کار بیرون از خانه، مدیریت امور منزل، آشپزی کردن و در عین حال انجام کارهای اداری در خانه کار دشواری است. ممکن است بارها برای پاسخ دادن به سوالات متعدد کودک‌تان از کارتان بیفتید. با این حال، هیچ چیزی نمی‌تواند رفتار ناصحیح شما را در قبال فرزندتان توجیه کند. ممکن است گاهی از کوره در بروید و مثل آتشفشان فوران کنید؛ بیان جملاتی مانند «بس کن!»، «از جلوی چشمم دور شو!» و جملات مشابه در این شرایط یک امر رایج است، اما برای کودکان خیلی غیرمعمول است.
به گزارش صبح مشهد، اکثر شما پس از گفتن این جملات پشیمان می‌شوید، چون می‌دانید که این حرف‌ها از ته دل‌تان نبوده است. همه گاهی اشتباه می‌کنند و باعث آزار فرزندان خود می‌شوند. در این مطلب قصد داریم شما را با رایج‌ترین جملات نامناسبی آشنا کنیم که اغلب والدین در شرایط بحرانی به فرزندان خود می‌گویند. به شما می‌گوییم که جملات شما چه تاثیری بر فرزندتان دارد تا بر جملات خود دقت بیشتری داشته باشید.
تنهام بذار!
پدر یا مادری که به فکر استراحت خود نباشد، یک فرشته است؛ کسی که فراموش کرده، می‌تواند زمانی را برای خود داشته باشد. مشکل اینجاست که وقتی به کودک می‌گویید «تنهایم بگذار» و «اذیتم نکن»، او این حرف را به خودش می‌گیرد. حتی ممکن است فکر کند که حق صحبت کردن با شما را ندارد، چون همیشه او را پس می‌زنید.
اگر در سنین پایین چنین رفتارهایی از خود نشان دهید، ممکن است در آینده به مشکل بر بخورید. کودکان از دوران نوزادی باید به دیدن این صحنه که والدین وقتی را به خودشان اختصاص می‌دهند، عادت کنند. می‌توانید از روش‌های مختلفی برای رسیدن به کارهای شخصی و استراحت استفاده کنید؛ پرستار بگیرید، با همسرتان نوبتی از فرزند مراقبت کنید، از دوست یا مادرتان کمک بگیرید یا برایش یک کارتون بگذارید.
تو خیلی…
برچسب زدن به بچه‌ها کار درستی نیست! گفتن جملاتی مثل «چرا اینقدر با خواهرت بدی؟» یا «چطور می‌تونی اینقدر نادون باشی؟» روی کودکان اثر منفی می‌گذارد. کودکان خردسال این حرف‌ها را باور می‌کنند. برچسب‌های منفی می‌تواند به یک معضل بزرگ برای آنها بدل شود. ممکن است کودک باور کند که نادانی و بد بودن، دو خصیصه ذاتی او هستند. امری که ممکن است اعتماد به نفس او را تضعیف کند. حتی برچسب‌های به ظاهر مثبت مانند «خجالتی» و «باهوش» نیز در شرایط نامناسب تاثیر خوبی ندارند.
گریه نکن
نق نزن! بچه نباش! دلیلی نداره بترسی! این جملات باعث ناراحتی بیشتر کودکان می‌شوند. گریه کردن به اندازه کافی کودک را آزرده‌خاطر می‌کند. وقتی هم که این حرف‌ها را بزنید، باعث ناراحتی بیشتر او خواهید شد. این طبیعی است که بخواهید از کودک در برابر این احساسات محافظت کنید. اما بیان این جملات کمکی به بهتر شدن حال کودک نمی‌کند که هیچ، اوضاع را خراب‌تر هم می‌کند. همچنین ممکن است این پیام را به کودک بدهد که غمگین بودن یک احساس همیشگی است. پس به جای انکار احساس ناراحتی فرزندتان بهتر است به احساسات او توجه نشان دهید. سعی کنید با گفتن این جملات او را آرام کنید: «چون بهش عادت نداری، ناراحتت می‌کنه، اما من پیشت هستم و کمک می‌کنم که از پس این مشکل بر بیای» یا «قول می‌دم تنهات نذارم.»
چرا نمی‌تونی مثل خواهرت باشی؟!
گاهی الگو قرار دادن خواهر و برادر یا یکی از بچه‌های فامیل یک ترفند سودبخش است، اما تجربه ثابت کرده مقایسه کردن کودکان با هم همیشه نتیجه عکس می‌دهد. به‌خاطر داشته باشید که کودک شما نباید شبیه فرد دیگری باشد. با این حال، مقایسه کردن بچه‌ها توسط والدین یک امر طبیعی است. والدین می‌توانند از این ترفند برای ایجاد یک چارچوب مشخص استفاده کرده و رفتار فرزندان خود را براساس این چارچوب ارزیابی کنند. اما هرگز جلوی چشم بچه‌ها این کار را نکنید. مقایسه کردن علنی کودک با دیگران باعث می‌شود کودک فکر کند آن‌گونه که هست، دوستش ندارید. البته مقایسه کردن کمکی هم به تغییر رفتار کودک نمی‌کند. تحت‌فشار قرار دادن کودک به انجام کاری که برایش آمادگی ندارد، می‌تواند او را گیج و اعتماد به نفسش را تضعیف کند. حتی ممکن است از شما متنفر شود و دیگر از شما تبعیت نکند.
خودت بهتر می‌دونی!
حرف‌های طعنه‌آمیز و مسخره کردن کودک می‌تواند بیش از آنچه فکرش را می‌کنید به او ضربه بزند، چون ممکن است کودک اطلاعی از اتفاقات پیش‌رو نداشته باشد. فرآیند آموزش مستلزم آزمون و خطاست. آیا فرزند شما واقعا درک می‌کند که نمی‌تواند از پارچ آب بخورد؟ یا اینکه آب خوردن از پارچ برایش سخت است؟ شاید او دید متفاوتی به قضیه داشته باشد یا قبلا در مهد‌کودک این کار را انجام داده باشد. حتی اگر او همان اشتباه دیروزی را تکرار کند، نباید این‌طور حرف بزنید! این جملات کمکی به تغییر رفتار کودک نمی‌کنند. بگذارید کودک شخصا به رفتارهایش شک کند. همچنین می‌توانید از جملاتی مثل این استفاده کنید؛ «دوست دارم این کار رو این‌جوری انجام بدهی، ممنونم.»
بس کن وگرنه کاری می‌کنم که اشکت در بیاد!
تهدید کردن معمولا نتیجه ضعف و سرخوردگی والدین است؛ از این رو هیچ تاثیر مثبتی ندارد. مشکل این است که تهدید کردن، دیر یا زود برای کودک بی‌معنا می‌شود، پس باید چیزی بگویید که تاثیرش را از دست ندهد. تهدیدات کلامی اغلب به کتک زدن کودک منجر می‌شوند. امری که به گفته محققان هیچ تاثیری بر تغییر رفتار کودکان ندارد. هر‌قدر کودک کوچک‌تر باشد، دیرتر عبرت می‌گیرد. مطالعات محققان نشان داده است که احتمال تکرار یک اشتباه توسط یک کودک دو ساله در یک روز ۸۰درصد است. صرف‌نظر از اینکه از چه روش و ترفندی برای عبرت گرفتن کودک استفاده کنید.
صبر کن بابات بیاد خونه!
این جمله کلیشه‌ای نه تنها یک تهدید محسوب می‌شود، بلکه دید کودک به اصول اخلاقی شما را تغییر می‌دهد. در این شرایط، برای اینکه تهدید موثر واقع شود باید شخصا دست به کار شوید و وضعیت را کنترل کنید. وقتی پدر به خانه می‌آید، ممکن است کودک رفتار قبلی‌اش را فراموش کرده باشد. گاهی نیز پیش‌بینی کودک در قبال تنبیه احتمالی پدر تاثیری بدتر از خود اشتباه در پی دارد. به‌علاوه، سپردن تنبیه به شخص دیگر از میزان اقتدار شما خواهد کاست. در این شرایط کودک دیگر حرف شما را گوش نخواهد کرد، چون می‌داند او را تنبیه نمی‌کنید. علاوه بر این، با این کار شریک زندگی‌تان را در شرایطی قرار می‌دهید که به چشم کودک یک پدر بد باشد.
عجله کن!
چه کسی در این دنیای پرمشغله تا به حال این جمله را به زبان نیاورده است؟
مطمئنا هر پدر و مادری که یک کودک خردسال دارند، در روز بارها این جمله را به زبان می‌آورند، چون کودک نمی‌تواند جوراب‌هایش را پیدا کند یا نمی‌تواند خودش آنها را بپوشد.
تن صدای شما در این حالت تاثیر قابل‌توجهی دارد و شدت عجله را به کودک منتقل می‌کند. اگر از آن دسته افرادی هستید که دائم آه و ناله می‌کنند یا دست روی دست می‌گذارند و از کند بودن کودک گلایه دارند، بهتر است تجدید‌نظر کنید. با این کار باعث نمی‌شوید که کودک میزان عجله شما را درک کند و سریع‌تر آماده شود، بلکه تنها باعث می‌شود کودک احساس گناه کند، اما در عین حال انگیزه‌ای برای سرعت بخشیدن به امور نمی‌دهد.
تحسین کار کودک
به جای کودک، بهتر است کارش را تحسین کنید مثلا بگویید «همان‌طور که ازت خواستم، موقع درست کردن پازل خیلی آروم بودی. منم تونستم به کارهای اداریم برسم.»
کارت عالی بود! یا دختر خوب!
تحسین کردن کودک چه عیبی می‌تواند داشته باشد؟ روحیه‌دهی مثبت به کودک یکی از قابلیت‌های یک پدر و مادر خوب است. اما مشکل زمانی رخ می‌دهد که تحسین شما مبهم و غیرضروری باشد. گفتن اینکه «کارت عالی بود» پس از هر کار کوچکی که از کودک سر می‌زند، باعث می‌شود که ارزش انجام یک کار بزرگ برای کودک بی‌معنی شود. بچه‌ها این را می‌فهمند. آنها تفاوت بین یک کار ساده و یک تلاش واقعی را درک می‌کنند.
برای جلوگیری از ارتکاب این اشتباه به نکات زیر توجه کنید:
– تحسین صرفا مختص دستاوردهایی است که نیازمند تلاش واقعی هستند. خوردن یک لیوان شیر یا کشیدن نقاشی کار بزرگی نیست. اگر این‌طور باشد، باید هر روز ده‌ها‌بار کودک خود را تحسین کنید.
– خاص باشید. به جای اینکه بگویید «چه کار زیبایی»، بگویید «چه خلاقانه!» یا اینکه درباره کاری که کرده با او صحبت کنید.
همان‌طور که می‌بینید گفتن این جملات ساده تاثیر بیشتری نسبت به برآشفته شدن و عصبانیت دارد، پس از همین امروز شروع کنید و در مقابله با کودک‌تان ملایم‌تر رفتار کنید.
