دبیر مرکز مطالعات جمعیت، خبر از وقوع سالی بیش از ۴۰۰ هزار سقط جنین در کشور داده؛ از تبعات روان‌شناسانه و هولناک این اتفاق گفتیم
نویسنده : فریبا البرز | کارشناس‌ارشد مشاوره‌خانواده
صبح مشهد- گاهی عواقب گرفتن یک تصمیم بسیار تلخ، فقط به چند ساعت، چند روز یا چند ماه ختم نمی‌شود. سقط جنین، یکی از آن‌هاست که متاسفانه بعضی خانم‌ها و البته شوهرهایشان دست به انتخابش می‌زنند. به تازگی دبیر مرکز مطالعات جمعیت گفته: «آماری که در باره سقط جنین سالانه وجود دارد و مورد تایید قطعی وزارت بهداشت و سازمان پزشکی قانونی است، بیش از ۴۰۰ هزار سقط در سال را نشان می‌دهد که حداکثر حدود ۳ درصد از این سقط‌ها ناشی از روابط خارج از عرف یا به تعبیری غیرمشروع است. همچنین تنها ۱۰ درصد سقط‌ها «غیرارادی» و به‌دلیل مشکلات پزشکی رخ می‌دهد(منبع خبر: ایسنا)». این آمار هولناک است و ماجرایی نیست که بتوان به‌راحتی از کنار آن گذر کرد. در ادامه به تعدادی از عوارض شایع روحی و روانی سقط جنین عمدی خواهیم پرداخت.
رایج‌ترین دلایل سقط‌های عمدی
سقط جنین یعنی انتخاب این‌که آیا به موجودی که خلق شده، اجازه رشد کردن، به دنیا آمدن و فرصت زندگی در این دنیا را بدهیم یا به خاطر این‌که قدرت بیشتری از او داریم برای از بین بردنش تصمیم بگیریم! بارداری ناخواسته، بارداری در شرایط مالی بد، بارداری در یک زندگی ناموفق‌زناشویی و دلایل دیگر برای نخواستن یک بچه، اتفاقی است که ممکن است در زندگی هر زوجی بیفتد. اما آیا این افراد به عواقب این تصمیم تلخ هم فکر می‌کنند؟
سقط غیرعمدی هم آسیب روحی دارد اما…
زنانی که دچار سقط غیرعمدی جنین می‌شوند از گزند آسیب‌های روحی این مسئله در امان نیستند. تصور این‌که قرار بوده در یک تاریخی نوزادی که منتظرش بوده‌اند به دنیا بیاید و الان سقط شده، برای‌شان ناراحت‌کننده خواهد بود اما تحقیقات متعدد نشان داده که حالت‌های ناراحتی و خمودگی مادر در این حالت، درنهایت تا شش ماه طول می‌کشد.
انکار، اولین آسیب روانی این ماجرا
زنانی که عمدی و به‌طور خودخواسته جنین خود را از بین می‌برند، بلافاصله بعد از سقط عمدی احساس می‌کنند از بار و فشار مسئولیتی بزرگ رها شده‌اند اما ماجرا این‌طور ادامه پیدا نمی‌کند. چنین افرادی بعد از چند روز دچار وضعیتی می‌شوند که به اصطلاح به آن انکار می‌گویند. این حالت در برخی برای طولانی مدت ادامه خواهد یافت و گاهی بعد از گذشت ۱۰ سال همچنان ادامه می‌یابد. بیشتر زنان معمولا برای فرار از درد عاطفی و مجازات خود و رهایی از احساس گناه
شرم و اضطراب، تصمیم می‌گیرند خود را با فعالیت‌های سرگرم‌کننده مشغول کنند اما نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت.
اختلالات روانی که سال‌ها طول می‌کشد
مطالعه‌ای ۵ ساله که در سایت «BMC Medicine» منتشر شده میزان الگوی نرمال سلامت روانی افراد را قبل و بعد از این دو مدل سقط بررسی کرده است. با۴۰ زن که سقط خودبه خودی را تجربه کرده‌اند و ۸۰زن که تجربه سقط عمدی داشته‌اند در بیمارستان مرکزی «بوسکرود نروژ» مصاحبه شده است. همه این زن‌ها، ۱۰روز، شش ماه، دوسال و پنج سال بعد از سقط به سوالات یک پرسش نامه پاسخ دادند. نتیجه این تحقیق نشان داد، زنانی که مرتکب سقط عمدی می‌شوند از اختلالات روانی که بین دو تا پنج سال طول می‌کشد، رنج می‌برند. همچنین زنان دسته دوم بیشتر از دیگر زنان به صورت کلی دچار انواع اختلالات روانی می‌شوند.
اختلال پس از حادثه، اضطراب، کابوس و …
از رایج‌ترین عوارض روانی بعد از سقط می‌توان به چند مورد اشاره کرد: مرور خاطرات مربوط به سقط جنین، اختلال ضربه پس از حادثه PTSD، خواب‌های تکراری درباره سقط جنین، کاهش تعهد به اطرافیان و خانواده، افزایش تحریک‌پذیری در برابر دیگران، کاهش تمرکز و مشکل در تصمیم‌گیری، احساس گناه، افسردگی، خشم، اضطراب، دردهای عصبی، اختلالات جنسی، فکر کردن به خودکشی یا مرگ و … .
این تصمیم همه خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد
به هر حال چیزی که باید در نظر داشت این است فقط زنی که سقط جنین انجام داده، آسیب نمی‌بیند. مشاهده شده که اطرافیان هم معمولا از تبعات این تصمیم اشتباه در امان نیستند. حس پرخاشگری که متوجه شوهر می‌شود و اگر فرزند دیگری هم باشد به خاطر عصبی شدن مادر، آسیب خواهد دید. دیده شده که جامعه افراد نزدیک و دوستان هم ممکن است حس بی‌اعتمادی به آن زن را داشته باشند.
