همزمان با آغاز تبلیغات انتخاباتی و داغ شدن رقابت ها بین جریانهای سیاسی ، یکی از سرفصل های مورد توجه در فضای انتخاباتی کشور نتایج نظر سنجی هاست به گونه ای که نظرخواهی هایی که حتی در بستر شبکه های اجتماعی نیز انجام می شود برای برخی ملاک ارزیابی است اما فارغ از نظرخواهی یا نظرسنجی های نامعتبر ، آن چه که پیمایش های ملی علمی معتبر در دو هفته مانده به انتخابات ریاست جمهوری نشان می دهد، حاوی چه نکاتی است؟
۱٫با شروع تبلیغات نامزدها مشارکت همچنان بالای ۵۰ درصد است. یافتههای مراکز افکارسنجی نشان میدهد ظرفیت افزایش مشارکت با نزدیک شدن به زمان انتخابات و داغ شدن تبلیغات حتی تا مرز ۷۰ درصد و تکرار میزان مشارکت انتخابات سال ۹۲ وجود دارد.
۲٫در بین کسانی که قصد دارند در انتخابات شرکت کنند، به ترتیب آقایان قالیباف، جلیلی و پزشکیان در رتبههای اول تا سوم قرار دارند. در عین حال بیش از یک چهارم از کسانی که قصد دارند در انتخابات شرکت کنند، هنوز نامزد خود را انتخاب نکردهاند.
۳٫ در بین کسانی که مردد به شرکت در انتخابات هستند البته ترتیب آرا متفاوت است و ترتیب آرا به ترتیب آقایان قالیباف، پزشکیان و جلیلی می باشد و البته در نگاهی ترکیبی به وضعیت سبد رای سه کاندیدای اصلی در بین کسانی که حتما در انتخابات شرکت می کنند و کسانی که هنوز برای مشارکت تصمیمی نگرفتند، آقای قالیباف اول و آقای پزشکیان و جلیلی تقریبا هر دو به یک میزان سبد رای دارند.
۴٫بر اساس نظرسنجیهای مختلف هنوز هیچ نامزدی حائز اقبال حداکثری نیست و در صورت حفظ این شرایط براساس ترکیب و میزان آرا بین آقایان قالیباف، پزشکیان و جلیلی و وزن آرای افرادی که هنوز تصمیم نگرفته اند به چه کسی رای دهند، در صورت حفظ ترکیب نامزدها، انتخابات دولت چهاردهم به دور دوم خواهد رفت.
۵٫ در مورد ترکیب احتمالی افراد حاضر برای دوره دوم انتخابات تا دو هفته مانده به انتخابات ۸ تیر ماه، در بین نامزدهای انتخابات،آقای قالیباف وضعیت تضمینشدهتری برای رفتن به دور دوم دارد.
۶٫آقای پزشکیان هنوز موج فراگیری ایجاد نکرده ولی در صورت موفقیت در زمان تبلیغات بالاخص مناظرات انتخاباتی ، ظرفیت رشد پایگاه رای را دارد. براساس داده های پیمایش ها بخش قابل تاملی از جمعیتی که برای حضور در انتخابات تردید دارند، در صورت مشارکت به آقای پزشکیان رای خواهند داد. لذا ظرفیت افزایش مشارکت به نفع ایشان و رفتن آقای پزشکیان به دور دوم فراهم است. در این حال این نکته را می بایست مد نظر قرار داد که در مقطع فعلی هنوزآقای پزشکیان تا این مرحله از بازه تبلیغات انتخاباتی نتوانسته بخش قابل توجهی از این جمعیت مردد را راضی کند.
۷٫در بین کسانی که هنوز برای شرکت در انتخابات تردید دارند، آرای آقای جلیلی کمتر است. به عبارتی میتوان گفت در صورت افزایش مشارکت سبد رای آقایان قالیباف و پزشکیان بیشتر رشد خواهد داشت اما در عین حال نمی توان از تاثیر مناظرات انتخاباتی چشم پوشید. بی تردید مهم ترین وموثرترین مرحله تبلیغاتی در رقابت های انتخاباتی همین ۵ مناظره انتخاباتی تلویزیون پیش رو خواهد بود که می تواند سرنوشت رای مرددین را تعیین کند.
۸٫براساس آن چه ذکر شد با توجه به این که انتخابات احتمالا به دور دوم خواهد رفت، میتوان از اکنون پیشبینی کرد که دوره رقابت نامزدها طولانیتر و در دور دوم به یک دو قطبی تبدیل شود.لذا از آن جایی که دو قطبیها مستعد بروز تنش و برانگیختگی هیجانات مثبت و منفی از هر دو سوی رقابت هستند، لازم است از هماکنون نسبت به مدیریت پیامدهای احتمالی آن چارهاندیشی کرد. طبیعتا در فضای دو قطبی، «حاکمیت اخلاق» مهم ترین عنصر در سلامت فضای انتخاباتی کشور است که نامزدهای محترم و طرفداران شان باید خود را متعهد به آن بدانند. در عین حال توجه و مراقبت وزارت کشور به عنوان مجری و شورای نگهبان به عنوان ناظر بر عملکرد نامزدها در اقدام رسمی و غیر رسمی شان و بالاخص کمپین های انتخاباتی شان بی تردید در سلامت انتخابات پرشور و رقابتی بسیار موثر خواهد بود.
۹٫در مجموع به نظر میرسد فضای انتخابات۸ تیر پرشورتر از سال ۱۴۰۰ باشد و این ظرفیت به خوبی وجود دارد که همدلی ایجاد شده در کشور تبدیل به سطحی از انسجام ملی گردد به طوری که بخشی از گروههای معترض و قهر کرده در انتخابات های گذشته در انتخابات۸تیر شرکت و با صندوق رای آشتی کنند تا در راستای افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی بخشی از شکاف بین این بخش از جامعه و ساختار حکمرانی ترمیم شود.