بعضی والدین تلاش می‌کنند با اجبار کردن نوزاد یا کودک برای تماشای برنامه‌های زبان‌اصلی او را دوزبانه کنند؛ آسیب های این رویکرد چیست؟
نویسنده : دکتر ساحل گرامی| روان‌شناس کودک
صبح مشهد– یکی از علاقه‌مندی‌های والدین به ویژه در سال‌های اخیر تمایل به دو زبانه‌شدن کودکان است. به همین دلیل از همان ماه‌های ابتدایی تولد سعی می‌کنند شرایطی را فراهم کنند تا کودک تنها موسیقی یا لالایی به زبان غیرفارسی گوش دهد یا کارتون‌های زبان اصلی تماشا کند. حال تصمیم داریم به سود و زیان این مسئله بپردازیم.
تداخل در یادگیری ۲ زبان توسط کودکان
قبل از هر چیزی باید تاکید کنیم برای داشتن لهجه‌ای مانند افرادی که زبان اول آن‌ها انگلیسی، فرانسوی یا هر زبان دیگری باشد نیاز است که آن زبان خاص قبل از سن بلوغ آموخته شود. بعد از سن بلوغ زبان دیگر همچنان یاد گرفته می‌شود اما لهجه اصیل آن کشور خاص به سختی به دست می آید. پس یکی از مزیت‌های آموزش زودهنگام زبان دوم، لهجه بهتر و فراگیری آسان‌تر است اما نکته مهم این است که آموزش و فراگیری دو زبان در آن واحد با یکدیگر تداخل می‌کند و ممکن است شروع شدن زبان اول را هم با تاخیر روبه‌رو کند. بنابراین به والدین توصیه می‌شود قبل از هر کاری صبر کنند تا زبان اول کودک تا حدود ۵/۲ تا ۳ سالگی تکمیل شود و پس از آن برای کارتون زبان اصلی و به طور کل زبان‌های بعدی اقدام کنند.
تفاوت‌های فرهنگی را هم جدی بگیرید
مسئله بعدی تفاوت‌های فرهنگی است که باعث ایجاد سوالاتی در ذهن کودکان می‌شود. بهتر است درباره محتوای کارتون‌ها اطلاعات کافی داشته باشید و اگر با فرهنگ خانواده شما، اعتقادات‌تان و … در تضاد است آن را برای تماشای کودک انتخاب نکنید. با توجه به مرحله سنی کودک ممکن است دادن هرگونه توضیحی برای والدین سخت باشد یا کودک قادر به فهم کامل جزئیات والد نشود. توصیه می‌شود در این شرایط پیش از هر جوابی، والد نظر کودک را بپرسد و با توجه به پاسخ کودک جزئیات بیشتری را در اختیار او بگذارد.
نوزاد را برای یادگیری زبان دوم، جلوی تلویزیون رها نکنید
در این بین ضروری است در باره مضرات تماشای طولانی مدت تلویزیون برای کودکان توضیح کوتاهی بدهیم. گاهی مشاهده می‌شود تلاش برای دوزبانه کردن کودکان مانند مجوزی برای والدین است که به راحتی و با خیال آسوده کودک را برای ساعت‌های متوالی در مقابل تلویزیون قرار دهند و از این‌که کودک در حال آموزش غیرمستقیم است، خیال‌شان راحت است. در حالی‌که تماشای طولانی مدت تلویزیون در کودکان زیر دو سال به شدت خطرناک است و روابط اجتماعی و مهارت های مورد نیاز کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. به طوری که توجه و تمرکز کودک را به شدت پایین می‌آورد و ممکن است مهارت‌های کلامی را با تاخیر روبه رو کند.
این موضوع تا جایی پیش می‌رود که اصطلاح کودکان دیجیتالی را سر زبان‌ها می‌اندازد ، کودکانی که در سنین زیر دو سال بیش از سه ساعت در روز در معرض تلویزیون، موبایل و وسایل الکترونیکی هستند علایمی مانند کودکان اوتیستیک از خود نشان می‌دهند. یعنی ارتباط چشمی برقرار نمی‌کنند، حرف زدن شان بسیار محدود است و از ارتباط با انسان‌ها خیلی لذت نمی‌برند. به همین دلیل تا حد امکان تا دو سالگی از دستگاه های دیجیتالی برای سرگرمی و آموزش بچه‌ها استفاده نکنید و آموزش زبان دوم را به بعد از ۵/۲ سالگی موکول کنید.
