کمبود انرژی یکی از شایعترین شکایتهای افرادی است که به پزشک مراجعه میکنند. ناراحتکننده است وقتی که کارهای زیادی باید انجام دهید اما احساس خستگی و بیانرژی بودن مدام شما را عقب بیندازد.
نویسنده : مریم مرادیان نیری
خستگی
صبح مشهد– خستگی چیزی است که همهی آدمها گاهی آن را تجربه میکنند. خستگی میتواند ناشی از کسر خواب، یک بیماری و یا کار و فعالیت زیاد باشد؛ اما علت خستگی شما هر چه که باشد، راههایی برای مقابله با آن وجود دارد.
اگر بیشتر اوقات احساس خستگی میکنید، اولین قدم این است که جهت معاینه و چکاپ به پزشک مراجعه کنید. خیلی از مشکلات سلامتی مثلاً کمبود آهن، کمکاری تیروئید، دیابت و حتی افسردگی میتوانند سبب خستگی مزمن شوند.
وقتی از سلامت خود مطمئن شدید، باید سبک زندگیتان را بررسی کنید تا ببینید وضعیت تغذیه، خواب و فعالیت بدنیتان چگونه است. کمبودی در هر یک از این موارد میتواند سطح انرژیتان را کاهش داده و احساس خستگی مداوم و خوابآلودگی به شما بدهد.
میخواهید بدانید چه عادتهای دیگری میتوانند موجب خستگی شوند؟ پس ادامهی مطلب را بخوانید.
رژیم غذایی پُر از قند
خوردن غذاهای پُرقند و بسیار فرآوری شده ممکن است یک انرژی موقتی به شما بدهد؛ اما در نهایت این غذاها میتواند احساس خستگیتان را بدتر کرده و شما را گرسنهتر کنند. وقتی چیزی میخورید که قند یا کربوهیدرات زیادی دارد و بدنتان آن را فوراً جذب میکند، قند خونتان فوراً بالا میرود و این افزایش قند خون باعث یک انرژی ناگهانی میشود اما مدت آن کوتاه است.
متأسفانه بعد از افزایش انرژی اولیه که ناشی از افزایش قند خون است، قند خون فوراً افت میکند. این افت و خیزها موجب خستگی و دیگر علائم مانند لرز، مه مغزی و گاهی اندوه و بیانگیزه بودن میشوند.
راهحل چیست؟ هلههوله و نوشیدنیهای قندی را کنار بگذارید و غذاهای طبیعی و پُرفیبر و پُرپروتئین را جایگزین کنید. این غذاها قند خون را بالا نمیبرند و موجب خستگیتان نمیشوند. ضمناً، از جهت سلامت متابولیک نیز بهترند. غذاهای بسیار فرآوری شده و قندی، مواد مغذی باارزشی که بدن برای تولید انرژی به آنها نیاز دارد را ندارند.
خستگی، واکنش طبیعی انسان به کسر خواب، تغذیه نامناسب، استرس و بیتحرکی است اما به عادتهای سبک زندگی نیز مربوط میشود. پس نحوهی تغذیه، داروهای مصرفی، میزان کافئین مصرفی و میزان استفاده از ابزارهای الکترونیکیتان را بررسی کنید. چند تغییر ساده میتواند تمام آن چیزی باشد که به آن نیاز دارید
برخی داروها
خیلی از افراد داروهایی مصرف میکنند که عوارض جانبی دارند. تعدادی از داروها معروفاند به ایجاد احساس خستگی؛ مانند: آنتیهیستامینها که برای درمان آلرژی مصرف میشوند، داروهای مربوط به اختلالات خلقی، شُل کنندههای عضلات، برخی از داروهای فشارخون و داروهای مسکن.
راهحل چیست؟ اگر به تازگی مصرف داروی جدیدی را شروع کردهاید و احساس خستگی میکنید که قبلاً نداشتهاید علتش میتواند همین دارو باشد. در مورد امکان جایگزین کردن دارو با پزشکتان مشورت کنید.
کم آبی بدن
تحقیقات نشان میدهد خیلی از افراد دچار دهیدراسیون خفیف هستند. به عبارتی دیگر، شما به اندازه کافی آب نمینوشید. حتی دهیدراسیون خفیف هم میتواند موجب خستگی، مه مغزی، کمبود انگیزه و سردرد شود. خیلی از افراد نمیدانند که بدنشان به آب بیشتری نیاز دارد. اگر برای درمان فشار خون یا عارضه قلبی داروی ادرارآور استفاده میکنید، پس در معرض کمآبی بدن هستید. همچنین اگر تمرین و ورزش میکنید، حین ورزش بهواسطه عرق آب زیادی از دست میدهید که اگر آن را جایگزین نکنید، احساس بیانرژی بودن خواهید کرد.
راهحل چیست؟ یکی از علائم کمآبی بدن، تیره شدن رنگ ادرار است. اگر ادرارتان تیرهتر از زرد روشن است پس باید بیشتر آب بنوشید.
کافئین
کافئین باید به شما انرژی بدهد، اینطور نیست؟ اما نوشیدن چند فنجان قهوه در روز تبدیل به عادت میشود و بدن و مغزتان به اثرات کافئین عادت میکند و دیگر با مصرف آن انرژی نمیگیرید. اگر مصرف کافئین را ناگهان قطع کنید، تا یک هفته احساس خستگی و سردرد خواهید داشت که از علائم ترک کافئین است.
راهحل چیست؟ اگر میخواهید مصرف کافئین را کاهش دهید، تدریجاً این کار را انجام دهید.
کار زیاد با ابزارهای الکترونیکی
آیا همیشه گوشی همراه دستتان است؟ مدام چرخیدن در فضای مجازی نه تنها خستهکننده است بلکه نور آبی این ابزارها میتواند خواب شبتان را هم به هم بریزد. ضمناً خیلیها عادت دارند یکجا بنشینند و با گوشی خود سرگرم شوند، اما زیاد نشستن هم میتواند سبب خستگی شود.
راهحل چیست؟ نور آبی در عصر، ترشح ملاتونین یا هورمون خواب را مختل میکند. افت ملاتونین باعث میشود نتوانید به خواب بروید. پس حداقل دو ساعت پیش از خواب، ابزارهای الکترونیکی را کنار بگذارید.
تحرک داشته باشید
فراموش نکنید که خستگی میتواند علامتی از برخی بیماریها نیز باشد. بنابراین ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید مشکلی از این جهت ندارید. فعالیت بدنی داشته باشید و بیشتر از یکی دو ساعت در طول روز ننشینید. خود ِ بیتحرکی موجب احساس خستگی میشود. بدن شما برای تحرک ساخته شده، پس اجازه ندهید مدت طولانی یک جا بیحرکت بماند. اگر فعالیت کنید، جریان خون بهتری در بدن دارید و کمتر احساس خستگی میکنید.
کلام آخر
همهی ما گاهی خستگی را تجربه میکنیم. خستگی، واکنش طبیعی انسان به کسر خواب، تغذیه نامناسب، استرس و بیتحرکی است اما به عادتهای سبک زندگی نیز مربوط میشود. پس نحوهی تغذیه، داروهای مصرفی، میزان کافئین مصرفی و میزان استفاده از ابزارهای الکترونیکیتان را بررسی کنید. چند تغییر ساده میتواند تمام آن چیزی باشد که به آن نیاز دارید.