اساس انقلاب اسلامی خدمت به مردم است و نتیجه انقلاب شکوهمند اسلامی، نظامی مردمی است. فلسفه خدمت و حضور در بین مردم نیز برخاسته از آرمان‌های نظام اسلامی بوده به طوریکه تمام ارکان و نهادهای ساخته شده در بستر انقلاب خود را مفتخر به این خدمت‌رسانی می‌دانند و تمام آبادانی‌ها و تلاش‌های فرهنگی در این زمینه در همین راستا بوده است.
آستان قدس رضوی نیز در همین راستا با افتتاح و راه‌اندازی دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی در استان‌ها، درصدد فراهم آوردن بستر رشد و توسعه در زمینه‌های فرهنگی، عمرانی، آبادسازی و… در کشور عزیزمان ایران است.
برای آشنایی هر چه بیشتر با فعالیت‌های این نمایندگی‌ها با سید وحید موسویان دبیر ستاد امور استانهای آستان قدس رضوی به گفت‌وگو نشستیم.
• اهداف راه اندازی دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی در مراکز استان‌ها چه بوده است؟
در دوره جدید مدیریت آستان قدس رضوی و با استناد به حکم و منشور هفتگانه مقام معظم رهبری مسیر جدیدی پیش روی آستان قرار گرفت، دفاتر نمایندگی استان‌ها نیز در امتداد این مسیر راه‌اندازی شد و با محور تمرکززدایی و توسعه گستره کشوری حرم در دستور کار قرار گرفت. امروزه دایره حرم حضرت امام رضا(ع) به چهار دیوار حرم مطهر در مشهد مقدس نیست بلکه تلالو این حرم نورانی با راه‌اندازی دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی و فعالیت خادمیاران رضوی در سراسر کشور جلوه‌گر شده است هم اکنون با گذشت ۲۱ ماه و راه اندازی دفترهای نمایندگی در تمام استانهای کشور تدبیر آن است که توسعه ساختاری در شهرستانها رخ ندهد و تمام اقدامات مردمی، داوطلبانه و مردم نهاد انجام شود. زائر محوری و حمایت از محرومان جزو رویکردها و اهداف اصلی تأسیس دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی در استان‌ها است. همچنین توسعه فرهنگ وقف و نذر از دیگر هدف‌های راه‌اندازی دفترهای نمایندگی آستان قدس رضوی در مراکز استان‌ها بشمار می‌رود.
• دفاتر نمایندگی استانهای آستان قدس رضوی در چه محورهایی فعالیت می‌کنند؟
این نمایندگی‌ها در ۴ محور اصلی وقف و نذر، خادمیاری، فرهنگی و امداد مستضعفین به فعالیت مشغول است. عمده فعالیت‌ها در استان‌ها توسط ظرفیت‌های داوطلب و مردمی تحت عنوان خادمیاری فعالیت می‌کنند و تعداد کادر انسانی بسیار محدود است. نمایندگی‌ها بیشتر نقش ستادی دارند. جریان خادمیاری است در تمام کشور فعالیت دارد. حدود ۶۰۰ خادمیار ستادی در دفاتر نمایندگی فعال هستند. امور مرتبط با دفاتر نمایندگی توسط داوطلبان انجام می‌شود و ۹۳ درصد از این داوطلبان در قالب خادمیاری فعالیت می‌کنند.
• در خصوص فعالیت‌های فرهنگی این نمایندگی‌ها و خدماتی که در این راستا ارائه شده است توضیح بفرمایید.
در کنار توسعه امر زیارت، آستان قدس رضوی دو ماموریت اصلی در استان‌ها دارد که یک ماموریت فعالیت‌های فرهنگی با رویکرد فرهنگ رضوی و ماموریت دوم شامل عناوین متعدد فعالیت‌های مذهبی می‌شود. به تعبیر رهبر معظم انقلاب، اصل حضور امام رضا(ع) در ایران خود یک حرکت، اقدام و رویکرد فرهنگی است. با تاکید به اینکه فعالیت‌های فرهنگی آستان قدس رضوی معنویت محور و مردم محور است، کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند باید از تمایل به افراد، جناح‌ها، جریان‌ها و تلقی‌های بیرونی پرهیز کنند. برگزاری جشن‌های زیرسایه خورشید در دهه کرامت نیز به عنوان بزرگترین و گسترده‌ترین عملیات فرهنگی در جهان اسلام بشمار می‌رود. این جشن‌ها فرهنگی، مردم محور است و نه تنها در ایران بلکه در ۲۵ کشور جهان نیز برگزار می‌شود.
• این دفاتر تاکنون در زمینه رسیدگی به محرومان و امداد به مستضعفان چه اقداماتی انجام داده‌اند؟
مهمترین فعالیت‌های این دفاتر، رسیدگی به محرومان و امداد به مستضعفان است که فلسفه انقلاب اسلامی نیز همین بوده است. تشرف زیارت اولی‌ها، یکی از اقدامات در راستای کمک به محرومان بوده. از حدود یک سال و نیم گذشته که فعالیت جریان زیارت اولی‌های این آستان مقدس شروع شده است، تاکنون نزدیک به یک میلیون نفر از سراسر کشور به زیارت امام رضا(ع) مشرف شده‌اند. این شمار از زائران با همت آستان قدس رضوی و با مشارکت افراد خیر و نیکوکار به باپوسی حضرت علی بن موسی بن الرضا(ع) تشرف یافته‌اند. این زائران را افرادی تشکیل می‌دهند که به علت محرومیت و توان مالی ضعیف تاکنون موفق به زیارت حضرت امام رضا(ع) نشده بودند.
• این دفاتر در چند استان راه اندازی شده است؟
در ۳۱ استان کشور دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی فعال است، که به تازگی یک دفتر نیز در شهر کاشان راه اندازی شده است. دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی منحصر در مراکز استان‌ها هستند و کانون‌های خادمیاری، کانون‌های مرکزی و رابطین در شهرستانها فعالند. در ۴۰۰ شهرستان رابط داریم که در ارتباط با نمایندگی استانی برنامه‌ها را پیگیری می‌کنند. شناسایی افراد محروم در شهرها و روستاهای دور افتاده از جمله فعالیت‌های این رابطین است.
• کانون‌های خادمیاران رضوی با چه هدفی تشکیل شده است؟
تشکیل کانون‌های خادمیاری تعریف جدیدی از خدمت به امام رضا(ع) را به وجود آورد و نشان داد که خدمت تنها نباید در حریم حرم متوقف شود. مهمترین هدف این کانون‌ها این است که هر فرد در هرجایی که زندگی میکند در حد توان خود می‌تواند به هم نوعش کمک کند. در قالب طرح «توسعه مفهوم خادم، خدمت و مخدوم» شرایطی فراهم شد تا عموم علاقه‌مندان و آرزومندان واجد شرایط خدمت به بارگاه منور رضوی بتوانند توفیق خدمت به آن حضرت را از مسیر خدمت به محرومان و مستمندان شهر و دیار خود یا ارائه خدمت و همکاری تخصصی با مجموعه‌ها و مؤسسات آستان قدس رضوی بیابند. با همین نگاه مرکز امور خادمین آستان قدس رضوی درپی تحقق گفتمان خدمت، خادم و مخدوم از مبدأ تا مبدأ در سال ۱۳۹۵ تشکیل شد و بیش از ۲۰۰ هزار خادمیار برای خدمت به محرومان توسط دفاتر استانی آستان قدس رضوی سازماندهی شدند.
• این خادمیاران در چه محورهایی فعالیت می کنند؟
زیارت (زیارت اولی‌ها و زائران محروم)، وقف و نذر، فرهنگی و آموزشی، اطعام و حمایت مالی از محرومین، خادمیاران ستادی، بهداشت و درمان، اردوهای جهادی، خادمیاران کارآفرینی و اشتغال و… از محورهای فعالیت این خادمیاران است.
