به‌بهانه انتشار ویدئویی از درگیر شدن ۲ نفر در مدرسه به‌خاطر دعوای بچه‌هایشان که به‌قتل ختم شد از این گفتیم که چطور می‌توان خشم را کنترل کرد
نویسنده : سیده‌زهرا جلیلی‌هاشمی| روان شناس
صبح مشهد– به همین سادگی اتفاق می‌افتاد، در یک لحظه یا کمتر از یک لحظه! فرمانی درونی به فرد می‌گوید که سرش داد بزن، پرتش کن، از خودت دفاع کن و شبیه بچه‌کوچک و بی‌دفاعی که درمیان جمعی بزرگ سال گیر کرده و می‌خواهد بزرگی و قدرتش را به همه نشان دهد، شروع کن به رفتارهای وحشتناک! هرچند پس از چند دقیقه آرام می‌شود، اما دیگر چه فایده؟ این ماجرای ویدئویی است که در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شده و درباره آن نوشته‌اند: «این دو نفر بچه‌هاشون تو مدرسه با هم دعواشون می شه، به باباهاشون زنگ می زنن، اونا میان تو مدرسه با هم دعواشون می شه سر یه دعوای بچه‌گانه، می گن یکی شون کشته شده…» به همین بهانه، لازم دیدیم که چند نکته را درباره خشم و کنترل آن بگوییم.
فرار از خشمگین‌شدن را فراموش کنید
گاهی دیگر نه پشیمانی، نه عذرخواهی و نه هیچ جبران دیگری بعد از ابراز خشم فایده ندارد. البته خشم یک هیجان طبیعی و مفید برای انسان است که به فرد کمک می‌کند ناراحتی و اعتراض خود را نشان دهد و تلاش برای فرار کردن از آن مانند این می‌ماند که اسلحه‌ای روی شقیقه فرد بگذارند و بگویند نترس! قطعا هما‌ن‌طور که در این حالت، ترس فرد بیشتر می‌شود خشم هم با انکار و فرار از آن بیشتر می‌شود. در ماجرای دعوای این دو نفر، شاید اگر آن‌ها از قبل به این اتفاق فکر کرده بودند که ممکن است خشمگین شوند، در لحظه رفتار دیگری از خودشان بروز می‌دادند که حداقل به قتل ختم نمی شد.
چطور می‌توان خشم را کنترل کرد؟
بنابراین آن چه اهمیت دارد این است که فرد بتواند بر هیجانات خود مسلط باشد و آن را کنترل کند. در غیر این صورت، در لحظه ،رفتارهایی از خودش بروز خواهد داد که احتمالا بعدش پشیمان خواهد شد. اما چطور می‌توان خشم را کنترل کرد؟
۱- ذهن خود را بشناسید
بر حالات درونی و جسمی خود در هنگام خشمگین‌شدن آگاه باشید. بدانید که معمولا چه فکرهایی به ذهنتان می‌آید و جرقه‌های ذهنی شما را تبدیل به کوره آتش می‌کند؟ فکرهایی مثل، این آدم بازهم دارد به تو ظلم می‌کند، حواست باشد باز هم دارند حقت را می‌خورند، طرف فکر می‌کند از تو قوی‌تر است و … بعد از وارد شدن این افکار به ذهن چه تغییراتی در جسم و بدنتان رخ می‌دهد؟ به این مسائل، فکر کنید.
۲- افکارتان را واکاوی کنید
افکاری را که به ذهنتان می‌آید ، یادداشت کنید.به طور قطع بارها و بارها درباره افراد گوناگون، این افکار به ذهن شما آمده است. پس بپذیرید که ربطی به موقعیت و دیگران ندارد بلکه این افکار از درون شما می‌آید پس در زمان‌هایی که حال خوبی دارید به آن‌ها فکر و بررسی کنید که ریشه آن‌ها در کدام قسمت گذشته شماست و چرا چنین افکاری در ذهن شما جا خوش کرده و وقت و بی‌وقت مزاحم‌تان می‌شود؟
۳- نگذارید هیجانات‌تان بر شما مسلط شود
متوجه تاثیرات خشم بر بدنتان باشید و سعی کنید در لحظات آرامش با تکنیک‌های روان‌شناسی به بدنتان آرامش دهید تا تاثیر آن را بر بدنتان کم کنید و بتوانید در لحظات خشم، آن‌ها را مدیریت کنید. در ضمن، همان‌قدر که به افکارتان توجه می‌کنید سعی کنید به هیجانات‌تان بی‌توجه باشید. تلاش کنید که احساسات و هیجانات را همچون بادی زود گذر ببینید که می‌آید و می‌رود و نباید اجازه دهید تا بر افکار و رفتار شما مسلط باشد.
۴- آیا رفتارهای هیجانی‌تان زیاد است؟
مسلما همان طور که نمی‌توان با یک چاقوی جراحی، شکم را برش داد و جراحی کرد، برخی مهارت‌ها را هرچقدر هم بیاموزید به تنهایی نمی‌توانید انجام دهید. پس با یک روان‌شناس و مشاور در صورت ناآشنایی با مهارت کنترل خشم و داشتن رفتارهای هیجانی، هرچه زودتر مشورت کنید و از راهنمایی‌های او کمک بگیرید.
