اعتیاد به دومین ماده‌مخدر پرمصرف در کشور که تمایل برخی نوجوانان‌و‌جوانان به آن بر اثر باورهای غلط بیشتر شده، چطور آرزوهای‌شان را بر باد می‌دهد؟
نویسنده : مصطفی نجمی| پژوهشگر حوزه اعتیاد
صبح مشهد- اعتیاد به مواد مخدر نه تنها زندگی شخصی افراد را نابود می‌کند، بلکه ارزش‌ها و هنجارهای جامعه و حتی جان انسان‌های دیگر را در معرض خطر قرار می‌دهد. در این بین حشیش به‌عنوان یکی از گسترده‌ترین مواد قاچاق در جهان که برخی به اشتباه آن را یک ماده بی‌ضرر می‌شناسند، درصد قابل توجهی از لغزش‌ها را به خود اختصاص داده است. «حمید صرامی»، مشاور دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در همین باره گفته: «براساس طرح‌های شیوع شناسی که در کشور انجام می‌دهیم، اولین الگوی مصرف مواد در جمعیت عمومی کشور تریاک و دومین الگوی مصرفی حشیش است. متاسفانه تمایل به مصرف حشیش به‌واسطه چهره فریبنده‌ای که بر اثر نگرش‌ها و باورهای غلط در نوجوانان‌و‌جوانان شکل داده‌شده بیشتر شده است»(منبع خبر: فارس) در ادامه با چهره واقعی این ماده مخدر آشنا خواهید شد.
حشیش چیست؟
یکی از رایج‌ترین مواد غیر قانونی در جهان، حشیش نام دارد که از گیاه شاهدانه به دست می‌آید. گیاه شاهدانه، گیاهی است که اجزای آن خاصیت روان‌گردان دارند. تاثیر حشیش، ناشی از ماده تترا هیدروکانابینول است که یک توهم‌زای طبیعی به شمار می‌رود. رنگ و شکل حشیش اغلب قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره است اما ممکن است میزانی از رنگ‌های سبز و سیاه هم در آن وجود داشته باشد.
چرا حشیش به‌شدت اعتیادآور است؟
تاثیر مصرف حشیش بعد از چند دقیقه ظاهر می شود و پس از حدود ۳۰ دقیقه به اوج می‌رسد و ۲ تا ۴ ساعت دوام می‌آورد. مصرف حشیش علاوه بر وابستگی جسمانی، از نظر روانی هم فرد را درگیر می‌کند و خود را به شکل ولع و وسوسه برای مصرف بیشتر نشان می‌دهد. بر خلاف برخی تصورات رایج مبنی بر اعتیادآور نبودن حشیش، لازم است این نکته را یادآور شویم که مصرف حشیش با تاثیرگذاری بر سیستم دوپامینرژیک مغز، بلافاصله پس از مصرف حالتی به نام فلاش یا راش(اوج لذت) در فرد ایجاد می‌کند و به همین دلیل به شدت اعتیادآور است.
عوارض مرگبار مصرف حشیش
به‌طور کلی عوارض ناشی از مصرف حشیش به دو دسته کوتاه‌مدت و بلندمدت تقسیم می‌شوند که با توجه به میزان، نوع و مدت‌زمان مصرف(چند سال مصرف کننده بوده است)، شدت آسیب‌ها متغیر است. پرواضح است که هر چه میزان و زمان مصرف طولانی‌تر و به روش تدخینی باشد، عوارض ناشی از آن نیز بسیار زیان‌بار خواهد بود. از جمله عوارض کوتاه‌مدت مصرف حشیش، حس کند شدن زمان، اختلال در یادگیری و حافظه، مشکل در تفکر و حل‌مسئله، از دست‌دادن هماهنگی حرکتی، افزایش اشتها، افزایش ضربان قلب و فشارخون و خطر ابتلا به مشکلات قلبی و عروقی، افسردگی و اضطراب، بی‌انگیزگی و … است. از عوارض درازمدت هم می‌توان به اختلال رشد مغزی، بی نظمی در هورمون‌های مردانه، بروز مشکلاتی در قاعدگی زنان و خطر ابتلا به اسکیزوفرنی که حادترین و ناتوان‌کننده‌ترین نوع بیماری‌های روانی محسوب می‌شود به ویژه نوع پارانویا(بدگمانی و سوءظن) اشاره کرد.
ارتباط مصرف حشیش و بروز علایم روان پریشی
طبق تحقیقات مختلف مصرف حشیش ظرفیت آسیب‌های روانی، جسمانی و خانوادگی را دارد و علاوه بر بدگمانی و رفتارهای پارانویاگونه، ظرفیت حل‌مسئله را در فرد مصرف‌کننده کاهش می دهد، بنابراین فرد بدون به‌کاربردن راهبردهای حل مسئله دست به اقدام تکانه‌ای و پرخاشگری می‌زند. یافته‌های پژوهشی نشان‌می دهد که دلتا تتراهیدروکانابینول، ماده روان‌گردان اصلی حشیش به عنوان یک آگونیست دوپامین در برجستگی‌های دوپامینرژیک رشته‌های مغز جلویی عمل می‌کند و از آن‌جا که بیش فعالی دوپامینرژیک عموما همراه با علایم روان پریشی دانسته شده است، حشیش را به عنوان یک عامل خطرزا در بروز روان‌پریشی مطرح می‌کنند.
سخنی با والدین به‌بهانه افزایش تمایل برخی نوجوانان به حشیش
به گفته مشاور دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر،بر اثر باورهای غلط، تمایل نوجوانان و جوانان به حشیش بیشتر است. پر واضح است که پیشگیری به مراتب هزینه‌های مادی، جامعه‌شناختی و روان‌شناختی کمتری نسبت به درمان دارد. بنابراین در این باره به همه آحاد جامعه به ویژه والدین و مربیان توصیه می‌شود که با آگاه کردن و شناساندن عوارض و پیامدهای ناگوار مواد اعتیادآور مختلف به ویژه حشیش به کودکان و نوجوانان خود، از آن‌ها مواظبت کنند. با توجه به ویژگی‌های دوره نوجوانی (مانند هیجان‌طلبی، استقلال‌طلبی، تاثیر بیشتر گروه همسالان و…) این گروه سنی از جمله گروه‌های در معرض خطر ارزیابی می‌شوند. با توجه به مطالب مطرح شده به والدین پیشنهاد می‌شود که ضمن نظارت همدلانه، از ایجاد و پرورش مهارت‌های زندگی در نوجوانان خود غافل نشوند. یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی که می‌تواند نوجوان را در برابر فشار گروه همسالان ایمن نگه دارد، کسب مهارت «نه گفتن» است. این مهارت به فرزند شما کمک می‌کند که در برابر خواسته‌های نابه جای گروه همسالان با در نظر گرفتن پیامدهای احتمالی رفتار پرخطر بایستد و با «نه» گفتن به این گونه پیشنهادها، بهداشت روانی خود را به مخاطره نیندازد. در ضمن مداخلات روان شناختی و گروه درمانی هم بسیار سودمند خواهد بود چون ترک این ماده، اصلا راحت نیست و شبیه شکنجه‌شدن است.
منبع: سلام زندگی روزنامه خراسان
