گنجینه تمبر و تاریخچه پستی موزه رضوی، هم زمان با روز جهانی پست، در حالی به به سیامین سالگرد تأسیس خود نزدیک میشود که با نمایش تاریخ ۱۸۰ سالۀ تمبرهای پستی ایران و جهان، عنوان اولین و غنیترین موزۀ تخصصی تمبر و تاریخچه پستی در کشور را نیز دارا است.
به گزارش صبح مشهد به نقل از گنجینۀ رضوی، مسئول گنجینه تمبر و تاریخچه پستی، اسکناس و سکّه موزه رضوی با اشاره به تأسیس اتحادیه جهانی پست در تاریخ نهم اکتبر ۱۸۷۴ میلادی (برابر با هفدهم مهرماه ۱۲۵۳ خورشیدی) در شهر برن، پایتخت سوئیس، و نامگذاری این روز در کنگره این اتحادیه در شهر توکیوی ژاپن در سال ۱۹۶۹، از ورود گنجینه تمبر و تاریخچه پستی موزه رضوی به سیاُمین سالگرد تأسیس خود خبر داد و گفت: این گنجینه، نخستین گنجینه تخصصی تمبر، تاریخچه و اقلام پستی در کشور است که در بهمن ماه سال ۱۳۶۹ افتتاح شد و در حال حاضر با حدود یک میلیون تمبر، پاکت نامه، پاکت مهر روز، کارتپستال، تلگراف و دیگر اقلام پستی از ایران و ۲۴۰ کشور و مستعمرات سابق جهان، غنیترین موزه تمبر در ایران به شمار میرود.
محمدحسین یزدینژاد تصریح کرد: اتحادیه جهانی پست از نظر قدمت، دومین سازمان بینالمللی در جهان است و در حال حاضر ۱۹۲ کشور عضو دارد. کشور ما نیز در عهد سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و در تاریخ اوّل سپتامبر ۱۸۷۷ میلادی (دهم شهریور ماه ۱۲۵۶ خورشیدی)، به عضویت آن در آمد. وی در ادامه افزود: پیش از عضویت ایران در این اتحادیه، تمام نامههای پستی که از ایران به سایر کشورها فرستاده میشد، باید علاوه بر تمبرهای پستی ایران، هشت کوپک تمبر روسی نیز به آنها الصاق میشد تا توسط فرستاده مخصوص به دفتر تبادل پستی روسیه در جلفا برده و تحویل روسها برای ارسال به خارج از کشور میشد.
یزدینژاد با اشاره به نمایش اولین تمبر پستی جهان در این گنجینه اظهار داشت: نخستین تمبر پستی جهان معروف به «پنی سیاه» در تاریخ ۶ مه ۱۸۴۰ میلادی در انگلستان منتشر شد. واژه پنی روی این تمبر و رنگ سیاه آن موجب شد این تمبر به پنی سیاه «Penny Black» مشهور شود.
وی همچنین از وجود اولین تمبر پستی ایران در این مجموعه خبر داد و تصریح کرد: حدود سه دهه بعد در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و در سال ۱۲۴۸ خورشیدی، نخستین تمبرهای پستی ایران بدون دندانه و در چهار رنگ بنفش (۱ شاهی)، سبز (۲ شاهی)، آبی خاکستری (۴ شاهی) و قرمز شنگرفی (۸ شاهی)، در تهران و بر انواع گوناگونی از کاغذ به چاپ رسیدند. یزدینژاد در ارتباط با این تمبرها افزود:این تمبرها از سال ۱۲۴۸ تا ۱۲۵۴ خورشیدی مورد استفاده پستی قرار گرفته است و نبود مهری جهت ابطال تمبرهای پستی روی پاکتها و دیگر مرسولات پستی در آن زمان، سبب شد تا این تمبرها بدون مهر ابطال روی پاکتها مصرف شوند و در مواردی، با جوهر و قلم باطل شوند.
مسئول گنجینه تمبر و تاریخچه پستی، اسکناس و سکّه موزه رضوی، در ادامه از برترین تمبرهای این گنجینه یاد کرد و گفت: نخستین سری تمبر با تصویر ناصرالدین شاه قاجار، معروف به «سری ناصری چهارجور»، تمبرهای موقتی مشهد معروف به تمبرهای «ویکتور کاستین»، تمبرهای ویژه مالیات پستی مطبوعات در دوران محمّدعلی شاه قاجار، تمبرهای تاجگذاری احمدشاه قاجار با روچاپ «۱۲ جمادیالاخری ۱۳۳۹» به مناسبت کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ خورشیدی، تمبرهای پست انقلابی ایران در گیلان، تمبرهای مخصوص تجسم ترقیات مملکت، سری تمبر با موضوع «یادگار جشن هزار ساله ابن سینا»، سری تمبر با موضوع «کنگره جهانی بزرگداشت فردوسی» و… از جمله برترین تمبرهای به نمایش گذاشته شده در موزه رضوی به شمار میروند که همگی توسط واقفان و اهداءکنندگان به این گنجینه تقدیم شدهاند.
گفتنی است، گنجینۀ تمبر و تاریخچه پستی موزهرضوی، با در اختیار داشتن مجموعهای قابل توجه از تمبرها، پاکت نامهها و دیگر اقلام پستی ایران و سایر کشورهای جهان و نیز کتابخانهای غنی از منابع تمبرشناسی ایران و جهان، یکی از شناختهشدهترین مجموعههای تمبر کشور است که سالانه پذیرای دهها هزار نفر از زائران حرم مطهر رضوی، گردشگران، مجموعهداران و پژوهشگران تمبر و تاریخچه پستی از ایران و جهان است.
لازم به ذکر است، نهم اکتبر برابر با هجدهم مهرماه ۱۳۹۹ در تقویم رسمی کشور، روز جهانی پست نام گرفته است.