همهی ما دربارهی شیوه های مختلف و انواع اعدام که سراسر دنیا در کشورهای متمدن استفاده میشود چیزهایی شنیدهایم، اما در اغلب موارد از جزییاتی که در انجام این کار دخیل است چیزی نمیدانیم. در این نوشتار ۱۰ شیوه یا نوع اعدام در جهان مدرن را مرور میکنیم. امروزه از تمام این شیوه ها یا انواع اعدام به جز ۲ مورد هنوز استفاده میشود.
۱. تزریق کشنده
در زمان کوتاهی قبل از اعدام با تزریق کشنده، زندانی برای مرگ خود آماده میشود. این میتواند شامل عوض کردن لباس، آخرین وعدهی غذا، و یک دوش باشد.
زندانی به اتاقک اعدام منتقل میشود و دو شلنگ وریدی به دستهایش وصل میشود؛ یک محلول سالین از طریق شلنگها به بدن او تزریق میشود. این شلنگها از دیوار به اتاق انتظار راه دارد، جایی که اعدام از آنجا انجام خواهدشد.
اتاق انتظار دارای یک خط تلفن مستقیم به مسئولانی است که قدرت توقف اعدام را دارند. هنگامی که شلنگهای وریدی وصل میشود، پردهها کنار میرود تا شاهدان در صورت تمایل اعدام را تماشا کنند، و به زندانی اجازه داده میشود آخرین حرفهایش را بگوید.
در صورتی که اعدام متوقف نشود، فرآیند آغاز میشود. ممکن است یک یا چند مامور اعدام وجود داشتهباشد، و گاهی در صورت وجود چند مامور اعدام، دوز کشنده فقط توسط یک نفر تزریق میشود تا کسی نداند چه کسی کار را به انجام رسانده است.
ماموران اعدام از دید زندانی و شاهدان پنهان هستند.
۲. صندلی الکتریکی
صندلی الکتریکی اختراع هارولد پی. براون بود، کسی که توماس ادیسون تنها برای کشف کاربردهای الکتریسته در اعدام او را استخدام کردهبود. براون یک دندانپزشک بود که عادت داشت با آدمها روی صندلی کار کند. او برای دستگاه خود از طرح صندلی استفاده کرد. در آن زمان هنوز این رقابت وجود داشت که ببینند آیا طرح جریان مستقیم ادیسون برندهی جنگ جریانها میشود یا جریان متناوب وستینگهاوس. ادیسون طرفدار استفاده از جریان متناوب رقبایش بود، چون فکر میکرد این باعث میشود آدمها باور کنند جریان متناوب خطرناکتر از جریان مستقیم است.
در اعدام با صندلی الکتریکی زندانی با نوارهای فلزی به صندلی بسته میشود و یک اسفنج خیس روی سر او قرار میگیرد تا به رسانایی بیشتر کمک کند. الکترودها روی سر و پاها قرار میگیرد تا یک مدار بسته ایجاد شود. بسته به وضعیت جسمانی زندانی، ۲ جریان با شدت و مدت متفاوت به کار گرفته میشود. این جریان عموما ۲۰۰۰ ولت به مدت ۱۵ ثانیه است تا سبب بیهوشی و ایست قلبی شود. جریان دوم معمولا به ۸ آمپر کاهش داده میشود. این جریان بهطور عادی باعث آسیب شدید به اندامهای داخلی میشود و ممکن است دمای بدن تا ۱۳۸ درجهی فارنهایت (۵۹ درجهی سانتیگراد) بالا برود. هرچند بیهوشی باید بین ۱ تا ۲ ثانیهی اول رخ دهد، اما مواردی وجود داشتهاست که خیلی بیشتر طول کشیده و باعث شدهاست آدمها به این شیوهی اعدام اعتراض کنند.
نظافت پس از اعدام کاری ناخوشایند است چون ممکن است پوست به الکترودها بچسبد و اغلب اوقات فرد کنترل عملکردهای جسمانی خود را از دست میدهد. همچنین اغلب اوقات پوست میسوزد.
۳. اتاقک گاز
سالهای بسیار زیادی است که از اتاقک گاز برای اعدام استفاده میشود. این شیوه بیشترین رسوایی را در طول جنگ جهانی دوم در اردوگاههای زندان آلمان بهدست آورد، جایی که از آان برای انقراض میلیونها نفر طی یکی از فجیعترین قتل عامهای قرن ۲۰ام استفاده شد. در هر ۵ ایالت امریکا که هنوز از اتاقک گاز برای اعدام استفاد میشود، به زندانی اجازه داده میشود به جای آن مرگ با تزریق کشنده را انتخاب کند.
پس از اینکه زندانی مرد، اتاقک از گاز پاکسازی میشود و با آمونیاک بیآب خنثی میشود. هم آمونیاک و هم گازی که باید از اتاقک پاکسازی شود به شدت خطرناک است. سپس نگهبانها با ماسک اکسیژن وارد اتاقک میشوند و جسد را خارج میکنند تا توسط دکتر معاینه شود.
۴. شلیک یک گلوله
اعدام با شلیک یک گلوله یکی از رایجترین شیوههای اعدام در دنیا است که در بیش از ۷۰ کشور استفاده میشود. هرچند بیشتر این کشورها از جوخهی آتش استفاده میکنند، اما شلیک یک گلوله نیز هنوز هم پیدا میشود. در شوروی شلیک یک گلوله به پشت سر شایعترین روش اعدام برای نظامیان و غیرنظامیان بود. در چین کمونیست نیز هنوز هم روش اصلی اعدام همین است، با این وجود شلیک گلوله میتواند به سر یا گردن باشد.
۵. جوخه ی آتش
از نظر بسیاری از آدمها جوخهی آتش محترمانهترین روش اعدام است، و به همین دلیل بهطور خاص برای مجرمان جنگی استفاده نمیشد. هرچند این شیوه از کشوری به کشور دیگر بسیار متفاوت است، اما عموما دستها و چشمهای فرد محکوم به مرگ بسته میشود. سپس گروهی از مردان یک گلوله به قلب زندانی شلیک میکنند. در برخی موارد به یکی از شلیککنندگان گلولهی مشقی داده میشود – تا بعدا کمتر احساس گناه کند.
هیچ یک از شلیککنندگان نمیداند گلولهی چه کسی مشقی است، یا در واقع اصلا گلولهی مشقی وجود دارد یا نه.
در یکی از موارد اعدام با جوخهی آتش در یوتا، برادر مرد اعدامشده اعلام کرد روی پیراهن برادرش ۵ سوراخ گلوله وجود داشتهاست که نشان میدهد هر ۵ شلیککننده گلولهی جنگی داشتند. در اینجا گزارشی از یک شاهد زندهی اعدام ویلیام جانسون آمدهاست. ویلیام جانسون یک فراری از ارتش پوتوماک در ۱۸۶۱ بود.
وقتی همه آماده بودند، سرجوخه دستمال گردن خود را به عنوان علامت در هوا تکان داد، و جوخهی آتش اعدامی را به گلوله بست. جانسون تکان نخورد، و بعد از اینکه خشابها خالی شد چند ثانیه در حالت نشستن باقی ماند. سپس کمی لرزید و کنار تابوتاش به زمین افتاد.
با این حال او هنوز زنده بود و ۴ نیروی ذخیره برای تمام کردن کار فراخوانده شدند. مشخص شد ۲ نفر از جوخهی آتش، آلمانیها، گلولههایشان را خالی نکردهاند، و آنها فورا دستگیر شدند. در رگبار اول چندین گلوله به قلب جانسون خورد. هر یک از ۴ گلولهای که نیروهای ذخیره شلیک کردند به سوی سر او بود و فورا مرد. یکی از گلولهها به چانهی او اصابت کرد، دیگری به گونهی چپ، در حالی که دو گلولهی دیگر درست بالای ابروی چپ به مغز او خورد. او دقیقا در ساعت یک ربع به چهار مرد.
۶. دار زدن
اعدام روشهای مختلف انجام میشود: سقوط کوتاه زمانی است که زندانی به ایستادن روی یک چهارپایه وادار میشود که قرار است از زیر پای او کشیده شود – و باعث مرگ او در اثر خفگی میشود. این روش دار زدن نازیها بود و رایجترین روشی بود که قبل از دههی ۱۸۵۰ استفاده میشد. این نوع مرگ آهسته و دردناک است. دار زدن معلق (که در ایران خیلی رایج است) زمانی است که چوبهی دار متحرک است. زندانی با طناب دار دور گردناش روی زمین میایستد و سپس چوبهی دار بالا میرود و زندانی را بالا میکشد.
۷. گردن زدن
در برخی کشورها که از قانون شریعت اسلامی پیروی میکنند، گردن زدن هنوز یک روش اعدام رایج است. بیشترین موارد مشاهدهشده شامل گردن زدن با یک شمشیر یک لبهی داسیشکل است. هرچند در برخی کشورها قانون گردن زدن را مجاز است، اما عربستان کشوری است که بیشترین استفاده را از آن میکند.
معمولا حکم جمعه شب بعد از نماز در ملأ عام بیرون مسجد اصلی شهر اجرا میشود. این حکم ممکن است برای تجاوز، قتل، جرایم مربوط به مواد مخدر، و ارتداد (نفی عقاید مذهبی) صادر شود.
عربستان سعودی مکررا از سوی آژانسهای بینالمللی مورد انتقاد قرار میگیرد، چون آنها این حکم را برای افراد زیر سن قانونی نیز صادر میکنند.
مسئولان عربستان سعودی اظهار میکنند قوانین بینالمللی را نقض نکردهاند، چون تا زمانی که کودک به ۱۸ سالگی نرسد حکم اجرا نمیشود.
۸. گیوتین
برخلاف تصور عام، جوزف-ایگناس گیوتین مخترع گیوتین نبود؛ او پیشنهاد کرد روشی برای اعدام ابداع شود که سریع باشد و برای همهی آدمها با هر طبقهی اجتماعی استفاده شود. او در جلسهای شرکت کرد که نهایتا این وسیله در آن طراحی شد، اما در واقع این آنتونی لوئیس بود که طرح نخستین گیوتین ساختهشده به ذهناش رسید. این یکی از شیوه ها یا انواع اعدام موجود در این فهرست است که دیگر در هیچجای دنیا استفاده نمیشود.
خود این وسیله یک چارچوب چوبی بزرگ است که پایین آن فضایی برای گردن زندانی وجود دارد. در بالای دستگاه یک تیغهی بزرگ زاویهدار وجود دارد.
هنگامی که زندانی بسته شد تیغه رها میشود، سر را از بدن جدا میکند و سبب مرگ آنی میشود.
حدس گمان زیادی وجود دارد که آیا فرد فورا میمیرد یا نه، و یک مرد تا جایی پیش رفت که پس از قطع شدن سر زندانی، از او خواست اگر میتواند چشمهایش را باز و بسته کند. گزارشها به ما میگوید که او چشمهایش را باز و بسته کردهاست، اما به احتمال زیاد اگر این کار را کردهاست، حرکت ناگهانی پس از مرگ بودهاست.
از آخرین اعدام با گیوتین در فرانسه (تصویر بالا) مخفیانه فیلمبرداری شد، و رفتار پرجنجال تماشاچیان باعث شد دولت اعدام در ملأ عام را ممنوع کند. گیوتین تا زمانی که حکم مرگ در ۱۹۸۱ در فرانسه غیرقانونی اعلام شد، شیوهی رسمی اعدام بود.
۹. سنگسار
سنگسار در حد مرگ روشی است که در آن تحرک فرد محدود میشود و گروهی سازمانیافته به سوی او سنگ پرتاب میکنند تا زمانی که بمیرد. در بسیاری از کشورهای اسلامی از مجازات سنگسار استفاده میشود. در ایران، سنگسار برای روابط نامشروع و جرایم دیگر اجرا میشود.
۱۰. خفه کردن با گرات
خفه کردن با گرات دومین شیوه در این فهرست است که قانون دیگر آن را مجاز نمیداند، هرچند هنوز در ارتش نیروهای خارجی فرانسه آموزش داده میشود. گرات وسیلهای که گردن فرد را تا حد مرگ فشار میدهد (همانطور که در تصویر بالا میبینید). همچنین میتوان از آن برای شکستن گردن فرد استفاده کرد. این وسیله در اسپانیا استفاده میشد، تا زمانی که در ۱۹۷۸ با غیرقانونی شدن حکم مرگ، استفاده از آن نیز ممنوع شد. این وسیله بهطور معمول از یک صندلی تشکیل میشد که زندانی روی آن بسته میشد، و مامور اعدام یک نوار فلزی را دور گردن او فشار میداد تا زمانی که بمیرد.
ترجمه: تحریریه سایت کسب و کار بازده