چند روز پیش رضا رشیدپور مجری تلویزیون در توئیتر از حمله سارقان به حساب بانکی اش برای دومین بار در ماه اخیر خبر داد. او در صفحه شخصی اش نوشت: «برای دومین بار در یک ماه گذشته سارقان وارد نت‌بانک من شدند… تمام پس‌اندازم را هم دزدیدند. البته کارکنان محترم بانک، تمام شب با همدلی پیگیر و مددرسان بودند. پلیس فتا هم صبح وارد عمل شد. رمز یک‌بار مصرفتان را فعال کنید توروخدا.» او که پیش از این هم حسابش از طریق فیشینگ خالی شده بود از مردم خواست تا هر چه سریع تر رمز دوم یک بار مصرف یا همان رمز پویا را فعال کنند. بر اساس گزارش پلیس فتا، فیشینگ عامل شکل‌گیری یک‌سوم جرایم سایبری در کشور است. به همین دلیل استفاده از رمز دوم یک بارمصرف به‌جای رمز ثابت در دستور کار قرارگرفته است، به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود با جایگزین شدن رمز یک بارمصرف از سوی تمامی بانک ها ،میزان قربانیان فیشینگ به طورجدی کاهش یابد. به همین خاطر بانک مرکزی مقرر کرده تا از ابتدای دی ماه رمز دوم ثابت حذف و رمز دوم یک بارمصرف فعال شود. پس برای این که تا قبل از ابتدای دی با رمز دوم بیشتر آشنا شوید و راه های دریافت آن را هم بدانید با ما همراه باشید.
رمز پویا و رمز ایستا
رمز ایستا یا همان رمز ثابت:
رمزی است که فقط یک بار از طرف دارندگان کارت های بانکی تعیین می شود و تا زمانی که خود دارنده کارت آن را تغییر ندهد، به عنوان رمز اول یا دوم کارتش می تواند برای انجام تمامی تراکنش های مالی، از آن استفاده کند.
رمز پویا یا همان رمز یک بار مصرف:
این رمز به درخواست کاربر، برای انجام هر تراکنش بانکی، در اختیار کاربر قرار می گیرد و برای هر ورود، یک رمز خاص به کاربر ارائه می شود. این رمز از طریق پیامک یا اپلیکیشن بانک ها، برای کاربران ارسال می شود. استفاده از رمز یک بار مصرف بهترین راه برای این است که رمز دوم شما به راحتی در اختیار دیگران قرار نگیرد و حتی اگر قرار بگیرد دیگر اعتباری برای استفاده و خالی کردن حساب شما ندارد.
چگونگی استفاده از رمز پویا
از این به بعد اگر بخواهید از طریق اینترنتی از کارت تان به کارت دیگری پول انتقال یا خرید اینترنتی انجام دهید یا قبض بپردازید و شارژ بخرید باید از رمز دوم یک بار مصرف استفاده کنید. یعنی بانک برای هر خرید اینترنتی شما از طریق پیامک یا اپلیکیشن های بانکی به شما یک رمز موقت هفت رقمی می دهد که می توانید از آن به عنوان رمز دوم استفاده کنید اما به دلیل ایمنی و جلوگیری از کلاهبرداری توسط کارت شما این مسئله تا ۶۰ ثانیه قابل استفاده است و اگر در این ۶۰ ثانیه استفاده نشود خود به خود از بین می‌رود بنابراین دیگر هیچ کلاهبرداری نمی تواند با استفاده از آن حساب شما را خالی کند .
راه های فعال کردن رمز دوم یک بار مصرف
دریافت از طریق اپلیکیشن:
شما می توانید با مراجعه به شعب صادر کننده کارت بانکی، نرم افزار تولید رمز دوم یک بار مصرف را دریافت کنید و بعد از طریق همین نرم افزار به طور نامحدود و حتی در حالت آفلاین رمز یک بار مصرف تولید و از آن استفاده کنید.
دریافت از طریق پیامک:
برای فعال کردن شماره ای که می خواهید رمز یک بار مصرف به آن پیامک شود، سه راه پیش رو دارید. مراجعه به شعب بانک صادر کننده کارت، دستگاه های خودپرداز بانک صادر کننده کارت و از طریق اینترنت بانک. هر فرد با یکی از روش های بالا می تواند شماره تلفنی را معرفی کند تا رمزهای یک بار مصرف برای آن ارسال شود البته برای تغییر شماره حتما باید به یکی از شعبه های صادر کننده بانک مراجعه شود. بعد از فعال سازی با یکی از روش های بالا دیگر نیازی به مراجعه به بانک یا دستگاه خود پرداز نیست و فرد می تواند وارد درگاه خرید اینترنتی شود و پس از واردکردن اطلاعات کارت، از طریق درگاه اینترنتی، تقاضای رمز پویا کند. در این شرایط بانک‌ها رمز دوم پویا را به شماره همراه تایید شده، ارسال خواهند کرد. با توجه به این که تمام کاربران از گوشی‌های هوشمند استفاده نمی‌کنند و استفاده از اپلیکیشن بانک‌ها میسر نیست، می‌توانند با روش دوم، رمز پویا را دریافت کنند.
هزینه دریافت رمز پویا
هرچند در ابتدا بانک ها صحبت از هزینه سالانه ۳۳ هزار تومان برای دریافت رمز یک بار مصرف مطرح کرده بودند اما خیلی زود با مخالفت بانک مرکزی همراه شد و بانک مرکزی اعلام کرد بانک‌ها اجازه دریافت هیچ‌گونه هزینه‌ای از مردم برای فعال‌سازی یا ارسال پیامک به آن‌ها را ندارند و این طرح برای مشتریان بانک هیچ هزینه‌ای نخواهد داشت. بنابراین افراد برای دریافت رمز پویا نباید هزینه‌ای بپردازند و هزینه ارسال پیامک بر عهده بانک‌ها خواهد بود.
سوء تفاهم هایی که مطرح است
لازم نیست هر بار به بانک بروید:
همان طور که در بالا توضیح داده شد بانک‌ها خودشان رمز دوم یک بار مصرف را در هر خرید اینترنتی برای شما ارسال خواهند کرد و نیازی به مراجعه به بانک برای دریافت رمز دوم یک بار مصرف نخواهید داشت.
مشکلی برای کار با عابربانک و کارت خوان ها نخواهید داشت:
باید توجه داشته باشید که برای استفاده از خدمات دستگاه‌های خودپرداز، رمز اصلی چهار رقمی کارت را به کار ببرید و رمز دوم یک بار مصرف صرفا برای تراکنش‌های اینترنتی است. با این تفسیر با همان رمز ایستای چهار رقمی می‌توان از عابربانک پول برداشت یا جابه‌جا کرد و از کارت خوان مغازه ها استفاده کرد و نیازی به استفاده از رمز دوم یک بار مصرف نیست.
البته بعضی از افراد ایرادهایی درباره استفاده از رمز یک بار مصرف مطرح کرده اند از جمله قادر نبودن به گرفتن رمز دوم یک بار مصرف در محل هایی که تلفن همراه آنتن نمی‌دهد. دشوار بودن مکانیزم استفاده ، زمان بر بودن فرایند اعمال رمز که می تواند از زمان ۶۰ ثانیه ای بگذرد و …
آخرین مهت استفاده از رمزهای دوم ثابت
از دی ماه سال ۱۳۹۸، رمز های دوم ثابت از کارت های بانکی حذف خواهد شد و از این تاریخ به بعد خرید های اینترنتی و پرداخت های نیازمند رمز دوم، با استفاده از رمز دوم ثابت امکان پذیر نخواهد بود. بنابراین با توجه به تعداد بالای کارت‌های صادر شده در شبکه بانکی، از هموطنان ارجمند تقاضا می‌شود پویا سازی رمزهای دوم کارت‌های بانکی خود را به روزهای پایانی مهلت تعیین شده موکول نکنند و هر چه سریع تر برای فعال سازی آن اقدام کنند. در ضمن هیچ سایتی نمی تواند رمز دوم یک بار مصرف را برای شما فعال کند پس مراقب وب سایت ها و پیامک های جعلی هم باشید.
