباره آسمان آبی چشم‌نوازی کند.
به گزارش صبح مشهد، متاسفانه از ابتدای آبان ماه هوای شهر مشهد دوباره رنگ کیفیتی ناسالم را به خود دیده و این هوا شرایط را در این شهر در وضعیت هشدار قرار داده است.
وقتی که هوا آلوده می‌شود همه متهم اصلی آن را خودروها می‌دانند. البته که خودروها نقش پررنگی در افزایش آلودگی هوا را دارند اما آن چیزی که از چشم همه دور مانده دیگر عوامل دخیل در این معضل است که هر روزه آلودگی هوا را تشدید می‌کند.
فعالیت فرودگاه، راه‌آهن، پایانه های مسافربری و.. در شهر و در کنار آن وجود صنایع و کارخانجات در حاشیه شهر مشهد منبع بزرگ آلودگی هوا محسوب می‌شود که در پشت پرده آلودگی که خودروها ایجاد می‌کنند، پنهان شده است.
تذکر فایده‌ای ندارد صنایع باید ساماندهی شود
«در حال حاضر ۸۰۰۰ واحد صنعتی در حاشیه شهر مشهد فعال است که تاثیر بسیار زیادی در افزایش آلودگی هوای شهر دارند.»
مدیر محیط زیست شهری شهرداری مشهد گفتگوی خود با خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی با جمله بالا آغاز می‌کند و ادامه می‌دهد: متاسفانه از این تعداد ۴۰۰۰ واحد صنعتی وجود دارد که بدون پروانه فعالیت دارند و به تبع ممکن است موارد زیست محیطی را رعایت کنند.
محمد پذیرا بیان می‌کند: اگر به این واحدها هر چقدر تذکر داده شود مشکلی حل نمی‌شود بلکه باید در حریم شهر ساماندهی شود.
وی اضافه می‌کند: در کنار آن شرق شهر مشهد در اختیار شن‌شویی‌ها قرار دارد که با افزایش باد، آلودگی هوا را تشدید می‌کند.
مدیر محیط زیست شهری شهرداری مشهد می‌گوید: دغدغه ساماندهی این واحدهای صنعتی و جلوگیری از فعالیت مخرب زیست محیطی برخی از آن‌ها باید از شهرداری به سازمان صنعت، معدن و تجارت منتقل شود و این سازمان چاره‌ای بیندیشد.
ورود ۲۰۰۰ تن دی اکسیدگوگرد به هوای شهر از طریق راه‌آهن
پذیرا اما در ادامه به فعالیت مراکز حمل و نقلی مانند فرودگاه و راه‌آهن اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: متاسفانه امروز ما به جابه‌جایی فرودگاه ایراد می‌گیریم که هر چند که این ایراد به‌جایی است اما در این میان نباید از فعالیت دیگر مراکز مانند راه‌آهن غافل شد.
وی می‌گوید: چرا قطارهای دیزلی راه‌آهن آن هم در مرکز شهر باید ۲ ساعت برای مسافرگیری روشن بماند که این حجم زیادی از آلودگی را ایجاد کند.
مدیر محیط زیست شهری شهرداری مشهد تصریح می‌کند: در حال حاضر راه‌آهن با ۹۶ واگن در مرکز شهر فعال است و طبق تحقیقات انجام شده حدودا ۲ هزار تن دی اکسید گوگرد وارد هوای شهر مشهد می‌کند.
پذیرا ادامه می‌دهد: به صرف اینکه راه‌آهن ۶۱ سال پیش با دو واگن فعالیت خود را آغاز کرده نمی‌توان گفت آلودگی ندارد.
وی بیان می‌کند: باید برای این موضوع چاره‌ای اندیشیده شود که راهکار یا جابه‌جایی آن است و یا اینکه قطارها برقی شود.
مدیر محیط زیست شهری شهرداری مشهد تصریح می‌کند: فرودگاه مشهد نیز امروز آلودگی‌های زیست محیطی و صوتی دارد که این برای شهروندان آزاردهنده است.
پذیرا عنوان می‌کند: در این خصوص نیز راهکار اصلی جابه‌جایی فرودگاه است اما با توجه به اینکه این راهکار زمانبر است باید مسوولان مربوطه چاره‌ای اساسی بیندیشند.
وی ادامه می‌دهد: اینکه عنوان می‌شود ۷۰ درصد آلودگی هوا مربوط به وسایل نقلیه است در آن فعالیت راه‌آهن، فرودگاه، پایانه‌های مسافربری، پایانه‌های اتوبوس و… گنجانده می‌شود.
آلایندگی خودروهای دودزا ۲۰ برابر حدمجاز
مدیر محیط زیست شهری شهرداری مشهد در خصوص تردد خودروهای دودزا و آلاینده به عنوان یکی از منابع آلودگی هوای شهر تصریح می‌کند: از آنجایی که تردد خودروها در سطح شهر به خصوص خودروهای دودزا عاملی بر آلودگی هوا است که باید به آن خودروهاب سنگین را اضافه کرد.
پذیرا می‌گوید: بسیاری از خودروهای سنگین در شب فعالیت دارند و از طرفی شاهد علمیات عمرانی مانند خاکبرداری، خاکریزی و … در شهر هستیم لذا گشت‌های کنترل آلاینده‌های زیست محیطی نیز فعالیت مستمری در شب دارند و با عوامل آلاینده برخورد می‌کنند.
وی تصریح می‌کند: از ابتدای آبان ماه سال جاری که شاهد افزایش آلودگی هوا و ایجاد شرایط هشدار در مشهد بودیم با ۹۹۳ مورد عوامل آلاینده برخورد شده است.
مدیر محیط زیست شهری شهرداری مشهد بیان می‌کند: در حال حاضر یک خودروی دودزا ۲۰ برابر یک خودروی معمولی آلودگی ایجاد می‌کند.
صنایع آلاینده داخل شهر مشهد جمع‌آوری و ساماندهی شده است
از آنجایی که برخورد با مشاغل مزاحم یکی از وظایف شهرداری طبق بند ۲۰ قانون شهرداری‌ها است با دبیر کمیسیون این بند در شهرداری مشهد نیز گفتگو کردیم.
محسن نعیمی‌مقدم در این خصوص می‌گوید: برخورد با کارخانجات و صنایعی که در حریم شهر مشهد فعال است باید توسط محیط زیست انجام شود و این مورد از حدود وظایف شهرداری مشهد خارج است.
وی بیان می‌کند: طبق قانون، وظایف شهرداری مشهد در این خصوص به محدود خدماتی شهر محدود می‌شود و در این بخش نیز تاکنون کارخانجات آلاینده‌ای مانند کارخانه قند، سیلوی گندم و… جمع‌آوری و یا ساماندهی شده‌اند.
در اجرای قوانین زیست محیطی نقص داریم
شورای اسلامی شهر به عنوان مرجع تصمیم‌گیری می‌تواند نقشی مهم و اثرگذار در وضع و الزام به اجرای قوانین در خصوص کاهش آلودگی هوا داشته باشد.
رییس کمیسون خدمات شهری شورای اسلامی شهر در گفتگو با خبرنگار ما در این خصوص می‌گوید: در حال حاضر قانونگذار تکلیف‌های مشخصی را در خصوص اجرای قوانین و مقررات زیست محیطی برای تمامی بخش‌ها شامل واحدهای صنعتی، خدماتی و حمل و نقلی ایجاد کرده است.
محمد حاجیان شهری ادامه می‌دهد: ما از لحاظ وجود قوانین مشکلی نداریم؛ معضل اصلی نقص در اجرای قوانین است.
وی اضافه می‌کند: البته حجمی از آلودگی هوا در قالب ریزگرد از دیگر استان‌ها وارد شهر مشهد می‌شود که این از کنترل ما خارج است که در سطح کلان و ملی باید برای آن چاره‌ای اندیشدیده شود.
رییس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر مشهد عنوان می‌کند: دولت تاکنون برنامه‌ریزی‌ها و اقداماتی را برای این موضوع انجام داده اما تاکنون این اقدامات موثر نبوده است.
حاجیان شهری اضافه می‌کند: البته در کنار آن یک میلیون خودرو در شهر مشهد تردد دارند که شهرداری برای حل این معضل چاره‌ای جز تکمیل خطوط قطارشهری ندارد.
وی به موضوع انتقال فرودگاه اشاره می‌کند و می‌گوید: در نگاه اول شاید انتقال فرودگاه سخت به نظر برسد اما تجربه این کار در تهران وجود دارد لذا شهرداری می‌تواند به عنوان یک عامل کمکی، اراضی قدیمی را تملک و به ساخت فرودگاه جدید کمک کند.
رییس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر مشهد اضافه می‌کند: در کنار آن راه‌آهن مشهد نیز دلیلی بر آلودگی هوا است که راه چاره آن برقی کردن سیستم ریلی بین شهری است.
حاجیان شهری تصریح می‌کند: دولت در این خصوص برنامه‌ریزی‌هایی انجام داده اما به دلیل کمبود بودجه این اتفاق هنوز به طور کامل رخ نداده است.
مُسکن‌های مقطعی، دردی را دوا نمی‌کنند
اما رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد نیز در یادداشتی به موضوع آلودگی هوای شهر مشهد پرداخته که بیان آن در این گزارش خالی از لطف نیست.
مجتبی بهاروند در این یادداشت می‌گوید: آلودگی هوای مشهد این روزها نفس شهروندانمان را تنگ کرده است، روزگاری نه‌چندان دور تونل سبز و باغات این شهر مقدس زبانزد خاص‌و‌عام بود اما دیدن هر روزه عبارت «هوا ناسالم است، وضعیت در شرایط هشدار» بر صفحه تابلوهای «وی‌ام‌اس» معابر شهر، زخمی کارا بر پیکره مدیریت شهری را به‌رخ می‌کشد.
وی می‌افزاید: متأسفانه سرانه فضای سبز ما با رویکرد تغییر کاربری باغات در سال‌های گذشته به شدت کم شده است؛ این مهم به اضافه آلایندگی ناشی از افزایش وسایل نقلیه موتوری، شهری خاکستری را موجب شده که آلودگی‌هایش سلامت شهروندان را تهدید می‌کند.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد ادامه می‌دهد: با وجود اینکه دیری از آغاز به کار دوره پنجم شورای اسلامی شهر مشهد نگذشته است، اما رویکرد کلی این شورا نشانگر مخالفت با تغییر کاربری فضای سبز و باغات شهر مقدس مشهد و ساخت و ساز به هر قیمتی است؛ قیمتی گزاف به بهای نفس تنگی این روزهای مردم شهرمان.
بهاروند بیان می‌کند: از سوی دیگر، در بازه فعالیت این شورا به یقین بهره‌مندی از هر نوع تکنولوژی مانند باروری ابرها که بتواند معضل کمبود آب و آلودگی هوا را کاهش دهد در قالب طرح‌های بلندمدت بررسی و پیگیری خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه با عملکرد مجموعه نظام و با ادامه شرایط موجود، آلودگی هوای کلان‌شهرها روز‌به‌روز بدتر می‌شود، تصریح می‌کند: دولت باید از منافع کوتاه‌مدت خود در برخی موارد بگذرد و بهترین راهکار در این شرایط برای دولت صرف‌نظر کردن از تعرفه واردات خودروهای مناسب، به منظور نوسازی ناوگان عمومی، در نظر گرفتن یارانه برای حمل و نقل عمومی کشور و ایجاد محدودیت در تردد وسایل شخصی است.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد ادامه می‌دهد: چاره‌ای جز این نداریم که حملونقل عمومی را در کشور گسترش دهیم و ناوگان عمومی را نوسازی کنیم که البته نوسازی ناوگان به معنی استفاده از برخی اتوبوس‌ها و کامیون‌های سرهم‌بندی شده داخلی نیست که معمولا میزان آلایندگی آن‌ها از خودروهای قدیمی هم بیشتر است.
بهاروند تاکید می‌کند: بهترین روش برای حل معضل آلودگی هوا این است که دولت اجازه دهد در طرحی بلندمدت برای نوسازی ناوگان، اتوبوس‌های استانداردی با میزان آلایندگی پایین از شرکت‌های معتبر وارد کنیم.
وی ادامه می‌دهد: علاج واقعه را باید قبل از وقوع می‌کردیم اما امروز باید دست‌به‌دست هم دهیم تا این معضل جدی را حل کنیم و ایمان داشته باشیم که مُسکن‌های مقطعی، دردی را دوا نمی‌کنند.
رییس کمیسیون حمل و نقل و ترافیک شورای اسلامی شهر مشهد اضافه می‌کند: ما اصرار داریم خودروهایی که در دنیا به لحاظ استانداردها از رده خارج شده‌اند را همچنان تولید کنیم و در خیابان‌ها راه بیندازیم؛ با این روند و با وجود اتوبوس‌های آلاینده، مشکلی حل نمی‌شود و روزهای هشدار و ناسالم ما سال‌به‌سال بیشتر خواهد شد.
بهاروند به معضل وجود ریزگردها اشاره می‌کند و می‌گوید: مشکل دیگری که مشهد را تهدید می‌کند، ورود ریزگردها به شهر است که این مساله را دیگر باید قبل از آنکه مانند برخی نقاط کشور معضل جدی شهرمان شود با تعامل دولت‌های ترکمنستان و ایران و سایر اقدامات پیشگیرانه داخلی از هم‌اکنون کنترل و درمان کنیم.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد
