رئیس اداره ثبت وحریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: غار طبیعی –تاریخی روستای مغان شهرستان طرقبه شاندیز به شماره ۳۳۹۷۴ در تاریخ ۱۱/۵/۱۴۰۲در فهرست آثار غیرمنقول تاریخی کشور ثبت و به اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان ابلاغ شد.
به گزارش صبح مشهد به نقل از میراث‌آریا به نقل از روابط‌عمومی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی محمود طغرایی با بیان این مطلب افزود: غار مغان در فاصله ۳۰کیلومتری جنوب غربی شهر مشهد و در میان دره‌های ارتفاعات شمالی بینالود مشرف به روستای مغان قرار گرفته است، دهانه این غار رو به شمال بوده و فاصله آن تا روستای مغان که در شمال آن قرار گرفته، کمی بیش از ۲ کیلومتر است که به‌واسطه جاده‌ای فرعی به روستا منتهی می‌شود.
رئیس اداره ثبت وحریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: به‌دلیل مجاورت این غار با روستای مغان به غار مغان معروف شده است، با توجه به وجود دست افزارهای سنگی در میان مواد فرهنگی گردآوری شده از سطح جلویی غار می‌توان گاهنگاری و دیرینگی استفاده از این غار را تا دوره پارینه سنگی میانی پیش‌بینی کرد.
طغرایی تصریح کرد: علاوه بر این مجموعه‌ای از سفالینه‌های تاریخی نیز در این غار گردآوری شد که با توجه به نوع تکنیک‌ها و نقوش بکار رفته در ساخت سفال‌ها می‌توان دیرینگی آن‌ها را به اواخر دوران ساسانی و قرون میانی و متاخر دوره اسلامی در نظر گرفت.
رئیس اداره ثبت وحریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی افزود: غار مغان به عنوان یک غار منحصر به فرد پارینه سنگی در شهرستان طرقبه و شاندیز اطلاعات مبسوطی در ارتباط با ویژگی های فرهنگی صنایع سنگی دوران پارینه سنگی میانی شمال شرق منطقه و جنبه های گوناگون آن ارائه می‌دهد.
او گفت: با توجه به ابعاد کلی غار مغان و همچنین نوع اثر می‌توان این اثر را نوعی مامن و پناهگاه غاری دانست که در طول دوران «پلئیستوسن» و همچنین دوران متاخرتر تاریخی و اسلامی توسط گروه‌های مختلف انسانی مورد استفاده قرار گرفته است.
