معاون مهندسی آب سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری مشهد گفت: آب مورد نیاز درختان از آب چاه‌ها و پساب‌ها تأمین می‌شود بطوریکه آبیاری ۴۰۰ هکتار فضای سبز مشهد تنها با ۲ درصد آب مصرفی خراسان رضوی صورت می‌گیرد.
به گزارش صبح مشهد، عبدالله سلطان احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ما، اظهارداشت: یکی از وظایف شهرداری مشهد وهمه شهرداری‌ها، اجرای قانون هوای پاک است، طبق ماده۲۲ قانون هوای پاک، شهرداری‌ها در کلان شهرهای کشور ملزم به ایجاد فضای سبز به میزان حداقل ۱۵ متر مربع برای حفظ سلامت شهروندان هستند؛ در این چارچوب و با توجه به این که شهر مشهد یکی از کلان‌شهرهای کشور است، بر اساس ماده ۲۲ قانون هوای پاک و طبق آیین‌نامه اجرایی آن، موظف است اقدامات لازم را انجام دهد.
وی افزود: شهرداری مشهد در این راستا قصد دارد حدود ۶ هزار و ۷۰۰ هکتار فضای سبز را احداث کند تا با توسعه جمعیت، این سرانه حفظ شود، چرا که سرانه فضای سبز برای هر شهروند به عنوان یکی از عوامل اجتماعی، بار روانی و اکولوژیک به دنبال دارد.
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد ادامه داد: در بحث‌های اکولوژیک، گیاه می‌تواند دی‌اکسید کربن را جذب و به جای آن اکسیژن تولید کند، یکی از منابع آلودگی هوا CO2 است که این روزها شاهد افزایش آن در هوا هستیم و متاسفانه به واسطه افزایش این گاز در هوا شاهد استمرار آلودگی هوا در بیشتر شهرها هستیم.
سلطان احمدی گفت: باید بدانیم که اهمیت هوا کمتر از اهمیت آب نیست و زمانیکه آلودگی به درجه ای می‌رسد که مجبور به تعطیلی شهر می‌شویم تازه نقش گیاهان پوششی و درختان به منظور پاکیزگی هوا مشخص می‌شود.
وی بیان کرد: کارکردهایی که درختان و فضای سبز برای شهروندان دارند بسیار ارزشمند است و می‌تواند یک جامعه پیشرفته و سالم را با توجه به تعداد درختان و سرانه فضای سبز شهری مقایسه کرد طبیعتا همه ما از دیدن یک باغ سرسبز بیشتر لذت می‌بریم تا یک بیابان بی‌آب و علف.
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد در خصوص نقش فضای سبز در روح و روان شهروندان عنوان کرد: با توجه به اینکه شهر مشهد شهر مذهبی است به واسطه وجود مضجع شریف امام رضا(ع) و زائران زیادی را در طول سال پذیرا است و مجاورین نیز نیاز دارند که زیبایی بصری را در شهر شاهد باشند لذا فضای سبز می‌تواند خود به تنهایی در روح و روان انسان‌ها تأثیرگذار باشد.
سلطان احمدی ادامه داد: اگر از جنبه زیست محیطی به فضای سبز توجه کنیم، می‌بینیم که با وجود درختان، پرندگان را داریم و با وجود پرندگان، جمعیت حشرات کنترل می‌شود و با کنترل حشرات، بیماری‌هایی که از طریق حشرات منتقل می‌شوند، کاهش پیدا خواهد کرد علاوه بر این، سایه‌ای که درختان ایجاد می‌کنند، در سرمایش هوا مؤثر است. همانطور که قانون ما را مکلف به ایجاد فضای سبز و هوای پاک کرده، یکی از مطالبات مردم از مدیریت شهری نیز فراهم کردن همین فضاها است.
آبیاری درختان و فضای سبز شهری با آب چاه‌ها و پساب‌ها
وی خاطرنشان کرد: با توجه به تغییرات اقلیمی و توسعه فضای سبز و از طرفی رویکردهای علمی و کارکردهایی که ناشی از تغییرات اقلیمی است، یک سری از گونه‌های گیاهی را تغییر داده‌ایم. به عنوان مثال، شاید در گذشته خاستگاه درخت سپیدار و چنار ،درختان پرآب بر در مشهد بوده باشد، اما اکنون با توجه به کاهش بارندگی‌ها و تغییرات آب و هوایی، سعی کرده‌ایم گونه‌های بومی‌تر و گیاهانی با نیاز کمتر به آب و رشد مناسب تر و پایدارتر را در سطح شهر افزایش دهیم.
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد اظهارکرد: یکی از نقدهایی که به سازمان پارک ها می‌شود، آبیاری فضای سبز در شرایط بحرانی کمبود آب در مشهد است. باید مردم بدانند که آب شرب پارکها و فضای سبز تنها برای مصرف آشامیدن آن ها به کار می‌رود و از آب شرب در جهت آبیاری فضای سبز استفاده نمی‌شود بلکه آب مورد نیاز درختان از آب چاه‌ها و پساب‌ها تأمین می‌شود.
پیشرفت ۶۵ درصدی شبکه گسترده جداسازی آب شرب از آب خام
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد بیان کرد: از سال ۸۶ به ایجاد شبکه جداسازی آب شرب از خام پرداخته ایم و به جای حمل آب با تانکر، از طریق لوله‌ها، با ایجاد ایستگاه‌های پمپاژ، آب را به محلی که قرار بود آنجا آبپاشی صورت گیرد، منتقل می‌کنیم چرا که حمل آب با تانکر هم پرت آب داشت؛ هم ایجاد ترافیک و آلودگی که نصب خطوط انتقال و توزیع شبکه آبی این مشکلات را حل کرد لذا با ایجاد مخازن پمپاژی در ایستگاه، آب را پمپاژ می‌کنیم به مکان‌هایی که باید مصرف شود؛ شبکه گسترده جداسازی آب شرب از آب خام، در حال حاضر در سطح شهر مشهد حدود ۶۵ درصد پیشرفت دارد و ما در سطح کلان‌شهرهای کشور جز شهرهای پیشرو در این موضوع هستیم.
سلطان احمدی عنوان کرد: یکی از عوامل افزایش راندمان همین چرخه انتقال است که کمک می‌کند ما از آب بهتر استفاده کنیم. افزایش راندمان با انتقال درست به همراه افزایش کارایی مصرف با تغییر الگوی کشت، می‌تواند بهره‌وری بیشتری از آب را برآورده سازد. افزایش بهره‌وری بیشتر از آب از دو روش؛ افزایش کارایی مصرف آب، یعنی گیاه با آب کمتر کارایی بیشتری داشته باشد و افزایش راندمان آب که وظیفه اش انتقال و حمل آب است.
فعالیت ۵ ایستگاه پمپاژ و ۵ مخزن آبدر سطح شهر مشهد
وی تصریح کرد: در حال حاضر ۵ ایستگاه پمپاژ داریم که آب را پمپاژ می‌کنند و حدود ۵ مخزن آب نیز در سطح شهر داریم که آب را منتقل می‌کند. در کمربند سبز جنوبی نیز ۵ مخزن بزرگ داریم و حدود ۴ هزار هکتار در این منطقه درختکاری شده است.
احداث تصفیه خانه‌های لوکال
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد گفت: در حوزه استفاده از پساب، یکی از کارهایی که شهرداری انجام داده است و در کشور به عنوان پیشرو در این زمینه مطرح هستیم، احداث تصفیه‌خانه‌های لوکال است. ما برای اولین بار در کشور با روشی پیشرفته فاضلاب خام را تصفیه می‌کنیم، به صورت محلی به این معنا که در منطقه پساب تولید و در همان منطقه تصفیه می‌شود.
سلطان احمدی ادامه داد: در تصفیه‌خانه لوکال چهل بازه با ظرفیت ۵۰ لیتر در ثانیه که یک و نیم میلیون متر مکعب پساب تحویل می‌دهد، در مجموع برای سال ۱۴۰۳، ۲۶ میلیون متر مکعب آب نیاز داریم که با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام دادیم تلاش داریم بخش زیادی از این آبها را طریق پساب‌ها تأمین کنیم.
انجام مطالعات تصفیه‌خانه آفتاب و التیمور
وی افزود: شهرداری مشهد برای اینکه منابع آب پایدار در سطح شهر داشته باشد، تصفیه‌خانه‌های لوکالی را در سطح شهر تأسیس کرده که یکی از این تصفیه‌خانه‌ها در محله سیدی است و در حال حاضر ۴۷ درصد پیشرفت داشته است؛ این تصفیه‌خانه ۱۴۰ متر در ثانیه ظرفیت دارد و در حال برنامه‌ریزی هستیم که تا پایان سال آینده این تصفیه‌خانه به بهره‌برداری برسد.
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد اذعان کرد: در حال انعقاد قرارداد برای تاسیس تصفیه‌خانه لوکال دیگری هستیم و تصفیه‌خانه آفتاب و کالورت التیمور نیز در مرحله انجام مطالعات است و به زودی فعالیت خود را آغاز می‌کنند البته بسیاری از برنامه‌های ما در اواخر سال ۱۴۰۳ قابل بهره‌برداری است. در واقع در سال آینده ما با مشکل کم‌آبی مواجه خواهیم بود اما به رحمت خدا و به افزایش نزولات آسمانی تا آخر سال امیدواریم.
بزرگترین مخزن ذخیره آب فضای سبز با ظرفیت ۵۰ هزار مترمکعب
سلطان احمدی با بیان این مطلب که برنامه‌ریزی کردیم تا در سال آینده با کمبود آب مواجه نشویم، اظهار کرد: پروژه‌های بزرگی را آغاز کرده‌ایم که در این میان، پروژه آبی بسیار خوبی تعریف شده؛ یکی از این پروژه‌ها، ابر پروژه انتقال آب از پرکندآباد به تقاطع چهارسطحی آزادگان است؛ این پروژه ۱۵ کیلومتر خط انتقال دارد و یکی از بزرگترین مخازن ذخیره آب فضای سبز با ظرفیت ۵۰ هزار مترمکعب در آن احداث خواهد شد.این پروژه ظرفیت انتقال حدود ۲۰ میلیون مترمکعب پساب را دارد که در افق ۱۴۲۵ به غرب مشهد منتقل می‌شود. این یک شاهراه انتقالی اساسی پساب برای آبیاری فضای سبز غرب مشهد است که تا ۲۵ سال آینده فضای سبز غرب مشهد را بیمه می‌کند.
وی بیان کرد: بحث بعدی ساخت تصفیه‌خانه لوکال آزادی است که در حال حاضر پیمانکار مشخص شده است . این تصفیه‌خانه معادل ۳/۴ میلیون مترمکعب قابلیت ارسال تصفیه دارد و به صورت لوکال با پیشرفته‌ترین فرآیند ممکن انجام می‌شود.
طرح بازچرخانی آب داخل منزل
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد افزود: در بحث آموزش شهروندان ما اعتقاد داریم که شهروندان همیشه حامی فضای سبز بوده و همیشه مشارکت خوبی در بحث فضای سبز شهری داشته‌اند. تبلور مشارکت مردم را می‌توان در سطح شهر از قدیم مشاهده کرد. پساب‌ها منبع آبی پایدارشهری
سلطان احمدی افزود: بیشتر این پساب‌ها در تصفیه‌خانه‌های شهرداری که در سطح شهر وجود دارند، تصفیه می‌شوند و به “بازچرخانی آب” کمک می‌کنند. با توجه به اینکه آب‌های دشت مشهد روز به روز کمتر می‌شوند و منابع آبی افت و کیفیتش نیز تغییر می‌کند، پساب‌ها منبع آبی پایدارتری نسبت به سایر منابع آبی هستند.
وی توضیح داد: بحث انتقال آب، یکی از عوامل افزایش راندمان منابع آبی است؛ ۹۵ درصد فضای سبز شهری مشهد مجهز به سیستم‌های تحت فشار است. علاوه بر این، با ایجاد شبکه جداسازی آب شرب از آب خام، از هدررفت آب جلوگیری می‌شود.
بسیاری از درختان در معابر فرعی توسط مردم کاشته و نگه‌داری می‌شوند؛ از مردم استمداد داریم که نسبت به آبیاری درختان در معابر فرعی به ما کمک کنند، مخصوصاً در سال آبی آینده، یعنی سال ۱۴۰۳ که با توجه به کاهش نزولات آسمانی نیازمند هستیم که شهروندان نسبت به آبیاری و حمایت از فضای سبز با ما همکاری کنند.
سلطان احمدی عنوان کرد: طرحی داریم با عنوان «بازچرخانی آب داخل منزل» در این طرح از پساب بدون خطر منازل برای آبیاری فضای سبز و گیاهان استفاده می‌شود لذا شهروندان با مراجعه به سازمان پارکها می‌توانند از خدمات مطالعاتی و بخشی از هزینه‌های اجرای این طرح بهره‌مند شوند. تلاش داریم با توجه به کمبود آب، کمترین هدررفت آب را در سطح شهر و آبیاری درختان داشته باشیم. به همین جهت اکثر آبیاری تابستان در ساعات شب است، البته چند استثنا هم داریم که به خاطر عوامل مختلف مجبور هستیم در روز فضای سبز و درختان را آبرسانی کنیم.
نابودی فضای سبز برابر است با آلودگی هوا و ریزگردها
وی با بیان اینکه به خاطر بحرانی بودن وضعیت آب برخی می‌گویند درختان و چمن‌ها را باید از بین برد، افزود: ما ۴۰۰ هکتار در سطح شهر چمن داریم که اگر این ۴۰۰ هکتار حذف شود، فقط دو میلیون مترمکعب آب ذخیره می‌شود که این مقدار تنها ۲ درصد آب مصرفی استان است، در حالی که اگر ما فضای سبز را از بین ببریم، ضرر جدی به شهر خواهیم زد؛ که مهم‌ترین آن آلودگی و ریزگردها است که در چند سال اخیر شاهد آن هستیم ضمن اینکه پارکها و فضای سبز یک کار کرد اجتماعی دارد و نمی توان آن را از جامعه شهری امروز با توجه به سبک آپارتمان نشینی حذف کرد.
بازنگری در الگوی کشت/ مصرف ۹۵ درصد آب در بخش کشاورزی
معاون مهندسی آب سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری مشهد افزود: حدود ۹۵ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود لذا باید الگوی کشت را بازنگری کنیم بهتر است فرایند کشت تغییر کنند در یک مجموعه شهری باید همه چیز باهم دیده شود نمی‌شود گفت فضای پارکی را حذف کنیم چون می‌خواهیم در مصرف آب صرفه جویی کنیم.
سلطان احمدی تصریح کرد: مردم باید بدانند در کل فضای سبز شهر مشهد ۲۶متر مکعب آب مصرف می‌شود که در مقیاس یک میلیارد مترآب سوی دشت مشهد حدود ۲ درصد می‌شود؛ مشهد قطعه‌ای از بهشت است نمی‌توان درختان این بهشت را قطع و آن را تبدیل به یک بیابان کرد ضمن اینکه قانون هم از ما خواسته برای توسعه فضای سبز شهری اقدام کنیم.
