ماجرای فیلم «عنکبوت مقدس» و توهین سازندگان آن به ساحت امام هشتم(ع) که طی چند روز اخیر واکنش‌های بسیاری را برانگیخته، نه آغاز ماجراست و نه پایان آن. همه می‌دانیم که طراحی‌های گسترده‌ای برای هجمه به اعتقادات مسلمانان، از چند دهه قبل سازمان دهی شده‌است و آن‌چه امروز شاهد آن هستیم، بخشی از همان روندی است که نمونه‌هایی مانند «آیات شیطانی» سلمان رشدی یا «قرآن‌سوزی» تری جونز را پیش روی ما می‌گذارد.
نویسنده: جواد نوائیان رودسری
صبح مشهد– در واقع ما با یک اقدام خلق‌الساعه روبه‌رو نیستیم که نتوانیم درباره آن، تحلیلی دقیق و درست ارائه کنیم. کافی است نگاهی به پشت سرمان بیندازیم تا ببینیم که طی دست کم سه دهه گذشته، هر از گاهی، تولیدات رسانه‌ای یا سینمایی غربی‌ها، به طور اخص کشورهای اروپای غربی و آمریکا، از زاویه‌های مختلف، با اهداف سیاسی و در قالب‌های مختلف طرح‌های ضد اسلامی خود را به پیش می‌برند. آن‌ها به طور رسمی و بدون رودربایستی، از هر آن‌چه بتواند در تخریب چهره اسلام مؤثر باشد، حمایت می‌کنند؛ به خصوص اگر این تولیدات، بر بستر وقایعی شکل بگیرد که در ذهن مخاطبان، صاحب سابقه و پیشینه باشد.
اگر بخواهیم تعبیر درستی از این روند داشته باشیم، باید آن را نوعی آزمون تکرارشونده بدانیم که درصدد است معیارها، باورها و وابستگی‌ها را در مخاطبانش محک بزند. این آزمون‌ها، هر بار جزئی‌تر می‌شوند و اگر یک‌بار کلیت اسلام و شخصیت بی‌بدیل حضرت ختمی‌مرتبت(ص) هدف هجمه قرار می‌گیرد، برای دفعه‌های بعد، ورود به جزئیات بیشتری مصداق پیدا می‌کند. اگر شما در ابتدای فیلم «جن‌گیر»، فقط با صدای اذان یا قرار گرفتن در محیطی اسلامی روبه‌رو می‌شوید که در آن، کارگردان به دنبال القای نشئت گرفتن بدی‌ها از آموزه‌های اسلامی است، این بار و در «عنکبوت مقدس»، شما بی‌پرده و صریح، در ابتدای فیلم، با توهینی تصویری روبه‌رو می‌شوید که اصولاً نیازی به القائات یا تفسیرهای جانبی ندارد و به طور مستقیم مخاطب را به سراغ مسئله اصلی و مدنظر کارگردان میبرد. کارگردان فیلم نیز بدون رودربایستی و به صراحت اعلام می‌کند که فیلمش نه راجع به قاتل زنجیره‌ای که درباره «جامعه قاتل زنجیره‌ای پرور» است که البته کارگردان ریشه‌های این قاتل پروری را با رندی و گاه با صراحت تماما به اصل دین ارجاع می‌دهد. قصه فیلم نیز مانند بیشتر فیلم‌های ضداسلامی یا ضدایرانی مشابه آن، حول یک داستان واقعی دور می‌زند اما روایت را به شکلی اساسی تغییر داده‌اند تا باورمندی مخاطب به اهداف مدنظر سازندگان بهتر و مؤثرتر باشد؛ روایتی که وقتی به سراغ پیشینه و پرونده مربوط به آن می‌روید، در می‌یابید که با واقعیت تفاوت عجیب و غریبی دارد.
با این حال، همان طور که گفتیم قطعا این فیلم آخرین نمونه از این گونه فیلم‌ها نخواهد بود و آن چه در این میان باید مدنظر قرار گیرد، علاوه بر موضع گیری و محکومیت و اعتراض که در جای خود لازم و واجب است اتخاذ رویکردی بلند مدت مبتنی بر فرهنگ سازی و تولید محتواهای روشنگرانه در قبال این رویکرد مخرب است. دشمن، با اهداف سیاسی در هر حال، کار خودش را می‌کند؛ فیلم و محصولات چندرسانه‌ای می‌سازد و با استفاده از راه‌های گوناگون، آن را تا داخل خانه ما می‌آورد و ما را بیخ گوشمان با تهاجمی سنگین روبه‌رو می‌کند.
حال سوال این است که آیا در این مصاف سنگین، توانایی ایستادگی و دفاع از خود و تغییر وضعیت از حالت مدافع به مهاجم را داریم یا نه؟ ما به حق معتقدیم که ظرفیت‌های علمی و دینی‌مان، برای جواب‌گویی و اقناع نسل جوان کافی و بسیار غنی است. بنابراین، نیازمند راهبردی هستیم که بتواند این ذخیره غنی را با روشی آسان، سریع و در عین حال تأثیرگذار، به جامعه منتقل کند. این یک حقیقت غیرقابل انکار است که دفاع، با پشتوانه محکم اخلاقی و عقلی، دوام، تأثیر و عملکرد بسیار قدرتمندانه‌تری دارد. توهین به ساحت مقدس امام هشتم(ع)، بی‌تردید پاسخی درخور و دندان‌شکن می‌خواهد اما ضروری است که برای مسلح کردن جامعه با سلاح دانش و عقلانیت، تمهیداتی بیندیشیم تا دفاع ما تنها به دوران اوج‌گیری احساسات محدود نباشد.
منبع: روزنامه خراسان
