نویسنده : دکترحامد رحیم‌پور
صبح مشهد– «زاینده رود ما کو؟»، «تا زنده رود زنده نشه، کشاورز آروم نمی شه»، «اجرای مصوبات شورای عالی آب» و… بستر «زاینده رود» که روزی آب جاری در آن اصفهان را به نصف جهان مشهور کرده بود، در روزهای اخیر به جای آب، محل تجمع کشاورزانی شده بود که با فریاد زدن چنین شعارهایی به دنبال گرفتن حق شرعی و قانونی آب کشاورزی‌شان دست به اعتراض زده بودند.
درباره این تجمع اعتراضی و مسالمت آمیز ۱۶ روزه، گفتنی‌ها بسیار بود،با این که هم درباره مسئله خطیر آب بود و هم به امر معیشت مردم اصفهان گره خورده بود، مدیریت شده و غیر سیاسی برگزار شد. اجازه سر دادن شعارهای انحرافی به واسطه هوشمندی و تدبیر معترضان داده نشد تا جایی که یکی از نکات مهم برگزاری این تجمع تشکیل کمیته انتظامات از سوی کشاورزان بود تا هیچ گونه اقدام هنجارشکنانه‌ای انجام نشود که تا شامگاه پنج شنبه هم واقعا نشد.
در این ۱۶ روز تجمع، مسئولان درد مردم را شنیدند و به سرعت واکنش نشان دادند که اتفاق بسیار خوبی بود،درواقع صدای اعتراض مردم خیلی زود به گوش مسئولان رسید هرچند که بدیهی است مناقشات سیاسی آبی با «دستور فوری» و «در اسرع وقت» برطرف نمی شوند و بدیهی تر آن که این مشکل یک روزه پدید نیامده و یک شبه هم قابل حل شدن نیست. با این حال کشاورزان در سرمای شدید این روزهای اصفهان که چند روز آن با بارش باران همراه بود زیر چادر زندگی کردند تا همین اواخر هفته که اعضای صنف کشاورزی اصفهان، شورای میراب شرق و شورای آب بران غرب به نمایندگی از جمعیت ۴۵۰ هزار نفری از کشاورزان اصفهان با استاندار جدید و پا درمیانی آیت ا… سید ابوالحسن مهدوی، عضو مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه موقت اصفهان به توافق رسیدند و بیانیه‌ای در هفت بند تنظیم شد که در بند انتهایی جمع کردن چادر کشاورزان از بستر زاینده رود بود اما متاسفانه اتفاقات شامگاه پنج شنبه و پس از آن که شورای کشاورزان توافق پیگیری مطالبات شان و همچنین جمع آوری چادرها را اعلام کردند که به گفته استاندار با ورود عده ای و آتش زدن چادرها عملا به سمت و سوی دیگری کشیده شد و به دنبال آن حوادث صبح جمعه این روند را مخدوش کرد.
از صبح دیروز با اتمام تجمع ۱۶ روزه کشاورزان در زاینده رود، عده دیگری که گفته می‌شود از کشاورزان نیستند وارد صحنه اعتراضات شدند.آن گونه که در تصاویر و فیلم ها نیز مشخص بود نوع اعتراضات متفاوت از تجمع آرام روزهای گذشته بود. روشن کردن آتش در معابر اطراف، سنگ پرانی به پلیس و آتش زدن اموال عمومی نمونه‌ای از کارهای این عده بود که موجب مداخله نیروی انتظامی شد تا جایی که با استفاده از گاز اشک‌آور تجمع کنندگان را متفرق کردند.اما امنیتی شدن تجمع و رادیکال شدن فضای اصفهان به ضرر چه کسانی است؟جدای از این که این اتفاقات به هیچ وجه خوشایند دستگاه های مسئول نیست و خارج شدن پیگیری رفع مشکلات مردم از روند های عادی باعث ایجاد هزینه های بسیاری می‌شود، واقعیت این است که مطالبات به حق، با آشوب عملاً از مسیر صحیح خود منحرف شده و در درجه اول، حق مردم معترض ضایع می‌شود. در واقع نه فقط اصفهانی ها که کار کشاورزان شان مختل شده، حتی یزدی ها که آب شرب شان به مخاطره افتاده و شهرکردی‌ها که دغدغه کمبود منابع آب خود را دارند و خوزستانی‌ها هم که نگران تر از گذشته اند، ضرر می‌کنند چون این مطالبه اصلی آن هاست که با غلبه موضوعات امنیتی به حاشیه رفته و خواسته هایشان دیگر دیده نمی شود و در درجه دوم حق تمام افرادی که به دنبال الگوسازی درست از شیوه اعتراض بودند نیز ضایع می شود.
حتی حق صداوسیمایی که به دنبال تغییر و تحول مدیریتی اعتراضات اولیه را پوشش می داد نیز ضایع خواهد شد چرا که امنیتی شدن فضا می‌تواند موجب دمیدن دوباره موج محافظه‌کاری در رسانه‌های تحول‌خواه شود.واضح است که به طور مشخص بدخواهان نظام و انقلاب و کسانی که کارآمدی این سیستم را در رفع مشکلات مردم به زیان خود می دانند از امنیتی شدن این مطالبات خوشحال هستند . حتی برخی مسئولان کم کار نیز به واسطه امنیتی شدن فضا می توانند از پاسخ گویی به مطالبات مردمی طفره بروند و کم کاری های خود را پشت فضای امنیتی پنهان کنند .امنیتی شدن فضا ممکن است باعث تصمیم‌گیری های غلط شود.
به طور مثال، در حالی که به گفته مسئولان، ۸۵ درصد سد زاینده رود خالی است و حتی دیروز نیز استاندار اصفهان خبر داد، داده‌های آماری نشان می‌دهد آب پشت سد زاینده رود تنها کفاف حدود ۱۰۰ روز را می‌دهد، ممکن است مسئولی برای کاهش فشار افکار عمومی دستور بازگشایی سد را بدهد و در نتیجه حتی آب شرب مردم هم مشکل دار شود.لذا باید فرصت داد تا این مشکل تاریخی درفضایی آرام،مسالمت آمیز و به صورت کارشناسی و ریشه‌ای حل شود و از تصمیمات عجولانه و راهکارهای مقطعی و دستورات بالا به پایین و مأموریت های ویژه و فوری و آنی نیز فاصله گرفت.
منبع: روزنامه خراسان
