رفتار و گفتار حضرت فاطمه زهرا (س) برای همه جهانیان الگوی همیشگی و جاویدان است. باید شاخصه‌های مکتب فاطمی را از درون احادیث معتبر شناسایی کرد و از آن درس گرفت. یکی از این شاخصه‌ها همسایه داری است.
صبح مشهد– امام حسن مجتبی (ع) فرموده اند: دیدم مادرم فاطمه (س) در شب جمعه در محراب عبادت پیوسته رکوع و سجده می‌نمود و نماز می‌خواند تا صبح شد و شنیدم زنان و مردان باایمان را نام میبرد و برای آنان زیاد دعا می‌کرد، ولی برای خودش هیچ دعایی نکرد.
پس گفتم: یا اماه! لم لاتدعین لنفسک کما تدعین لغیرک؟؛ای مادرم! چرا برای خودت همان طور که برای غیر خودت دعا می‌کردی دعا نکردی؟ پاسخ داد: یا بنی! الجار ثم الدار؛ای پسرکم! همسایه سپس خانه. با دقت در این داستان راستان که شاهد و راوی آن حسن بن علی بن علی (ع)، فرزند حضرت فاطمه (س)، است، ارزش بسیار زیاد «همسایه داری» روشن می‌شود. به گزارش امام حسن مجتبی (ع) شب تا صبح مادرشان، حضرت فاطمه (س)، مشغول دعا و نیایش بوده اند و فقط برای دیگران دعا کرده اند و در دعاهایشان دعایی برای خود و خانواده و فرزندانشان وجود نداشته است.
صبح امام حسن (ع) از مادر می‌پرسد: چرا همان گونه که برای دیگران دعا کردی برای خودت دعا نکردی؟ حضرت فاطمه (س) تقدم همسایه بر خانه را یادآوری کرده اند. به حکم این گفت وگوی فرزند و مادر، مناجات شبانه و همسایه داری در فرهنگ فاطمی ارزش والایی است. در سراسر شب تا صبح نیایش و دعاکردن برای همسایگان ۲ نکته مهم وجود دارد: یکی شب زنده داری و اقامه نماز شب و رکوع و سجود شبانه و عبادت خدا در دل شب و دیگری اختصاص دعا‌ها به دیگران و همسایگان. لازم است فاطمیون از سیره فاطمی درس بگیرند و در زندگی خویش در راه رسیدن به سبک زندگی فاطمی گام بردارند.
حجت‌الاسلام محمدرضا جواهری – عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی/ شهرآرا
