مردی ۲۴ ساله هستم. خانمم زبان بسیار تندی دارد. هر وقت سر یک مسئله‌ای از دست من عصبانی می‌شود، مهلت دفاع کردن به من نمی‌دهد. جوری رفتار می‌کند که گاهی‌اوقات به این جمع‌بندی می‌رسم کاری به جز انتقاد کردن از من بلد نیست. چه کنم؟
صبح مشهد– مخاطب گرامی، چقدر خوب که به فکر اصلاح یک رفتار در زندگی مشترک‌تان هستید و بر خلاف دیگر پیامک‌هایی که به دست ما می‌رسد، حرفی از طلاق و … نزدید. وقتی همسر شما عصبانی است، از شما انتقاد خواهد کرد، این انتقادها شما را ناراحت می‌کند و احساسی شبیه طرد شدن به‌وجود می‌آورد. خواه این انتقاد درست و به جا باشد یا کاملا اشتباه، در هر صورت ممکن است احساس کنید که او درباره شما بد قضاوت و به شما پرخاش کرده است. اما با انتقاد چگونه برخورد کنیم؟ راهکارهای متعددی برای مواجهه با انتقاد همسرتان وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود.
انتقادها را بررسی کنید
وقتی انتقاد درست است، توجه کردن به آن می‌تواند مفید باشد. بدون درک معنای انتقاد ممکن است قادر نباشید آن را به‌طور کامل ارزیابی کنید. روش ارزیابی انتقاد، بررسی آن است. به آن بخش از انتقاد که همسر شما بیشتر بر آن تاکید می‌کند، توجه و سعی کنید بفهمید چرا دلیل ناراحتی او شده است.
بعضی انتقادها سازنده است
انتقاد، آسیب‌زاست با این حال ممکن است برخی مواقع سازنده باشد. وقتی انتقاد از شما درست است، بهترین راه این است که آن را به‌سادگی تصدیق کنید. ممکن است همسرتان بخواهد برای اثبات جرئت مندی خود، دعوایی راه بیندازد که تایید انتقاد از طرف شما، می‌تواند از این وضعیت پیشگیری کند. «بله حق با توست، من فراموش کردم به تو بگویم باز هم دیر به خانه می‌آیم»، «بله، حق با توست، من به تو راستش را نگفتم». وقتی تصدیق می‌کنید آن را طعنه‌آمیز نگویید.«بله، درسته» این جمله شاید شبیه موافقت به نظر برسد؛ اما به‌طور پنهان، پیام دیگری را منتقل می‌کند. سعی نکنید عذرخواهی کنید یا برای رفتارتان دلیلی بتراشید.
از تکنیک منحرف کردن کمک بگیرید
وقتی همسرتان به منظور تخریب و تحقیر از شما انتقاد می‌کند، منحرف کردن، راهکار مفیدی است. چند فن وجود دارد که از طریق آن می‌توانید منتقد خود را خلع سلاح کنید.
الف- واکنش جرئت مند: رفتار جرئت مند یعنی تایید فرد منتقد، بدون حمله به او و مخالفت با او بدون عصبانی شدن.
ب- به تاخیر انداختن جرئت مندانه پاسخ: مثلا: تو چیز های زیادی گفتی و من برای خلاصه کردن آن‌ها به زمان نیاز دارم، بعد از ناهار دوباره صحبت می‌کنیم.
ج- بررسی انتقاد و یافتن موارد درست و تایید آن‌ها: مثلا همسرتان می‌گوید: این‌جا خیلی کثیف است و تو هیچ توجهی نمی‌کنی. شما: حق با توست، خانه خیلی شلوغ است.
تکنیک محدودسازی صدمه چیست؟
وقتی به کاهش عصبانیت همسرتان و پیدا کردن راهی برای ارتباط موثر، امید خیلی کمی دارید یا اصلا امیدی ندارید، می‌توانید از این راهکار استفاده کنید. در صورت امکان با ایجاد وقفه‌ای در ارتباط خود سعی کنید تا هر دو خونسردی خود را به‌دست آورید. حتی اگر اشتباه کرده‌اید نباید اجازه دهید همسرتان برخورد بدی داشته باشد. به خودتان یادآور شوید که آن چه می‌شنوید صرفا نظر فرد است و شما می‌توانید به‌سادگی با او مخالفت کنید. به خودتان یادآوری کنید که شما صرفا انسان هستید و دوست دارید بهترین عملکرد را داشته باشید و هر فردی اشتباه می‌کند. اگر مهارت‌های ذکر شده در این جا اثربخش نبودند و با وجود اجرای درست مهارت‌ها باز هم زیاد عصبانی می‌شوید ، بهتر است از یک زوج درمانگر ماهر کمک بگیرید.
نویسنده: نجمه عابدی‌شرق | دانشجوی دکترای روان‌شناسی بالینی
