ماجرای درخواست پیامکی پسربچه‌ای برای بیدارماندن تا دیروقت شب برخلاف نظر مادر و موافقت قاطع پدرش در شبکه‌های‌اجتماعی پربازدید شد
نویسنده: دکتر ساحل گرامی| روان‌شناس کودک
صبح مشهد- هر پدر و مادری برای فرزندشان، قوانینی را در نظر می‌گیرند تا در خانه رعایت کند. هدف از این کار، تربیت فرزندی موفق است. به‌تازگی، تصویر پیامکی از درخواست شبانه یک پسربچه از پدرش در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شده که واکنش‌های متفاوتی را در پی داشته است. بعضی‌ها این پدر را بابت موافقت قاطع ستوده و بعضی این تصمیمش را آسیب‌زا دانسته‌اند. این پسربچه در پیامک ارسالی برای پدرش نوشته: «بابا سلام، آرادم. به مامان محبوب بگو بذاره امشب بیدار بمونم ولی نگو که من بهت گفتم، لطفا.» و پدرش پاسخ داده: «بله، حتما». حالا سوال این است که اگر فرزندمان بیاید و به ما بگوید که لطفا با والد دیگر صحبت کن و بگو که فلان کاری که گفته را انجام نمی‌دهم یا فلان قانون خانه را می خواهم نقض کنم، پدر یا مادر باید چه واکنشی داشته باشند؟
نظم‌دهی و آموزش قانون مهم است اما …
یکی از مهم ترین مسائل در فرزند پروری، نظم‌دهی و آموزش قانون به کودکان است. به‌طور معمول این فرایند از حدود ۲٫۵سالگی شروع و از والدین خواسته می‌شود مطابق با سن کودک قوانینی را مقرر کنند و ابتدا در فضایی آرام برای کودک توضیح دهند و پیامدهای سرپیچی از آن را با لحنی قاطع بیان کنند. اما گاهی اوقات سخت‌گیری یکی از والدین یا هر دوی آن‌ها باعث می‌شود فرزندان به دنبال راه گریز از این قوانین باشند یا آن‌ها را عادلانه ندانند. در نتیجه به شکل مخفیانه در صدد دور زدن این قوانین هستند و همین می‌تواند فرزندان و خانواده را دچار دردسر کند. اما راه چاره چیست؟
قوانین نه آزادانه باشد و نه سخت‌گیرانه
سعی کنید قوانین را به صورت عادلانه تدوین کنید یعنی خیلی آزادانه یا سخت گیرانه نباشد. قوانین خیلی آزادانه باعث می‌شود کودک نظم و انضباط را یاد نگیرد و در محیط‌های خارج از مدرسه و آموزشی دچار مشکل شود. از طرف دیگر قوانین سخت گیرانه باعث نوعی سرخوردگی و انباشته شدن خشم در کودک می‌شود و زمینه لجبازی و نافرمانی را در او ایجاد می‌کند. به خصوص در سال‌های نوجوانی که نافرمانی و استقلال رای در تمام نوجوان‌ها دیده می‌شود این امر می‌تواند باعث تخریب رابطه والدین و فرزند شود و کنترل و نظارت سال‌های نوجوانی را با مشکل روبه رو کند. بهتر است برای هر قانون، هفته‌ای یک بار استثنا در نظر گرفته شود تا فرزند احساس سخت گیری فزاینده نداشته باشد.
کاش این پدر، بلافاصله جواب مثبت نمی‌داد
نکته بعدی این است که پدر و مادر در اعمال قوانین همسو باشند. هرگونه شکاف در نظر والدین زمینه سوء استفاده فرزندان را فراهم می‌کند و بچه‌ها به سمت والدی گرایش پیدا می‌کنند که آسان‌گیرتر است و در کنار او بیشتر خوش می‌گذرد. حتی در صورت هرگونه تقاضا برای نقض قانون، والد باید به فرزند اعلام کند که نظر والد دیگر را می‌پرسد و بعد جواب نهایی را می‌دهد. بنابراین نباید بلافاصله نظر شخصی خود را اعلام کند. این همان اشتباهی است که در تصویر پیامک پربازدید شده در شبکه‌های اجتماعی، آن پدر مرتکب شده است.
همراه‌شدن یکی از والدین با کارهای اشتباه فرزند!
نکته مهم بعدی مربوط به سال‌های نوجوانی است. در این سال‌ها هر قانونی باید با موافقت دو طرفه والد و فرزندان صورت گیرد و هیچ قانونی به صورت یک طرفه و ناگهانی اعلام نشود چراکه می‌تواند مخالفت نوجوان و امتناع از قانون مذکور را در پی داشته باشد. همین اتفاق زمینه فعالیت‌های پنهانی را فراهم می‌کند. متاسفانه یکی از رفتارهایی که در سال‌های نوجوانی شاهد هستیم این است که نوجوان یکی از والدین را همراه کارهای غیرقابل قبول خود می‌کند و برای مثال از مادر می‌خواهد که به پدر چیزی نگوید. همین می‌تواند موقعیت والدی را که از آن مسئله مطلع است، به خطر بیندازد چون موقعی که مثلا پدر به ماجرا پی میبرد، مادر را در این رفتار مقصر می‌داند و او را همدست فرزند می‌بیند و همین باعث بی‌اعتمادی پدر به مادر در تمام زمینه‌ها می‌شود و کیفیت زندگی زناشویی آن‌ها را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل بهتر است از همان ابتدا والدین درباره انواع قوانین و مسائل مربوط به فرزندان در یک جبهه باشند تا از همان دوران کودکی این مسئله برای فرزندان جا بیفتد و برای نقض قوانین به والد دیگر متوسل نشوند.
