انسان امروزی برای آرامش، کسب انرژی و افزایش بهرهوری به استراحت عاطفی، خلاقانه، اجتماعی و…نیاز دارد
نویسنده : دکتر الناز علوی| متخصص روانشناسی
صبح مشهد- بیشتر ما، کار و استراحت را به صورت دو بخش جدا از هم میبینیم. حتی استراحت را صرفاً فقدان کار میدانیم و نه چیزی که هویت مستقل با کیفیت خاص خود را دارد و این دیدگاه مشکلساز است. وقتی خودمان را با کار تعریف میکنیم و خودمان را با کار یکی میدانیم، وقتی دست از کار بکشیم دیگر وجود نداریم. ما رابطه بین کار و استراحت را درست درک نکردهایم. در ادامه، نکاتی درباره رابطه تاملبرانگیز کار و استراحت مطرح خواهد شد. همچنین از انواع استراحت خواهیم گفت که احتمالا چیزی دربارهشان نشنیدهاید.
کار و استراحت ۲ قطب متضاد نیستند
شما نمیتوانید بدون حرف زدن از استراحت درباره کار صحبت کنید. نوشتن درباره یکی از آنها مانند این است که داستان عاشقانهای بنویسید و فقط از یکی از دوطرف رابطه نام ببرید. استراحت دشمن کار نیست، شریک آن است. آنها مکمل هم هستند. علاوه براین، اگر خوب استراحت نکنید، نمیتوانید خوب کار کنید. استراحت مناسب در عین این که انرژی افراد را بازیابی میکند، به آنها مجال تفکر میدهد. در عین حال، حین استراحت بخش ناشناخته مغز که فرایند خلاقیت را هدایت میکند، به کارش ادامه میدهد. بنابراین، کار و استراحت مثل سیاه و سفید یا خیر و شر، قطبهای مخالف هم نیستند؛ این دو بیشتر دو نقطه مختلف روی موج زندگی هستند. هیچ یک از این دو بدون دیگری نمیتواند وجود داشته باشد. ما این موضوع را دستکم میگیریم که استراحت جدی و خوب چقدر میتواند برایمان مفید باشد و اگر جدی استراحت کنیم، میتوانیم بیشتر کار کنیم.
آشنایی با ۷ نوع استراحت مورد نیاز انسان
انسان امروز برای کسب انرژی و رسیدن به آرامش به ۷ نوع استراحت نیاز دارد و تنها داشتن ۸ ساعت خواب در شبانهروز کافی نیست. خواب و استراحت دو چیز متفاوت هستند و به همین دلیل است که گاه حتی پس از یک خواب طولانی همچنان احساس خستگی میکنید. بر این اساس ۷ نوع استراحتی که برای شکوفایی انسان ضروری هستند، عبارتند از:
استراحت فیزیکی| اولین نوع استراحت است که میتواند منفعل یا فعال باشد. منظور از استراحت فیزیکی منفعل، خوابیدن و چرت زدن است اما استراحت فیزیکی «فعال» به این معنی است که علاوه بر خوابیدن، با فعالیتهایی مانند تمرینات حرکات کششی و ماساژ درمانی به بهبود گردش خون و انعطاف پذیری بدن کمک کنید.
استراحت ذهنی| روز کاریتان را به گونهای برنامهریزی کنید که مثلا هر دو ساعت یک استراحت کوتاه داشته باشید؛ این استراحتهای کوتاه به شما کمک میکند سرعت تکاپوی خود را کاهش دهید و کمی آرامش داشته باشید. همچنین بهتر است یک دفتر یادداشت کنار تختخواب داشته باشید تا هر موضوعی را که باعث درگیری ذهنی شما و بیدار ماندنتان میشود، در آن جا یادداشت کنید تا بعدا به آنها بپردازید.
استراحت حسی| سومین نوع استراحت مورد نیاز ما استراحت حسی است. چراغهای روشن، صفحههای رایانه، سر و صدای پسزمینه و مکالمات گروهی چه در محیط کار و چه در فضاهای آنلاین میتوانند حواس ما را بیش از حد تحریک و خسته کنند. برای حل این مشکل هم میتوان چند کار ساده انجام داد. مثلا چشمانتان را هر چند وقت یک بار در طول روز برای یک دقیقه ببندید یا این که در پایان روز وسایل الکترونیکی و ارتباطی را از خودتان دور کنید. استراحتهای حسی میتوانند بخشی از آسیبهای روحی وارد شده به بدن از جمله مشکل تحریک بیش از حد حواس را جبران کنند.
استراحت خلاقانه| چهارمین نوع استراحت، استراحت خلاقانه است. این نوع استراحت به ویژه برای کسانی مهم است که باید مشکلات را حل یا ایدههای جدید طرح کنند. استراحت خلاقانه حس «حیرت و شگفتی» را در درون ما بیدار میکند. گاهی به فضاهای باز و روشن در خارج از خانه، حتی پارک یا حیاطی کوچک در اطرافتان بروید و به خودتان فرصت دهید تا زیباییها را ببینید و یک استراحت خلاقانه داشته باشید، اما استراحت خلاقانه صرفاً لذت بردن از طبیعت نیست؛ لذت بردن از یک اثر هنری یا قرار دادن تصاویری از جاهایی که دوست دارید و الهامبخش شما هستند در محل کارتان هم میتواند مفید باشد.
استراحت عاطفی| وقت و مکانی را صرف بیان آزادانۀ احساسات خود کنید. آن کاری را انجام دهید که خودتان از آن لذت میبرید نه آن چه را دیگران دوست دارند. برای داشتن استراحت عاطفی باید شجاعت داشت. فردی که آرامش عاطفی دارد، در پاسخ به این پرسش که «امروز چطور بود؟» بدون ظاهرسازی به راحتی پاسخ میدهد که «خیلی خوب نبود» و سپس برخی مشکلاتی را که در روز داشته با دیگران به اشتراک میگذارد. به عبارت دیگر، همه ما به زمان و فضایی نیاز داریم تا دست از ظاهرسازی برداریم و گاهی احساسات خود را درک و به آن توجه کنیم.
استراحت اجتماعی| اگر به استراحت عاطفی نیاز دارید، احتمالاً کسری استراحت اجتماعی هم دارید. این زمانی اتفاق میافتد که ما نتوانیم بین روابطی که به ما انرژی میدهد و روابطی که ما را خسته میکند و انرژی ما را میگیرد، تمایز قائل شویم. برای استراحت اجتماعی بهتر است با افراد مثبت و حمایت کننده همدم شوید حتی اگر این تعاملات به شکل مجازی باشد.
استراحت معنوی| آخرین نوع استراحت، استراحت معنوی است. یعنی توانایی ارتباطی فراتر از ارتباط فیزیکی و داشتن یک احساس عمیق تعلق، عشق، پذیرش و داشتن هدف در زندگی. برای این نوع استراحت، اعمال عبادی را بیشتر از همیشه در برنامه روزانه خودتان بگذارید و به چیزی ارزشمندتر از امور روزمره مشغول شوید.
منبع: سلام زندگی روزنامه خراسان