نویسنده: رضا ضیائی
حدود پنجاه روز از آغاز سال ۲۰۱۷ میلادی گذشت و مشهد که این روزهای خود را به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام سپری می کند، شاهد برگزاری مراسم و برنامه هایی به مناسبت این رویداد فرهنگی تاریخی می باشد.
آن چه که در این مجال اشاره می شود، جایگاه تشکل ها و سازمان های مردم نهاد است که همواره به عنوان فعالان اجتماعی، نقش اثرگذاری در تبیین رویدادها، باورگرایی و گفتمان سازی در جامعه ایفا می نمایند.
به عبارتی دیگر تشکل های مردم نهاد به عنوان بخشی از بدنه جامعه محصول تربیت دینی بوده و همواره در حراست از مرزهای فرهنگی جامعه پیشگام و معین سازمان ها و دستگاه های حاکمیتی به شمار می روند.
حضور خودجوش جنبش های مردم نهاد در ایام مناسبتی محرم و صفر و در برپایی ایستگاه های پذیرایی، عزاداری های شورانگیز هیأت ها و ارتباطات انسانی بر محور برادری و برابری، فرآیند برگرفته از گفتمان سازی این رویداد فرهنگی عظیم است که در تار و پود جامعه نهادینه شده است.
اما در رویداد مشهد پایتخت فرهنگی جهان اسلام، موضوع نه در حد و اندازه گفتمان بلکه به میزان حرف و روایتی کوتاه در میان بخشی از جامعه آگاه به مسئله، صرفا وجود و خودنمایی می کند!
نگاهی به پیشینه معرفی مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام در سال ۲۰۱۷ میلادی نشان می دهد این انتخاب فرهنگی از ۶ سال پیش توسط سازمان علمی آموزشی فرهنگی آیسسکو و با حضور نمایندگان کشورمان انجام و ابلاغ شده بود که متاسفانه طی این سال ها تا کنون اقدام جدی برای گفتمان سازی و طرح این فرصت در جامعه انجام نشده است.
تشکیل ستادی با مصوبه دولت در سطح وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تشکیل دبیرخانه استانی با بودجه صفر تنها اقدامات انجام شده طی یکسال گذشته بود.برنامه ها و اقداماتی هم که طی پنجاه روز گذشته سال ۲۰۱۷ اجرایی شد چندان در خور شأن و انتظار مشهد الرضا ( ع ) نبود و بیشتر جنبه نمادین و تکلیفی به خود گرفته بود.اتفاقی که از اول هم قابل پیش بینی بود! وقتی موضوعی فرهنگی به گفتمان غالب در جامعه تبدیل نشود چطور می توان انتظار تحقق برنامه های وزین و مردمی داشت.
نظر سنجی و گفتگو با لایه های مختلف جامعه به ویژه زائرین نشان می دهد، مردم آگاهی چندانی نسبت به رویداد پایتخت فرهنگی نداشته و با مختصات موضوع آشنا نیستند و این یعنی دستگاه های مسئول و رسانه ها به تکالیف خود به درستی عمل ننمودند.
از طرفی دیگر از استعدادهای بخش خصوصی و مردمی هم به عنوان یک ظرفیت ویژه تا کنون استفاده نشده که انتظار است دبیرخانه رویداد مشهد پایتخت فرهنگی جهان اسلام با برگزاری جلساتی منظم با هیأت ها و تشکل های مذهبی به ویژه در ایام فاطمیه پیش رو از فرصت موجود برای آگاه سازی این بخش فعال جامعه اقدام نموده تا حداقل از وقت باقی مانده بتوان برای گفتمان سازی و بهره برداری کامل از مواهب رویداد پایتخت فرهنگی جهان اسلام اقداماتی وزین را انجام داد.
