مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی از ثبت ملی «حمام اسلام» بافت تاریخی شهرمشهد در فهرست آثار ملی ایران به شماره ۳۳۳۶۹ خبر داد.
به گزارش صبح مشهد، ابوالفضل مکرمی‌فر با اعلام این خبر اظهار کرد: این حمام در بافت تاریخی شهرمشهد، خیابان امام‌رضا(ع)، انتهای کوچه عباسقلی‌خان، کوچه محمدی‌ها قرار دارد.
وی در مورد تاریخچه و وجه تسمیه اثر اضافه کرد: این بنا در اواخر دوره قاجاریه ساخته شده که اغلب توسط یهودی‌های این محل استفاده می‌شده و به حمام «جهودها» نیز گاهی معروف بوده که پس از انقلاب اسلامی به حمام اسلام تغییر نام پیدا کرده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با اشاره به ویژگی‌های خاص اثر تصریح کرد: به دلیل وجود نورگیرهای متعدد با هندسه مناسب در سقف‌های گنبدی شکل فضا در طول روز دارای نور بسیار خوبی است.
مکرمی‌فر ادامه داد: طبق بررسی‌های انجام شده قوس‌های این بنا از نوع ۵ و۷ معمولی، نمای این بنا بسیار ساده و فاقد هرگونه تزئینات بوده و بسیار متفاوت با پلان زیبا و عملکرد جالب این حمام است. از ویژگی‌های خاص این اثر می‌توان به نحوه ترکیب‌بندی ستون‌ها در بینه حمام و پوشش سقف نیز اشاره کرد.
محمود طغرائی، مسئول دفترثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی نیز در خصوص مشخصات این اثرتاریخی گفت: این حمام شامل دو بخش مردانه و زنانه بوده است.
وی با اشاره به هشتی اول و یا سربینه بخش مردانه حمام که یک فضای مستطیل شکل با هشت ستون دایره ای به قطر ۶۰ سانتی متر است، ادامه داد: اطراف سربینه، سکوهایی برای نشستن وجود دارد و سقف آن با ارتفاع ۵ متر گنبدی بوده و ۸ ستون وسط آن ساخته شده است؛ در ضلع جنوب غربی سربینه ورودی به عرض یک متر وجود دارد که به میان در، که فضایی هشت ضلعی است می‌رسد.
طغرائی افزود: از ضلع غربی میان در، یک ورودی به عرض یک متر به گرمخانه یا بینه حمام باز می‌شود. گرمخانه نیز فضایی هشت ضلعی با سقفی گنبدی شکل به ارتفاع ۷ متر است، گرمخانه دارای چهارسکو به عرض ۵/۳ متر و عمق ۶/۱ متر بوده که در حال حاضر دو عدد از آن‌ها تبدیل به دوش شده است.
بر اساس گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی، وی یادآورشد: کف این حمام سنتی به دلیل این که زودتر گرم شود و همچنین هدر نرفتن گرما در دل زمین فروبرده شده است.
مسئول دفترثبت آثار تاریخی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: حمام اسلام به شماره ۳۳۳۶۹ و در تاریخ ۱۳۹۹/۱۲/۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. هم اکنون این حمام بلااستفاده بوده که در صورت آمادگی مالکان آن و با مشارکت‌های رایگان اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان امکان مرمت اثر و یا تبدیل آن به یک مجموعه گردشگری و فرهنگی ارزشمند امکان پذیر است.
