مطالعات اخیر نشان میدهد که تعداد زیادی از کودکان امروزی در اتاق والدینشان میخوابند، چرا این مسئله نگرانکننده است؟
نویسنده : صدیقه معدنی| کارشناسارشد روانشناسی
صبح مشهد- متخصصان بهداشت روانی معتقدند خوابیدن کودک در اتاق والدین میتواند مشکلات جدی برای او ایجاد کند. این مسئله نه تنها روی روابط زن و شوهر بلکه روی سلامت روانی کودک، استقلال عاطفی و روابط او با والد هم تاثیر منفی خواهد داشت. به گزارش نیویورک تایمز، مطالعات اخیر نشان میدهد که نسبتهای تقریباً همهگیر کودکان،امروزه با والدین مشترک میخوابند. ۴۵ درصد از مادران به کودکان ۸ تا ۱۲ ساله خود اجازه میدهند هر از گاهی با آنها بخوابند و ۱۳ درصد از مادران هر شب اجازه این کار را میدهند.(منبع خبر: ایرنا) به همین بهانه و در ادامه، به نکاتی درباره آسیبهای خوابیدن در کنار والدین برای کودکان، بهترین سن و راهکار جدا کردن اتاق کودک اشاره خواهیم کرد.
چهار آسیبروانی خوابیدن کودکان در کنار والدین
خوابیدن در یک اتاق مشترک باعث وابستگی کودک میشود. در این صورت ممکن است کودک بیش از حد به والدین وابسته و روند مستقل شدن کودک دچار تاخیر شود.
در چنین شرایطی به احتمال بیشتری کودک درباره نقش خودش در خانواده و احساساتش دچار سردرگمی و اضطراب
می شود یا این که درخصوص روابط والدین خود با یکدیگر با نگرانی و اضطراب مواجه میشود.
کودکانی که با پدر و مادر خود در یک اتاق میخوابند در مقایسه با کودکانی که جدا میخوابند، بیشتر دچار مشکلات و اختلالات خواب خواهند شد، همچنین نمره کمتری را در آزمونهای مربوط به مهارتهای اجتماعی دریافت میکنند.
هنگامی که شما و فرزندتان در یک اتاق میخوابید، حریم خصوصی خود را از بین میبرید. یکی از مهمترین آسیبهای خوابیدن والدین با کودکان، این است که ممکن است به طور اتفاقی شاهد رابطه زناشویی والدین شوند که اثر بسیار بدی به جا میگذارد، ترس و اضطراب سراغشان میآید و … .
بهترین سن برای جدا خوابیدن کودک از والدین
قبل از هر چیز، بهخاطر داشته باشید که جدا کردن محل خواب کودک موقعیت استرسآوری است پس این کار نباید همزمان با دیگر موقعیتهای چالشآور تحولی مثل از شیر گرفتن یا مهد رفتن انجام شود. روان شناسان درباره سن تنها خوابیدن کودک تا حدودی اختلاف نظر دارند اما بهتر است از یک سالگی گامبهگام شروع به جدا کردن ابتدا محل خواب، رختخواب مجزا، مثلا پایین کنار تخت والدین کرد و سپس در دو سالگی جدا کردن اتاق خواب کودک از والدین انجام شود. جدا خوابیدن کودک از پدر و مادر و اختصاص اتاق به کودک باید حداکثر در فاصله یک تا دو سالگی انجام شود چراکه در این سن کودک به حدی رشد یافته که بتواند خوب بخوابد و هنگام گرسنگی تحمل کافی داشته باشد تا مادر به او برسد. همچنین هنوز ترسهایی چون ترس از تنهایی و موجودات خیالی برایش مفهومی ندارد و میتواند با محیط جدیدش انس پیدا کند.
چند توصیه برای جدا کردن اتاق خواب کودک
راضی کردن کودکان برای جدا خوابیدن و تغییر عادت آنها میتواند بسیار چالشبرانگیز باشد. در ادامه به نکات مهمی که میتواند جدا خوابیدن کودک از پدر و مادر را راحتتر کند، اشاره میشود.
اتاق کودک را تبدیل به مکانی دوستداشتنی کنید| قبل از این که به کودک اصرار کنید در اتاق خودش بخوابد، حتما مطمئن شوید که اتاق او جایی راحت است و چیزی که موجب ترس و نگرانی باشد در آن وجود ندارد. کودکان علایق و خلق و خوی متفاوتی دارند. برای کودکان بزرگ تر سعی کنید بنا به سلیقه خودش به او کمک کنید تا اتاقش را تزیین کند.
با کودک همدلی کنید| با فرزندتان درباره تغییرات عادات خوابش صحبت کنید. مثلا بگویید: «تو تا الان هر شب پیش ما میخوابیدی ولی از امشب قراره تو اتاق خودت بخوابی». اگر مقاومت کرد حتما با او همدلی کنید: «من میفهمم که تو ناراحت هستی و ممکن است فکر کنی من و بابا به زور تو را از اتاق بیرون میکنیم اما باید بدانی که ما دوستت داریم و هیچ چیزی تغییر نکرده. ما همیشه در اتاق هستیم و تو هر موقع که خواستی میتوانی در بزنی و وارد اتاق شوی.»
در تصمیم جدا خوابیدن کودک ثباتقدم داشته باشید| ممکن است پس از چند شب از این که کودک نیمهشب بیدار شود و به رختخواب شما بیاید، احساس خستگی و ناامیدی کنید اما اگر واقعا خواهان این هستید که کودک این عادت جدید را بیاموزد، باید نشان دهید که در این باره جدی هستید و ثبات دارید. اگر محکم نباشید و روال خود را مرتب تغییر دهید، پیامهای متناقضی به کودک میفرستید و فقط فرایند جدا خوابیدن بچه را طولانیتر میکنید.
پیشرفتهای کودک در جدا خوابیدن را تقویت کنید| اگر کودک در رختخواب خود ماند، حتماً او را تشویق کنید. برای کودکان نوپا، پیش دبستانی و دبستانی جدول ستاره روش بسیار مفیدی است. به کودک بگویید اگر تمام شب در رختخوابش بماند، میتواند یک ستاره به دست بیاورد و زمانی که ستارهها به تعداد مشخصی رسید با استفاده از آنها جایزه بگیرد. حتما این پاداشها را با تحسین کلامی همراه کنید و رضایت خود را از پیشرفت کودک نشان دهید.
نکته پایانی| نکته مهم دیگر درباره جدا خوابیدن کودک این است که این کار نیاز به صرف زمان، صبوری و قاطعیت والدین دارد. پس زمانی را برای شروع این فرایند انتخاب کنید که زمان و انرژی کافی داشته باشید.