اگر پدر یا مادری متوجه تماشای فیلم‌های غیراخلاقی پرآسیب توسط فرزند نوجوانش شد، در لحظه اول باید چه کند؟
نویسنده : ساحل گرامی| روان‌شناس کودک و نوجوان
صبح مشهد- نوجوانی یکی از حساس‌ترین مراحل زندگی هر انسانی به شمار می‌آید. ترکیب تغییرات جسمانی به علاوه اتفاقاتی که در ذهن فرد می‌گذرد، باعث می‌شود گذر از این مرحله برای خود شخص و والدین بسیار سخت شود و گاه خود را در یک بن‌بست اساسی تصور کنند. متاسفانه برخلاف دوره‌های قبلی رشد، والدین روی باز چندانی درباره اتفاقات تازه نشان نمی‌دهند و همین موضوع نوجوان و خانواده را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد. یکی از پرآسیب‌ترین اشتباهات نوجوانان در این دوره سنی، به‌خصوص در این روزها که به دلیل استفاده از فیلترشکن دسترسی به سایت‌های غیراخلاقی راحت‌تر شده، تماشای فیلم‌های غیراخلاقی است. اکنون سوال این است که اگر نوجوانی در این دام افتاد، در لحظه اول والدین باید چه واکنشی از خود نشان دهند ؟ سکوت کنند یا تنبیه و تهدید، راهکار بهتری است؟
لذتی پر از آسیب‌های جبران‌نشدنی اما بالا
به دلیل شرم فرهنگی که درباره مسائل جنسی در کشور ما وجود دارد، در اغلب موارد بلوغ و کنجکاوی‌های جنسی نوجوان، نامطلوب تلقی می شود و هنگامی که والدین متوجه این کنجکاوی در فرزند خود می‌شوند، غافلگیر می شوند و متاسفانه در برخی مواقع واکنش مطلوبی از خود بروز نمی‌دهند. در ادامه ترشح هورمون‌ها و تکامل رشد جنسی در نوجوان‌ها، بعضی از آن‌ها متاسفانه سراغ فیلم‌های غیراخلاقی می‌روند و به دلیل لذت پرآسیب، اما زیاد ناشی از تماشای این فیلم‌ها، چرخه‌ای معیوب ایجاد می شود و در بعضی افراد به سمت نوعی اعتیاد پیش می‌رود. به همین دلیل نوجوان برای دیدن این ویدئوها برای تنها ماندن در خانه یا شب بیداری تلاش می کند تا دوباره و دوباره این لذت را که پر از آسیب‌های جبران نشدنی است،برای خود تکرار کند. در ادامه می خواهیم نکاتی را برای والدین بازگو کنیم تا در صورت متوجه شدن تماشای فیلم غیراخلاقی توسط نوجوان خود، به کار ببندند.
بار اول، مسئله را با نوجوان مطرح نکنید اما …
قبل از هر چیزی سعی کنید خونسردی خود را حفظ کنید و واکنش‌های افراطی و شتاب‌زده نداشته باشید. فرزند شما نه اولین انسان و نه آخرین فردی است که دست به این کار اشتباه زده است. پیشنهاد می‌کنم اولین باری که متوجه این موضوع شدید، آن را با خود نوجوان مطرح نکنید و فقط به‌صورت نامحسوس او را کنترل کنید تا متوجه شوید که این مسئله‌ای تکرارشونده است یا در حد رفع یک کنجکاوی بوده و دیگر تکرار نشده است.
در لحظه اول، این اشتباهات را نکنید
حق دارید که ناراحت و عصبانی باشید. در اشتباه بودن و آسیب‌های این رفتار هیچ شکی نیست، اما تحقیر شخصیت نوجوان، دعوا کردن با او، درنظر گرفتن تنبیه‌های سنگین، یادآوری تمام اشتباهات او در دوران کودکی و نوجوانی، ترساندن بیش از حد، تصمیم به بیرون انداختنش از خانه و طرد کردن وی و … از رایج‌ترین رفتارهای اشتباه و ممنوعه والدین بعد از اولین مواجهه با فرزندی است که مرتکب اشتباه تماشای فیلم غیراخلاقی شده است. بنابراین تا می‌توانید به فرزندتان نزدیک شوید و با او صحبت کنید. دوری والدین از فرزندان، سرزنش و انتقاد، همگی به دور شدن نوجوان از والدین منجر و باعث می‌شود در صورت بروز هر گونه کنجکاوی، فرزندان به جای والدین، سراغ دوستان و اینترنت بروند و نتیجه نامطلوب حاصل شود.
کلیدواژه‌های جست و جو شده را رصد کنید
درخصوص دسترسی کودکان زیر ۱۲ سال به اینترنت دقت زیادی داشته باشید. داشتن گوشی مجزا و وقت گذراندن در اینترنت می‌تواند آن‌ها را به سمت جست و جوهای غیراخلاقی سوق دهد. میزان اینترنت مصرفی و سایت‌ها و کلیدواژه‌های جست و جو شده را رصد کنید و اجازه نصب فیلترشکن را به آن‌ها ندهید.
والد هم‌جنس وارد ماجرا شود
در مرحله بعد اگر متوجه شدید که رفتار نامطلوب ادامه‌دار است، سعی کنید به نوجوان نزدیک‌تر شوید و به آرامی موضوع را به او بازگو کنید. بهتر است والد هم جنس در این خصوص وارد عمل شود. سعی کنید درباره مضرات این فیلم‌ها، اعتیاد به آن‌ها و تاثیرشان بر مغز صحبت کنید. در این مرحله
می توانید از روان شناس هم کمک بگیرید تا جملات دقیق‌تری را برای گفتن به فرزندتان ارائه کند.
نباید فرصتی برای رفتار نامطلوب داشته باشد
سعی کنید تا حد امکان برنامه روزانه فرزندتان را با فعالیت‌های ترجیحا ورزشی پر کنید. یادتان باشد که بیکاری و زمان آزاد بزرگ ترین آفت است و می‌تواند ذهن افراد را به رفتارهای منفی سوق دهد. خستگی جسمانی، فشردگی برنامه و وقت گذراندن با خانواده جایی برای رفتارهای نامطلوب نمی‌گذارد.
شاید پای اضطراب و وسواس در میان باشد
به‌عنوان نکته پایانی در بسیاری از موارد تمایل به تماشای فیلم‌های غیراخلاقی ناشی از اضطراب و وسواس است. به رفتارهای فرزندتان دقت کنید. آیا رد پای اضطراب و وسواس را در او می‌بینید؟ دیدن این فیلم‌ها باعث تسکین موقتی اضطراب در افراد می شود و به همین دلیل به محض بیشتر شدن اضطراب به دیدن مجدد آن‌ها رو می‌آورند یا در ذهن خود احساس نوعی اجبار می‌کنند که به سراغ این محتواهای غیراخلاقی بروند. در این صورت به طور قطع باید از
روان شناس کمک بگیرید تا علت اصلی موضوع حل شود و در نتیجه نوجوان کمتر سراغ این رفتارهای منفی برود.
