مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی گفت: یکی از زیرشاخه‌های گردشگری، گردشگری سلامت بوده که ظرفیت‌های مهمی در مشهد در این خصوص وجود دارد. سال گذشته ۲۰ هزار گردشگر خارجی در بیمارستان‌های مشهد عمل جراحی و ۱۰۰ هزار نفر به صورت سرپایی عمل شدند که این نشان‌دهنده ظرفیت استان به ویژه مشهد است. ارزآوری گردشگری سلامت ۵ تا ۷ برابر گردشگر معمولی است.
به گزارش صبح مشهد، ابوالفضل مکرمیفر امروز در نشست خبری هفته‌گردشگری در هتل سی‌نور، اظهار کرد: در هفته گردشگری اقداماتی طبق سنوات هر سال انجام می‌شود. در این هفته به مناسبت هفته گردشگری نواختن زنگ گردشگری در مدارس، افتتاح پروژه‌های گردشگری در سطح استان که شامل ۷ پروژه بومگردی و ۳ دفتر خدمات مسافرتی و آژانس است، برگزاری تورهای رایگان گردشگری در سطح مشهد، تخفیف ۵۰ درصدی هتل‌ها سطح مشهد و برگزاری کارگاه‌های آموزشی رایگان برای کارآفرینان انجام می‌شود.
وی افزود: نمایشگاه تخصصی با حضور بخش خصوصی در نمایشگاه بین‌المللی گردشگری آناتولی وان ترکیه از ۴ تا ۷ مهر برگزار می‌شود که ظرفیت‌ها و قابلیت‌های گردشگری و جاذبه‌های استان در آنجا در معرض دید علاقه‌مندان با هدف جذب گردشگر از ترکیه به ایران به ویژه خراسان قرار خواهد گرفت. روز گذشته موزه سیار با پیام صلح گردشگری به این نمایشگاه اعزام شد تا پیام صلح گردشگری استان و کشور را ابلاغ کند.
مکرمیفر با بیان اینکه در بخش تشکل‌های خصوصی، از مجموع سه تشکل، موافقت اصولی دو مورد صادر شده، یکی در حال صادر شدن بوده و ۵ تشکل دیگر در حال طی کردن مراحل نهایی است، عنوان کرد: اولین تشکل، جامعه حرفه‌ای هتلداران استان بوده که موافقت اصولی آن صادر شد. این تشکل به عنوان یک تشکل قوی و قدرتمند و بسیار موثر در حوزه اقامت استان، یکی از نقاط قوت استان است.
ارزآوری گردشگری سلامت ۵ تا ۷ برابر گردشگری معمولی است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، ادامه داد: دومین تشکل، گردشگری سلامت بوده که یکی از مهم‌ترین تشکل‌های استان است. یکی از زیرشاخه‌های گردشگری، گردشگری سلامت بوده که ظرفیت‌های مهمی در مشهد در این خصوص وجود دارد. سال گذشته ۲۰ هزار گردشگر خارجی در بیمارستان‌های مشهد عمل جراحی و ۱۰۰ هزار نفر به صورت سرپایی عمل شدند که این نشان‌دهنده ظرفیت استان به ویژه مشهد است. ارزآوری گردشگری سلامت ۵ تا ۷ برابر گردشگر معمولی است.
وی اضافه کرد: تشکل بعدی بومگردی است که طی هفته‌های آینده موافقت اصولی آن صادر و انتخابات آن‌ها برگزار خواهد شد. ما ۹۰ موافقت اصولی برای بومگردی‌ها صادر کردیم، ۷۴ بومگردی فعال هستند و ۷ بومگردی در هفته گردشگری افتتاح خواهند شد. این تشکل با هدف توزیع مسافر در سطح استان شکل می‌گیرد تا ماندگاری مسافر را در سطح استان افزایش دهیم، معطوف به مشهد نباشیم و افرادی که به مشهد می‌آیند به مجموعه‌های موجود در ۲۸ شهرستان ما سفر کنند.
مکرمیفر خاطرنشان کرد: ما کمتر از این بخش بهره بردیم. تمام زائرانی که برای زیارت می‌آیند می‌توانند به سایر شهرستان‌های ما نیز عزیمت کرده و از جاذبه‌های بی‌بدیل آن بهره‌مند شوند. شاید خود ما نیز از بسیاری از جاذبه‌های پیرامون ۲۸ شهرستان اطلاعات درستی نداشته باشیم، در حالی که در استان‌های دیگر کشور گردشگران از جاذبه‌های شهرهای پیرامونی نیز بهره‌مند می‌شوند. بومگردی‌ها عمدتا ارزان، بومی و جذاب هستند. در استان محدودیتی در زمینه بومگردی‌ها وجود ندارد، استقبال از آن‌ها خوب بوده، تمهیدات لازم ایجاد شده و مجوز کمتر از ۴۸ ساعت صادر می‌شود.
اجرای طرح ساب؛ سفرهای ارزان برنامه‌ریزی شده
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، گفت: طرح ساب یعنی سفرهای ارزان برنامه‌ریزی شده است که چندین جلسه در استان با بخش خصوصی برگزار شد و برنامه‌های این سفر را به سازمان منعکس کردیم. این طرح بیشتر به این منظور است که مسافر و زائر بیشتری را به مشهد بکشانیم. همه بخش‌ها تخفیف دارند. این طرح به سازمان ارایه شده و در مرحله اجرایی است.
وی بیان کرد: سرمایه‌گذاری موضوع دیگری است که در تاسیسات گردشگری استان در حال انجام است. ۲۸۶ سرمایه‌گذاری تاسیسات گردشگری در حال حاضر در استان در حال انجام هستند. به طور میانگین ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشتند. ۷ هزار میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری بدون احتساب زمین انجام شده و ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر شغل ایجاد خواهد شد، اگر زمین را اضافه کنیم ۴۶ هزار میلیارد تومان خواهد شد و با تورم، حدود ۵۶ هزار میلیارد تومان می‌شود، اما مبنا همان ۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان است. تاسیسات در چارچوب قانون کار خود را انجام می‌دهند، امیدواریم در افق ۱۴۲۰ مشهد برای ۴۰ میلیون زائر و مسافر تاسیسات و زیرساخت‌هایی فراهم باشد.
مکرمیفر افزود: همزمان با انجام زیرساخت‌ها از نیروی انسانی و آموزش نیروی انسانی متخصص و باتجربه در تاسیسات گردشگری غافل نشدیم. اقداماتی را در حوزه آموزش در سازمان شروع کردیم. ابتدای سال ۲۵ دوره آموزشی برپا کردیم و همه به دریافت گواهینامه نایل شدند. در تمامی بخش‌های مرتبط با گردشگر و مسافر دوره آموزشی گذاشتیم و دوره‌های تکمیلی و اضافی در سه ماهه چهارم شروع خواهد شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، ادامه داد: ۲۱۴ هزار و ۹۶ ساعت آموزش در دوره‌های مختلف گردشگری در ۶ ماهه اول برگزار کردیم که در قالب ۲۵ دوره تعریف شد، حتی برای رانندگان تاکسی و اتوبوس و نیروهای خدماتی نیز دوره داشتیم. ۶۴ دوره کوتاه‌مدت گردشگری ذیل ۱۰ موسسه گردشگری برپا کردیم و آموزش ۸ هزار و ۶۸۴ نفر فعال گردشگری و فراگیران عمومی متقاضی را نیز انجام دادیم. دو نوبت زبان تخصصی با حضور ۷۲۰ نفر از فراگیران مدیر فنی برگزار کردیم. آزمون جامع گردشگری را در شهریور ماه با حضور ۳۵۰ داوطلب به عنوان مدیر فنی برگزار نموده و سه مجوز جدید موسسه آموزشی در همین راستا صادر کردیم.
شناسایی ۱۳۰ فرصت گردشگری در ۱۲۰ نقطه استان
وی با اشاره به اینکه از زمستان سال گذشته مطالعه نقاطی را با عقد قرارداد با مشاور شروع کردیم که امکان تبدیل به قابلیت و فرصت برای گردشگری در سطح استان دارد، تصریح کرد: در ۱۲۰ نقطه استان ۱۳۰ فرصت را شناسایی کردیم که ۸ ماه به طول انجامید. فرصت‌هایی را برای سرمایه‌گذاران دیدیم تا هم ثروت در سرمایه‌گذاری را توزیع کنیم و هم سفر را در سطح استان تعمیم دهیم.
مکرمیفر اضافه کرد: این ۱۳۰ فرصت زمینه‌ای برای سرمایه‌گذاری ۱۶۰۰ میلیارد تومان در ۲۸ شهرستان است که ۲۰ شهرستان از زیرساخت‌های کامل برخوردار هستند و گردشگر و مسافر می‌تواند به این شهرستان سفر کند، ۸ شهرستان ما با کمبود زیرساخت مواجه هستند که ۳۵ میلیارد تومان هزینه می‌تواند زیرساخت‌های آن‌ها را کامل کند و به سطح آن ۲۰ شهرستان برسند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی خاطرنشان کرد: در این مطالعات سود سرمایه‌گذار را تضمین کردیم و تمام حساسیت‌ها و آنالیز اقتصادی سود سرمایه‌گذار را تضمین می‌کند. در صورت تحقق سرمایه‌گذاری برای ۱۹ هزار و ۴۸۰ نفر شغل ایجاد خواهد شد. مهم‌ترین نکته این است که این فرصت‌ها، فرصت‌های تاریخی، طبیعی، گردشگری و ورزشی هستند که مغفول ماندند یا مورد کم‌توجهی قرار گرفتند. باید ماندگاری زایری که به مشهد مشرف می‌شود به صورت ترکیبی یعنی زیارت و بازدید از طبیعت، تاریخ و فرهنگ باشد و از حدود ۳ روز به ۸ یا ۹ روز افزایش یابد.
ضعف ما در توزیع گردشگر، اطلاع‌رسانی است
وی با بیان اینکه ضعف ما در بخش توزیع گردشگر، اطلاع‌رسانی است، عنوان کرد: این اطلاع‌رسانی فرابخشی است، تنها منوط به سازمان ما نیست اما ما نیز در این بخش حضور داریم. اطلاع‌رسانی‌های ما محدود است، حتی در مشهد ۴۰۰ اثر داریم که ۱۶۰ اثر ثبت ملی و بقیه شناسایی شده و این آثار تاریخی قابل بازدید هستند. ما کمتر به داشته‌های خود توجه می‌کنیم، افراد می‌توانند بعد زیارت به این موارد نیز توجه داشته باشند. کتابچه‌ای به انگلیسی و فارسی به عنوان راهنمای خدمات سفر با جلد پالتویی ایجاد کردیم که اطلاعات گردشگری و میراث فرهنگی را دارد، در سطح گسترده نتوانستیم چاپ کنیم اما بخشی از آن را با همکاری بخش خصوصی چاپ کردیم.
۶ هزار و ۲۵۵ بازدید نظارتی در ۶ ماهه اول سال
مکرمیفر در خصوص واحدهای رسمی هتل‌ها، هتل‌آپارتمان و مهمان‌پذیر، گفت: ما ۶۴۲ هزار و ۷۲۷ نفر اقامت رسمی خارجی در واحدهای اقامتی داشتیم که ۸ درصد رشد داشته و در سال ۹۸ در هتل‌ها ۲۰ درصد رشد را تجربه کرده است. این آمار در واحدهای رسمی ما بوده و واحدهای غیر رسمی زیر نظر ما نیستند. ۶۸ میلیون و ۵۴۷ هزار و ۴۷ نفر نفر شب اقامت در ۶ ماهه اول در مراکز رسمی و غیر رسمی داشتیم. در بخش نظارت میزان بازدیدهای نظارتی ما در ۶ ماهه اول، ۶ هزار و ۲۵۵ مورد بوده که به طور میانگین هر ماه یک بازدید از واحدهای تحت پوشش سازمان انجام شده. تعداد تذکر و اخطارها ۱۵۲۹ مورد و رسیدگی به شکایات ۱۳۴ مورد بوده که در حال انجام است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با اشاره به اینکه فرصت‌های سرمایه‌گذاری شناسایی شده و توزیع سفر موجب افزایش گردشگر اقتصادی در استان خواهد شد، تصریح کرد: این فرصتی است که در شهر ایجاد می‌شود. ۱۶۰۰ میلیارد سرمایه‌گذاری و مثلث استاندار نیز در همین راستاست. این فرصت‌ها را در اختیار استانداری گذاشتیم و در اختیار معین‌ها قرار خواهد گرفت که معین‌ها سرمایه‌گذار را هدایت می‌کنند تا به فرصت اقتصادی گردشگری تبدیل شوند.
برگزاری همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری در ۱۸ مهر در مشهد
وی افزود: در ۱۸ مهر امسال همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری در مشهد با ۶ اداره کل شرق کشور یعنی خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، سمنان، کرمان و سیستان و بلوچستان برگزار و این فرصت‌ها در آنجا رونمایی خواهد شد که در چارچوب اقتصاد گردشگری است. در زمینه صنایع دستی نیز تلاش می‌کنیم. مجموعه‌ای توسط بخش خصوصی ایجاد شده که به عنوان برندهای سوغات و پتانسیل‌های گردشگری ایجاد شود. قرار است این مجموعه با همکاری بخش خصوصی تا دو ماه آینده اجرایی شود و به عنوان مقصد گردشگری در جهت اقتصاد باشد که سوغات آنجا عرضه شود.
مکرمیفر در خصوص کاخ شادیاخ نیشابور، گفت: منطقه شادیاخ محل حکمرانی طاهریان در قرن دوم و سوم و نیز در دوره سلجوقیان بوده، بنابراین بسیار حائز اهمیت است. مساحت آن ۳۶۰۰ هکتار است که تاکنون در ابتدای ورودی دروازه شادیاخ حدود ۳ هزار متر از ۳۶۰۰ هکتار کاوش شده است. طرح سایت موزه شادیاخ توسط یک مشاور ایرانی نیز تهیه شده، ۵ تا ۶ ماه مطالعات فراوان آن طول کشیده، به تصویب رسیده و فاز اول آن را که مسیر ورودی از روی سایت است اجرا شده است. خواناسازی در ضلع غربی نیز به انجام رسیده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، ادامه داد: اعتباری در سفر رئیس‌جمهور برای شادیاخ تامین کردیم که ۲۰ میلیارد تومان بود و قرار بود محقق شود، اما به دلیل محدودیت منابع مالی تخصیص نیافته است. امیدواریم در سال ۹۸ اعتبار اختصاص پیدا کند تا فاز دوم را شروع کنیم. طرح سایت منحصر به فرد، جامع و کاملی که با مجموعه عطار و خیام همپوشانی خواهد داشت، آماده است، تنها منتظر تخصیص اعتبار هستیم.
انباشت تراکم اقامتی در بافت ثامن باید توزیع شود
وی با بیان اینکه انباشت تراکم اقامتی در بافت ثامن داریم که باید توزیع شود، عنوان کرد: هتل یک‌ستاره متقاضی زیادی دارد، اما ممکن است تعداد این هتل‌ها کم باشد. سرمایه‌گذاران باید برای سرمایه‌گذاری در زمینه واحدهای اقامتی مشورت کنند. بسیاری از هتل‌های ۵ ستاره ما کنار رینگ حرم نیستند اما آن‌ها نیز به اندازه هتل‌های اطراف حرم و حتی بیشتر اقامت دارند. این هتل‌ها و بر اساس نوع ستاره باید در سطح مشهد توزیع شوند.
مکرمیفر در خصوص داخلی بودن سوغات زایر، بیان کرد: در بخش صنایع دستی استان در نقطه ایده‌آل قرار نداریم اما قابل قبول است. در آمار گمرک در ۴ ماهه اول سال، ۶۵ میلیون دلار صادرات صنایع دستی استان از جمله سنگ‌های قیمتی، چرم و چوب و مبلمان بدون احتساب سوغات چمدانی انجام شده است. در زمینه صنایع دستی محصولات چین کم شده است. ۹۵۵۰ نفر هنرمند صنایع داریم که در ۳۶۰ رشته صنایع دستی در استان فعالیت می‌کنند و پروانه دارند. آمار دقیقی از داخلی بودن سوغات زائر نداریم، اما تخمین زده می‌شود که ۱۵ هزار میلیارد سرمایه اعم از اقامت، سوغات، هزینه‌های زایر و مسافر وارد شهر می‌شود. واردات سوغات خارجی ممنوع شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی با اشاره به اینکه سرفصل اعتباری در خصوص مرمت بناهای اضطراری داریم، تصریح کرد: اولویت ما مرمت بناهای اضطراری در سطح استان و گام اول استحکام‌بخشی است. تلاش این است که برنامه‌های ما به بناهای دارای اضطرار معطوف شود تا بعد در زمره لیست بناهای استمراری بیایند که در نتیجه به این بنا هویت دهیم و به اصل خود برگردد. شاید ۱۰ سال طول بکشد یک بنا را احیا کنیم، به طور مثال رباط شرف ۳۰ سال در حال احیا بوده و این طبیعی است.
وی اضافه کرد: سرای عزیزالله اف یک مورد اضطراری است که برای مرمت و نجات از وضعیت استمرار یک سال پیگیر هستیم. جلسه آخر این بوده که اعتبارات گذاشته و طرح مرمت تهیه و پیمانکار مشخص شده است. تخلیه کسبه مشکل بود که از طریق دادستانی اقدام و برایشان جا مشخص کردیم. به زودی کار مرمت و گام اول استحکام‌بخشی شروع می‌شود. برنامه ۱۸ ماهه است اما دو سال با مرمت حیاط بزرگ طول می‌کشد.
هفته آینده برای ۸ بنای تاریخی و فضای نیازمند مرمت آگهی می‌زنیم
مکرمیفر خاطرنشان کرد: ما در مشهد بنای اضطراری نداریم، اما در شهرستان‌ها وجود دارد، با این حال اعتبارات محدود و بناها زیاد است. به تناسب اعتبارات تلاش کردیم تا مشارکت بخش خصوصی را بگیریم. بناها را در زمینه کاربری به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم و در بخش مرمت از آن‌ها کمک می‌گیریم. در حال حاضر از ۳۹ بنای تاریخی و فضاهایی که در اختیار داریم، هفته آینده برای ۸ مورد آگهی می‌زنیم که فرایندهای مشاوره‌ای آن در حال انجام است. بر اساس ماده ۲۷ به بخش خصوصی واگذار می‌کنیم که هم مرمت شده و هم کاربری پیدا کنند. سرفصل اعتباری مشارکتی داریم که بخشی مالک و بخشی ما می‌دهیم و برای مرمت اقدام می‌کنیم.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، بیان کرد: وضعیت بناهای تاریخی بافت ثامن مشخص است، ثبت ملی و برخی شناسایی شده هستند که در زمره آثار حفاظت شده قلمداد می‌شوند. ۱۱ محور را در بافت ثامن تعیین کردیم که محورهای شاخص مشهد هستند. برنامه ما این است که آن‌ها را به عنوان محورهای تاریخی و گردشگری احیا کنیم. یک محور را در دست گرفتیم تا احیای آن را انجام دهیم و استاندار دستور انجام این کار را دادند. حدود ۶ مورد توسط شهرداری تملک شده و بقیه نیز در شرف تملک شدن است. انگیزه خوبی در بخش خصوصی دررابطه با تملک آن‌ها صورت گرفته تا شاهد تثبیت و احیای آن‌ها در بافت مشهد باشیم.
درخواست عدم فعالیت برای ۱۵۸۱ خانه مسافر در سال گذشته
سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی هم گفت: در سال گذشته برای ۱۵۸۱ مورد از خانه‌های مسافر نامه مکتوب و درخواست جلوگیری از فعالیت را داشتیم اما نه اداره نظارت بر اماکن عمومی می‌تواند تمام آن‌ها را پلمب کند نه سازمان میراث فرهنگی و تنها بیش از ۸۰۰ مورد پلمب قطعی داشتیم.
یوسف بیدخوری، اظهار کرد: به دلیل عدم وجود برنامه آماری پیش‌بینی سازمان جهانی جهانگردی و سیستم ماهواره‌ای برای ثبت اطلاعات گردشگران خارجی، ابهاماتی در خصوص گردشگران خارجی وجود دارد و بیشتر آمارها بر اساس مبادی ورودی استان و واحدهای اقامتی است.
وی افزود: اکثر گردشگرانی که به استان ما وارد می‌شوند، عراقی هستند. بر اساس آماری که دریافت کردیم، ۴۰۲ هزار و ۸۶۷ نفر عراقی در طول این مدت به استان سفر کردند و گردشگران خارجی درصد اشغال بسیار خوبی را در واحدهای اقامتی ما به خود اختصاص می‌دهند. در سال ۹۷، ۱۶ درصد ظرفیت واحدهای هتلی را خارجی‌ها به خود اختصاص دادند که امسال به ۲۰ درصد رسید. هتل‌آپارتمان‌ها از ۲۹ درصد به مرز ۴۰ درصد رسیده و در مهمان‌پذیرها از ۳۱ به ۳۹ درصد افزایش یافته است.
بیدخوری بیان کرد: ما تا زمانی که سیستم تعریف شده بین‌المللی زیر نظر سازمان جهانی جهانگردی نداشته باشیم، نمی‌توان گفت اطلاعات ما دقیق و نفر به نفر است، اما آمار مبادی ورودی مشخص است. در آمار ثبت شده امسال در بخش ریلی ۱۵ درصد افزایش، در بخش هوایی ۲ درصد و در بخش جاده‌ای و شخصی نیز ۴ درصد افزایش داریم. در بخش جاده‌ای در ۶ ماهه اول ۲۰ میلیون و ۹۹۶ هزار و ۲۸۵ نفر از مبادی ورودی مختلف به استان وارد شدند که در سال قبل ۲۰ میلیون و ۱۳۹ هزار و ۶۶۴ نفر بود. ضریب اشغال خارجی‌ها ۴.۸ و ایرانی‌ها ۲.۹ است، هر نفر ۳.۳ روز در مشهد حضور دارد، هر شب حدود ۵۰۰ هزار نفر ظرفیت اقامت رسمی و غیر رسمی داریم.
سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی با بیان اینکه استان خراسان رضوی در زمینه استاندارد واحدهای اقامتی جزو استان‌های پیشتاز است، عنوان کرد: برخی واحدها برای دومین بار استاندارد می‌شوند. سال گذشته اکثر واحدهایی که ایمنی نداشتند، تاییدیه دریافت کردند و برخی نیز برای تمدید مجدد بهره‌برداری، مجوز آتش‌نشانی می‌خواهند. تمام واحدهایی که در ایمنی مشکل دارند به آتش‌نشانی معرفی کردیم و درخواست داریم تاییدیه ایمنی دهند. مهم‌ترین مساله این روزها ایمنی و بهداشت است و در این دو مورد کوتاه نخواهیم آمد.
وی در خصوص طرح ساب، گفت: این طرح برنامه کشوری بوده و در قالب ستاد اجرایی خدمات سفر به ما ابلاغ شده است. بسیاری از واحدهایی که می‌خواهند خدمات مناسب‌تر و ارزان‌تر ارائه دهند در این طرح حضور دارند. اطلاعات خوبی را جمع‌آوری کردیم که باید در قالب بخش خصوصی انجام شود. طرح ساب واحدهای مختلف را در زمان‌های مختلف مدیریت می‌کند. طرح ساب معرفی ظرفیت‌ها و تخفیفات است، اینکه تورها در آن بگنجد را بعدا می‌توان بررسی کرد.
بیدخوری با اشاره به ممنوعیت دولت برای اقامتگاه دولتی، تصریح کرد: در قانون مدیریت خدمات کشوری به این ممنوعیت اشاره شده و دستگاه های دولتی نباید واحدهای اقامتی، درمانگاه و آموزشگاه داشته باشند. برای جلوگیری از فعالیت آن‌ها اقداماتی انجام شده و یکی از دغدغه‌های اصلی استان نیز هست که دولت باید آن را در هیأت دولت ممنوع کند و این مزیتی است که دولت باید از کارمندان خود بگیرد که قطعا سخت است و نیاز به پیگیری بیشتر دارد. این واحدها شناسایی شده و در حال پیگیری بوده اما به نتیجه نرسیده است.
سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی، خاطرنشان کرد: اگر می‌گوییم مشهد ارزان‌ترین مقصد گردشگری بوده، هزینه اقامت یک شب در مشهد حداقل ۲۰ هزار تومان و حداکثر ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است. استقبال از واحدهای ارزان‌قیمت است و واحدهای یک، دو و سه ستاره درصد اشغال بالاتری دارند. در استان و مشهد شرایطی به وجود آمده که مسافران واحد مناسب با هزینه مورد نظر خود را دریافت می‌کنند، اما در استان‌های دیگر این وضعیت وجود ندارد، علت نیز رقابتی است که ایجاد شده و در شهر مشهد شاهد ارزان‌ترین واحدهای اقامتی هستیم.
وی در خصوص خانه مسافر، گفت: خانه مسافر به عنوان یکی از انواع تاسیسات گردشگری بوده و هنوز نیز مجوزهایی با عنوان خانه مسافر از طرف میراث فرهنگی صادر می‌شود. خانه مسافرها مجوز دارند و اکنون ۶۲۹ خانه مسافر با ظریفت ۱۶ هزار و ۶۱۲ تخت و ۷ هزار و ۷۴۳ اتاق فعالیت می‌کنند که ساماندهی شده هستند. دغدغه ما این واحدها نیستند زیرا تحت نظارت و کنترل ما قرار دارند.
بیدخوری افزود: دغدغه و یکی از آسیب‌های گردشگری، واحدهای اقامتی غیرمجازی هستند که تعدادشان ۴۰۰۰ مورد است. این واحدها را شناساسی و جانمایی آن‌ها را تعیین کردیم. معنی این نیست که همه مسافر دارند، اما در فصل پیک مسافر می‌گیرند و ما کنترلی روی آن‌ها نداریم. بعد شناسایی این خانه‌ها، با اماکن هماهنگی لازم را داشتیم. در سال گذشته برای ۱۵۸۱ مورد از این خانه‌های مسافر نامه مکتوب و درخواست جلوگیری از فعالیت را داشتیم اما نه اداره نظارت بر اماکن عمومی می‌تواند تمام آن‌ها را پلمب کند نه سازمان میراث فرهنگی و تنها بیش از ۸۰۰ مورد پلمب قطعی داشتیم.
سرپرست معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان رضوی ادامه داد: فعالیت‌های ما اکنون در حال انجام بوده و هر روز با هماهنگی اداره نظارت بر اماکن عمومی، واحدهای مختلف بازدید می‌شود، برخی درب‌ها جوش داده شده و از فعالیت آن‌ها جلوگیری می‌شود. از زائران و گردشگران می‌خواهیم به هر جایی که مراجعه می‌کنند، اطمینان حاصل کنند که پروانه بهره‌برداری و نرخ‌نامه ما را دارند و مجموعه مجوز داشته باشد. واحدهای غیرمجاز تحت کنترل نیستند و نظارت چندانی نمی‌شود، باید از فعالیت آن‌ها جلوگیری کنیم.
وی اضافه کرد: علیرغم توجه ویژه در بومگردی هنوز ظرفیت‌های زیادی وجود دارد. در اکثر شهرستان‌های استان اقامت بومگردی در دست بهره‌برداری داریم و آن شهرستان‌هایی که اقامت بومگردی ندارند تا آخر سال ایجاد خواهد شد. با بهره‌برداری از هر اقامتگاه ۴ تا ۶ نفر شاغل در این واحدها خواهیم داشت که به اشتغال روستاییان و برگشت آن‌ها به روستا کمک می‌کند.
مخالف ایجاد تاسیسات اقامتی جدید در مشهد نیستیم
رئیس جامعه هتلداران خراسان رضوی هم گفت: ما با به وجود آمدن تاسیسات اقامتی جدید و سرمایه‌گذاری در این موضوع مخالف نیستم اما توزیع سرمایه‌گذاری‌ها از نظر منطقه‌ای و نوع تاسیسات به درستی صورت نمی‌گیرد. در مشهد سرمایه‌گذاران، گردشگری را صرفا اقامت می‌بینند، در حالی که این حوزه بسیار گسترده است.
امیر سزاوار، اظهار کرد: در کشور و حتی مشهد طرح جامع گردشگری نداریم، باید این طرح برای کشور مخصوصا خراسان تهیه شود که در این طرح مشخص خواهد شد که نیاز فعلی و تعداد مراکز اقامتی در شهر چقدر است.
وی با بیان اینکه ما با به وجود آمدن تاسیسات اقامتی جدید و سرمایه‌گذاری در این موضوع مخالف نیستم، عنوان کرد: توزیع سرمایه‌گذاری‌ها از نظر منطقه‌ای و نوع تاسیسات به درستی صورت نمی‌گیرد. اگر تنها در یک رشته خاص گردشگری متمرکز شدیم، گردشگری استان ضربه خواهد بود. در مشهد سرمایه‌گذاران، گردشگری را صرفا اقامت می‌بینند، در حالی که این حوزه بسیار گسترده است و جاده‌سازی، ایرلاین، تاسیسات ورزشی و توریسم سلامت را نیز شامل می‌شود. توزیع باید درست صورت گیرد.
سزاوار افزود: در برخی مناطق جاذبه‌های خوبی وجود دارد، اما به علت نبود مرکز اقامتی مناسب از این مناطق بازدید نمی‌کنند. افرادی که می‌خواهند وارد حوزه سرمایه‌گذاری شوند، با متخصصان مشورت کنند. ما در مشهد ۱۳ هتل ۵ ستاره داریم در حالی که ۶۵ هتل یک‌ستاره و ۶۴ هتل دوستاره داریم. همه تصور می‌کنند باید هتل ۵ ستاره بسازند، در حالی که ظرفیت هتل‌های ۵ ستاره ما خالی بوده و ظرفیت اشغال ۱۳ هتل ما به ۵۰ درصد نمی‌رسد، اما در ۶ ماهه اول سال هتل‌های یک ستاره ما درصد اشغال بالایی داشتند، بنابراین توزیع سرمایه درست انجام نشده است.
رئیس جامعه هتلداران خراسان رضوی ادامه داد: آیا سرمایه‌گذاری در بحث اقامتی توجیه دارد و نیاز است؟ آیا بهتر نیست به حوزه های دیگر گردشگری پرداخته شود؟ درکدام مناطق و در کدام نوع هتل‌ها باید سرمایه‌گذاری انجام شود؟
وی اضافه کرد: ما با سرمایه‌گذاری مخالف نیستیم به شرط اینکه برنامه‌ریزی شده، علنی و بر اساس طرح جامع باشد. نیاز شهر مشهد بیشتر از این خواهد بود، اما در کنار آن سایر حوزه‌های مرتبط نیز باید رشد داشته باشد. چطور ممکن است مراکز اقامت افزایش یابد اما ایرلاین، خطوط راه‌آهن و جاده مناسب نداشته باشیم؟
سزاوار با اشاره به اینکه جامعه هتلداران استان بنا به مصوبه مجلس شروع به فعالیت نمود، تصریح کرد: ما اتحادیه هتلداران نیز داشتیم که قانونا نمی‌توانست فعالیت انجام دهد، بنابراین تصمیم گرفتیم فعالیت اتحادیه را متوقف و امور، وظایف و اختیاراتش را به جامعه هتلداران منتقل کنیم. اتحادیه غیر فعال و جمع‌آوری شد و دیگر اتحادیه هتلداران در استان نداریم. اعضاء هیأت مدیره نیز اجازه شرکت در جلسات و حضور در مراکز رسمی را ندارند و جامعه تمام مسئولیت را به عهده گرفته است. شاید جامعه هتلداران جزو اولین تشکل‌های گردشگری استان باشد.
رئیس جامعه هتلداران خراسان رضوی در خصوص ایمنی هتل‌ها، گفت: ضوابط و مقرراتی توسط سازمان آتش‌نشانی مشخص شده و مراکز اقامتی باید مطابق آن عمل کنند. مراکز اقامتی جدید باید قبل از بهره‌برداری زیر نظر سازمان آتش‌نشانی ضوابط را رعایت کند وگرنه پروانه بهره‌برداری صادر نمی‌شود. شهرداری و میراث فرهنگی نیز نظارت دارند. سازمان آتش‌نشانی باید بازدیدهای دوره‌ای داشته باشد، این بازرسیها توسط بازرسان جامعه بازدید و به اعضا اطلاع‌رسانی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: قرار است کلاس‌های آموزشی برای مدیران بگذاریم. در موضوع ایمنی و بهداشت جای تخفیف و کوتاه آمدن نیست و همه باید کامل ضوابط را رعایت کنند. همه مراکز اقامتی مجوز آتش‌نشانی دارند و اگر نداشته باشد مجوز فعالیت نخواهند داشت. برخی با استانداردهای قدیم و برخی جدید بوده که قدیمی‌ها در حال به روزرسانی هستند.
در ادامه سعید ولی‌زاده، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی خراسان‌رضوی، اظهار کرد: استان خراسان با پیگیری‌های مدیر کل میراث فرهنگی، تنها استانی است که بیشترین تشکیلات انجمن‌های حرفه‌ای در آن شکل گرفته است. یکی از مهم‌ترین آن‌ها انجمن حرفه‌ای سلامت استان است.
وی بیان کرد: ما در تهران با هماهنگی میراث فرهنگی چندین کنسرسیوم در کشور تشکیل دادیم که یکی از آن‌ها کنسرسیوم عراق است که استان به عنوان رئیس انجمن و دبیر آن انتخاب شده است. زائران و مسافران عراقی زیادی داریم که به مشهد می‌آیند و به شهرهای دیگر استان نیز سفر می‌کنند که در این کنسرسیوم پیگیری کردیم.
ولی‌زاده خاطرنشان کرد: یک ماه پیش با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی جلسه‌ای در این ارتباط در زاهدان داشتیم که در خصوص ارتباط و رفت و آمد گردشگر و انجام برنامه‌های کنسرسیوم بود. در استان نیز پیگیری می‌کنیم که با همکاری انجمن حرفه‌ای سلامت و سازمان میراث فرهنگی بتوانیم راهکار بهتری برای دلالانی که به صورت غیر مجاز فعالیت می‌کنند، پیش‌بینی کنیم.
