چند سالی است که دولت به منظور حمایت از تولید کنندگان طلا در کشور اقدام به تصویب قانونی مبنی بر ممنوعیت فروش طلای خارجی کرده است؛ اما برخی هنوز هم بر فروش این طلاها تاکید دارند.
صبح مشهد– «شاید از خود پرسیده باشید طلاهای قاچاق به چه شکل و چگونه به مشهد وارد می‌شوند و چه کسانی پشت پرده این قاچاق قرار دارند»؟
متاسفانه باوجود اینکه چند سالی است دولت به‌منظور حمایت از سازندگان طلا در کشور فروش طلای خارجی را ممنوع اعلام کرده؛ اما همچنان شاهد حضور این طلاها در کشور و خاصه مشهد هستیم منتها این بار به‌جای اینکه این طلاها همچون سال‌ها پیش پشت ویترین مغازه‌ها خودنمایی کنند، در داخل صندوق‌ها قرار می‌گیرند و به‌اسم کار نمایشگاهی به‌فروش می‌رسند.
این میزان اصرار در فروش طلای خارجی نشان از وجود رانتی بزرگ دارد، رانتی که سبب شده باوجود منع قانونی بازهم خطر ورود این طلاها را جان بخرند و طبق اطلاعاتی که به دست آورده‌ایم هر چند روز یکبار به صورت زمینی و هوایی با در دست داشتن برگه تردد این طلا را وارد مشهد کنند.
برخی همچنان به‌فروش طلای خارجی تاکید دارند
یکی از فعالین بازار طلا در این خصوص به خبرنگار فارس گفت: تا چند سال پیش فروش طلای خارجی در کشور مجاز بود؛ اما باتوجه به تاثیر مخربی که این امر بر کارگاه‌های داخلی ما داشت و این رویه منجر به تعطیلی کارگاه‌های بسیاری در سطح کشور شده بود، قانون ممنوعیت ورود و فروش طلای خارجی مصوب و ابلاغ شد.
وی ادامه داد: اما برخی همچنان بر فروش و وارد کردن طلای خارجی تاکید داشتند منتها برای فرار از مجازات ناشی از فروش این طلاها، آنان را به جای پشت ویترین در صندوق‌های خود جای می‌دادند.این طلا فروش در خصوص چگونگی انجام قاچاق طلا به مشهد تصریح می‌کند: تا چندی پیش که مرز ترکیه و ایران محدود نشده بود، طلا از ترکیه به مشهد قاچاق می‌شد؛ اما مدتی است که به دلیل ایجاد این محدودیت‌ها طلا از استانبول به هرات و از آنجا وارد مشهد می‌شود.
وی به وجود مافیا در این بازار اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: متاسفانه برخی با استفاده از رانت و با همکاری افرادی که مسؤولیتی برعهده دارند به راحتی اقدام به قاچاق طلا می‌کنند و با توجه به اینکه در این بین، این مسؤولین از این کار منتفع می‌شوند، جلوی آن را نمی‌گیرند.
طلای قاچاق به چه شکل وارد کشور می‌شود؟
این طلا فروش در خصوص نحوه انجام این قاچاق، ابراز می‌کند: در حوزه طلا هر کدام از شهرهای ایران دارای کد هستند به طور مثال کد شهر مشهد«k» است و یکی از مهمترین راه‌هایی که به واسطه آن طلای قاچاق وارد می‌کنند اجاره کد کارگاه‌ها و ساخت طلای تُرک با نام کد یک کارگاه در ایران است که به واسطه آن تشخیص خارجی یا داخلی بودن محصول را در وهله اول دچار اشکال می‌کند.
بزرگترین فردی که در مشهد اقدام به قاچاق طلا می‌کند چه کسی است سوال دیگری است که وی در پاسخ به آن می‌گوید: در حال حاضر فردی به نام«ش.ر» با کرایه کد یک کارگاه ساخت طلا در مشهد(و دادن مبلغی به صورت ماهیانه به صاحب اصلی کد کارگاه)، این کد را به سازنده طلا در ترکیه می‌دهد و با انتخاب طلای مورد نظر و سفارش ساخت دادن، از آنان می‌خواهد که با نام این کد طلاهای مورد نظر را بسازند.
این طلا فروش اضافه کرد: معمولا این طلاها از آنِ چندین طلا فروش است منتها باتوجه به اینکه کارگاه ترکیه اقدام به تولید مثلا یک کیلو طلا نمی‌کند؛ چراکه برایش صرفه ندارد؛ این افراد در مشهد سفارش خود را به صورت یکجا به«ش.ر» می‌دهند.
وی تصریح کرد: پس از ساخت طلا با کد مشهد در ترکیه؛ فردی به نام«ب.ز» که در حوزه قاچاق دلار و طلای کاغذی فعالیت دارد و یکی از بزرگان این حوزه در مشهد محسوب می‌شود با تامین دلار این سفارشات، محموله را وارد می‌کند.
این طلا فروش بیان کرد: پیش از این گفته شد که تا چندی پیش که مرز ترکیه محدود نشده بود طلاها ابتدا از استانبول به «وان» می‌آمد و از آنجا پس از عبور از مرز«سِرو» به طرفِ ایرانی تحویل داده می‌شد و از آنجا به ارومیه و از ارومیه یا مستقیم به مشهد می‌آمد و یا برای رد گم کردن ابتدا به تهران و از تهران وارد مشهد می‌شد.
وی می‌گوید: اما امروز که مرز بسته شده طلاها با پرواز از استانبول به هرات می‌رود و از آنجا وارد مشهد می‌شود.
این طلا فروش بیان کرد: پیش از این گفته شد که تا چندی پیش که مرز ترکیه محدود نشده بود طلاها ابتدا از استانبول به «وان» می‌آمد و از آنجا پس از عبور از مرز«سِرو» به طرفِ ایرانی تحویل داده می‌شد و از آنجا به ارومیه و از ارومیه یا مستقیم به مشهد می‌آمد و یا برای رد گم کردن ابتدا به تهران و از تهران وارد مشهد می‌شد.
وی می‌گوید: اما امروز که مرز بسته شده طلاها با پرواز از استانبول به هرات می‌رود و از آنجا وارد مشهد می‌شود.
این طلا فروش تصریح می‌کند: باتوجه به اینکه بر روی این طلاها در ترکیه کد مشهد(و یا هر شهر دیگری که از آنجا سفارش داده شده) حک می‌شود و افرادی که اقدام به قاچاق می‌کنند به وسیله رانت، دارای برگه تردد هستند و به وسیله همین برگه تردد طلاها را وارد می‌کنند، بنابراین در مرحله اول شناسایی نمی‌شوند، همچنین در داخل کشور هم برای اینکه شناسایی نشوند نام «کار نمایشگاهی» را بر روی طلا می‌گذارند و مثلا به عنوان کار نمایشگاهی به مشتری می‌فروشند.
وی ضمن اشاره به این موضوع که مافیای ورود طلا خارجی به کشور هم از خودِ طلا و هم از انتقال آن سود می‌برند، بیان می‌کند: گاهی طلای خارجی با عیار ۱۸ فروخته؛ اما در واقع عیار پایین‌تر و مثلا ۱۶ دارد و این خود سود بزرگی را نصیب این افراد می‌کند، همچنین افرادی مانند«ب.ز» که اقدام به انتقال طلا از مرز به داخل کشور می‌کنند بابت هر گرم طلا کرایه دریافت می‌کنند و شما حساب کنید چنانچه این مبلغ در ۱۰۰ کیلو طلا ضرب شود چه کرایه قابل توجهی خواهد شد.
این طلا فروش می‌افزاید: جالب است بدانید که از دیگر بزرگان فروش طلای قاچاق در مشهد دو پسر «ب.ز» هستند که با همکاری «ش.ر» اقدام به فروش این طلاها می‌کنند.
این طلا فروش در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این نکته که قاچاق طلا به صنعت تولید داخل بزرگترین ضربه را وارد می‌کند، ابراز می‌کند: در حوزه بازار نقره هم با همین مشکل مواجه بودیم؛ اما به دلیل برخورد قاطعی که با مخلان این بازار شد، شاهد رشد و شکوفایی کارگاه‌های نقره‌سازی در مشهد هستیم؛ اما در حوزه طلا به دلیل اینکه عده‌ای از رابطه و رانت استفاده می‌کنند هنوز شاهد حضور طلای خارجی در مشهد و دیگر شهرهای کشور هستیم.
وی تاکید کرد: چنانچه بساط این رانت بازی و قاچاق برچیده شود، قطعا شاهد شکوفایی کارگاه‌های ساخت طلا در مشهد خواهیم بود.
بیشتر بخوانید:
بارندگی های شدید در مشهد سیل طلا راه انداخت!/ مسکوکات طلا و نقره از کجا آمدند؟!
طلای مکشوفه قاچاق در سال جاری نداشتیم
همچنین کارشناس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس به ارائه آماری از کشیفیات طلا و نقره می‌پردازد و می‌گوید: در آماری که دریافت می‌کنیم فلزات گرانبها اعم از طلا و نقره درج می‌شود و دستگاه کاشف شمش یا مصنوع بودن را مشخص نمی‌کند، بنابراین ما آمار مصنوعات و فلزات گرانبها و بدلیجات را داریم.
سبزه محمدیه با اشاره به این نکته که در سال جاری زیورآلات طلای مکشوفه نداشتیم، ادامه می‌دهد: البته در مرز افغانستان به سمت خروج از کشور داشتیم؛ اما ورودی قاچاق مکشوفه نداشتیم.
وی می‌افزاید: در ۶ ماهه اول امسال یک پرونده کشف شمش طلا به وزن حدود ۳۶ کیلوگرم در داخل کشور داشتیم که تبرئه شد.
برای جابه‌جایی طلا در داخل شبکه‌ای تعریف نشده است
کارشناس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی تصریح می‌کند: جابه‌جایی طلا در داخل کشور قاچاق محسوب نمی‌شود؛ چراکه مانند دام شبکه‌ای برای آن تعریف نشده که جابه‌جایی‌اش در داخل نیازمند مجوز باشد؛ مگر در هنگام خروج از مرز که باید همراه با مجوز باشد.
محمدیه در پاسخ به میزان کشفیات فلزات گرانبها در سال گذشته ضمن بیان این که در سال ۹۸، ۳۳ پرونده در خصوص فلزات گرانبها و بدلیجات با وزن ۴۹ کیلوگرم به ارزش ۲۹ میلیارد تومان کشف شد، خاطرنشان می‌کند: البته به دلیل اینکه قیمت دلار افزایش یافته و قدرت خرید مردم کاهش یافته، هم تولید و هم واردات قاچاق طلا کاهش یافته است.
وی تاکید می‌کند: البته این امر به این معنا نیست که طلای خارجی در بازار وجود نداد، بلکه تقاضا برای خرید آن وجود ندارد در نتیجه خود به خود قاچاق آنجا کاهش یافته و آنچه که در بازار وجود دارد یا محصول گذشته و یا محدود و جزئی است.
کارشناس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی یادآور می‌شود: باتوجه به اینکه مصنوعات طلا ارزش بالایی دارند به صورت حجیم وارد کشور نمی‌شوند و حداکثر در ابعاد پنج کیلوگرم که به راحتی قابل جاساز شدن است، وارد می‌شود.
ورود شمش از سمت افغانستان و زیورآلات از سمت ترکیه و امارات سبزه محمدیه با اشاره به اینکه معمولا از سمت افغانستان شمش و آبشده طلا وارد می‌شود، ابراز می‌کند: زیورآلات معمولا از سمت ترکیه به وسیله اتوبوس و همراه مسافر و از سمت امارات با استفاده از لنج همراه با دیگر وسایل به کشور وارد می‌شود.
وی در ادامه سخنان خود به اولویت‌های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان اشاره می‌کند و می‌افزاید: در سال های ۹۴ تا ۹۶ اولویت برخورد ستاد مبارزه با قاچاق طلا و نقره بود، از سال ۹۷ با توجه به اتفاقات ارزی، ماهیت مبارزه با قاچاق کالا و ارز تغییر شکل یافت. تا قبل از سال ۹۷ بیشتر قاچاق ورودی داشتیم؛ اما از سال ۹۷ که ارز یارانه‌ای به برخی کالاها تخصیص داده شد علاوه بر اینکه قاچاق ورودی داشتیم، قاچاق خروجی هم اضافه شد و باتوجه به اینکه این کالاها دارای یارانه ارزی بود در اولویت برخورد قرار گرفت.
کارشناس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی با بیان اینکه در حوزه قاچاق ورودی قاچاق دارو و مواد غذایی در اولویت برخورد قرار گرفته‌اند، ادامه می‌دهد: در حوزه خروجی بیشتر دام، دارو و سوخت در اولویت قرار گرفته‌اند.
محمدیه تاکید کرد: در حال حاضر اولویت ما کالاهایی است که برای آنان سامانه‌های مشخص تعریف شده است که فلزات گرانبها از جمله این کالاهایی نیست که برای آن سامانه و کد رهگیری در نظر گرفته شده باشد.
وجود کمتر ۵۰ کد ثبتی کارگاه طلا سازی در مشهد
تا سال ۹۶ حدود ۳۵۰ کد کارگاهی ساخت طلا در مشهد به ثبت رسیده بود که این میزان در سال ۹۷ به ۱۱۰ کارگاه و اکنون به کمتر از ۵۰ کارگاه رسیده است.
هرچند که بخش زیادی از این کاهش به نوسانات بازار و خرابی اوضاع اقتصادی باز می‌گردد؛ اما نمی‌توان وجود قاچاق طلا را در این میان نادید گرفت، قاچاقی که متاسفانه در سایه نبود نظارت صحیح اتحادیه و دستگاه‌های مسؤول از جمله پلیس امنیت اقتصادی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بازمی‌گردد، عدم نظارتی که سبب شده عده‌ای با داشتن رانت به راحتی بتوانند این طلاها از مرز وارد کشور کنند.
منبع: فارس خراسان رضوی
