بررسی داده های پزشکی قانونی کشور از وضعیت فوتی های حوادث رانندگی در ۲ ماهه امسال، حاکی از ثبت ۱۹۰ فوتی طی ۶۲ روز است.
صبح مشهد- ساعت از نیمه‌شب گذشته بود که چراغ‌های خودرو از پیچ جاده قدیم مشهد-نیشابور محو شد. راننده، چشم‌های خواب‌آلودش را به زور باز نگه داشته بود، اما دیگر توان مقابله با خستگی را نداشت. چند ثانیه بعد، صدای مهیب برخورد، سکوت شب را شکست. آمبولانس‌ها رسیدند… صبح روز بعد، پزشکی قانونی نام دیگری را به فهرست قربانیان اضافه کرد؛ فهرستی که در دو ماه اول سال، ۱۹۰ نام در آن ثبت شده است. هر کدام از این نام‌ها، داستانی دارد از سفرهایی که ناتمام ماند، از خانواده‌هایی که بی‌خبر می‌ماندند و از جان هایی که در جاده ها قربانی شدند.
آمار رسمی می‌گوید تلفات رانندگی در خراسان رضوی نسبت به سال گذشته ۱.۶ درصد کاهش یافته، اما این عدد وقتی در سایه مرگ میانگین بیش از ۳ نفر در روز قرار می‌گیرد، نه امیدوارکننده است و نه قابل قبول. جاده‌های این استان، سال‌هاست که با کمبودهای ایمنی، رانندگان خسته، خودروهای فرسوده و برخی مشکلات دیگر دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این گزارش نه فقط روایتی از اعداد و ارقام، بلکه تلنگری است به متولیان و جامعه: تا کی باید شاهد مرگ قابل پیشگیری در جاده‌ها باشیم؟
۱۹۰ فوتی تنها در ۲ ماه!
جاده های خراسان رضوی طی ۲ ماه ابتدای امسال یعنی فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۴ شاهد ۱۹۰ فوتی بوده است که از این تعداد ۱۴۳ نفر مرد و ۴۷ نفر زن بوده اند؛ به گزارش «خراسان رضوی»، بررسی داده های پزشکی قانونی کشور از آمار متوفیان و مصدومان ناشی از حوادث رانندگی نشان می دهد که به طور میانگین جاده های استان طی این دو ماه روزانه بیش از ۳ قربانی داشته است؛ بررسی های ما نشان می دهد که استان خراسان رضوی در بین ۶ استان کشور با بیشترین تعداد فوتی حوادث رانندگی و ترافیکی در کشور بوده است؛ استان های تهران، کرمان، سیستان و بلوچستان، فارس، خوزستان و خراسان رضوی به ترتیب با ۳۰۸، ۲۷۴، ۲۵۴، ۲۳۶، ۲۰۹ و ۱۹۰ فوتی، ۶ استان کشور با بیشترین فوتی حوادث رانندگی طی دو ماه اول امسال هستند. همچنین طی این بازه زمانی تعداد ۳ هزار و ۱۶۸ فوتی در جاده های کل کشور ثبت شده است که حدود ۶ درصد از کل این فوتی ها مربوط به آمار استان خراسان رضوی بوده است.
مقایسه آمار پزشکی قانونی کشور از فوتی های حوادث رانندگی در استان خراسان رضوی با مدت مشابه سال قبل نیز حکایت از کاهش اندک ۱.۶ درصدی دارد؛ یعنی تعداد فوتی ها از ۱۹۳ مورد در دوماه ابتدای سال گذشته به ۱۹۰ مورد در دوماه ابتدای امسال رسیده است.
همچنین از مجموع ۱۹۰ فوتی ثبت شده بر اثر سوانح رانندگی و ترافیکی در استان خراسان رضوی، ۵۲ فوتی در جاده های درون شهری، ۱۱۰ فوتی در جاده های برون شهری و ۲۸ مورد هم در جاده های روستایی ثبت شده است.
افزایش قابل توجه مصدومان سوانح رانندگی
یکی دیگر از داده هایی که در این گزارش به بررسی آن می پردازیم، تعداد مصدومان ناشی از سوانح رانندگی و ترافیکی در استان است؛ بر اساس داده های رسمی پزشکی قانونی کشور، طی دو ماه ابتدای امسال درمجموع ۵ هزار و ۸۹۹ مصدوم ناشی از سوانح رانندگی و ترافیکی در استان داشته ایم که از این تعداد ۴ هزار و ۱۴۷ نفر مرد و یک هزار و ۷۵۲ نفر نیز زن بوده اند. مقایسه آماری تعداد مصدومان طی این بازه زمانی در استان با مدت مشابه سال قبل هم حکایت از افزایش قابل توجه این آمار دارد؛ ۱۱.۳ درصد افزایش! طی دوماه ابتدایی پارسال ۵ هزار و ۳۰۲ مورد مصدوم ثبت شده است که امسال این رقم به ۵ هزار و ۸۹۹ رسید. تعداد مصدومان سوانح رانندگی در خراسان رضوی عدد بالایی است که نشان دهنده تعداد قابل توجه سوانح رانندگی در استان است؛ چرا که برخلاف میزان فوتی ها که در کشور رتبه ششم را از نظر فراوانی داشتیم، در آمار مصدومان، خراسان رضوی بعد از تهران رتبه دوم بیشترین تعداد مصدومان ناشی از سوانح رانندگی و ترافیکی در این بازه زمانی را دارد، بیش از ۹ درصد از کل مصدومان ثبت شده در کشور مربوط به آمار خراسان رضوی است.
چرایی قربانیان زیاد سوانح ترافیکی وجاده ای در استان
پیش از این نیز بارها در بازه های زمانی متفاوت، آمارهای فوتی ها و مصدومان سوانح جاده ای و ترافیکی در استان را بررسی کردیم و تمام این موارد تعداد بالای فوتی ها و مصدومان این سوال را مطرح کرد که دلیل این آمار زیاد چیست؟ در تمام این گزارش ها و در گفت و گو با صاحبنظران به چند دلیل اصلی می رسیدیم؛ محورهای پرتردد و بعضا فرسوده؛ این که جاده‌های اصلی خراسان رضوی، مانند محور مشهد-تهران و مشهد-سرخس، با حجم بالای تردد مواجهند و بسیاری از آن‌ها از استانداردهای ایمنی لازم برخوردار نیستند. در حوزه زیرساخت جاده ای هم که به شدت فقیر هستیم؛ مشهد به عنوان دومین کلان‌شهر کشور تنها ۳۷ کیلومتر آزادراه دارد و جزو ضعیف‌ترین استان‌ها به لحاظ شاخص برخورداری از زیرساخت آزادراهی و بزرگراهی در کشور است، درحالی‌که برخی استان‌ها ۲ برابر متوسط کشور و چندین برابر خراسان رضوی آزادراه و بزرگراه دارند! پروژه آزادراه حرم تا حرم در حال حاضر که حدود ۱۳ سال از آغاز آن می‌گذرد، میزان پیشرفت عملیات اجرایی آن در قطعه مشهد- سه‌راه تربت حیدریه و نیشابور- سبزوار کمتر از ۱۰ درصد است! آزادراه مشهد- چناران نیز همین طور؛ پروژه ای که بنا بود ظرف ۳ سال به بهره‌برداری برسد اما هنوز خبری از بهره برداری کامل از آن نیست.
تخلفات رانندگی و فرهنگ رانندگی نیز یکی دیگر از دلایل اصلی است؛ سرعت غیرمجاز، سبقت‌های خطرناک و خستگی رانندگان به‌ویژه در مسیرهای طولانی، از عوامل اصلی بروز حوادث مرگبار هستند.توجه به تسریع در تکمیل پروژه های زیرساخت جاده ای استان، نوسازی جاده‌ها و افزایش ایمنی محورها، اجرای سخت‌گیرانه‌تر قوانین برخورد با متخلفان، استمرار فرهنگ‌سازی مستمر برای رانندگان و عموم مردم درباره رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی و تقویت اورژانس جاده‌ای برای رسیدگی سریع‌تر به مصدومان و کاهش تلفات از جمله راهکارهایی است که برای کاهش تلفات جاده ای و ترافیکی باید پیگیری شود و در دستور کار قرار گیرد.
