یخ خشک چیست؟ چه کاربردهایی دارد و چگونه درست می شود؟ جواب این سوالات را در این مطلب بخوانید.
صبح مشهد– یخ خشک شکل جامد دی اکسید کربن است و چون مانند یخ سرد است اما از خود هیچ رطوبتی بر جای نمیگذارد، به آن یخ خشک می گویند. این ماده ذوب نمیشود بلکه تصعید می شود یعنی با افزایش دما از جامد مستقیم به شکل بخار در می آید. در اثر این پدیده دود سفیدی ایجاد میشود که برای شبیه سازی مه یا دود در فیلم سازی از آن استفاده میشود.
یخ خشک چه طور درست می شود
تولید یخ خشک بیرنگ (مرغوب) با فشرده کردن گاز دی اکسید کربن امکانپذیر است. روشهای تولید یخ خشک بهطور خلاصه به ترتیب زیر است:
گاز دی اکسید کربن خالص را زیر فشار و سرما قرار میدهند تا به مایع تبدیل شود.
در هنگام فشرده کردن مقداری از دی اکسید مایع تبخیر میشود و با پایین آمدن درجه حرارت دی اکسید کربن مایع، مقدار باقی مانده در نهایت بهطور کامل از مایع به جامد تبدیل میشوند.
در نهایت دی اکسید کربن جامد را که فشرده و جامد شده است با قالبهای کوچک یا بزرگ مکعبی، یخ خشک را بستهبندی میکنند. استانداردهای این قالبهای مکعبی تقریباً ۳۰ کیلوگرم است.
برای ساختن یخ خشک لازم نیست وسایل سرمایش قوی داشته باشیم. تنها کافی است دی اکسید کربن (با فشار بالا) داشته باشیم. مثلاً اگر کپسولی از CO۲ با فشاری در حدود حداقل ۷۵ بار و دمای حدود ۳۱ درجه سانتیگراد داشته باشید، چنانچه آن را برعکس کنید طوری که شیر خروجی آن در پایین قرار گیرد و سپس شیر را باز کنید، CO۲ به صورت یخ خشک از آن خارج میشود.
علت این پدیده فرایند اختناق یا خفگی است که در آن چنانچه فشار سیالی به صورت ناگهانی کم شود دمای سیال نیز کم میشود (البته بسته به مقدار ضریبی به نام ضریب ژول-تامسون). از همین پدیده در یخچال برای خنک کردن گاز سردکننده استفاده میشود.
کاربردهای یخ خشک عبارتاند از:
استفاده برای سرد سازی بدون یخچال در موارد پزشکی، صنایع هوایی و… برای انتقال مواد خاص
استفاده برای جلوههای ویژه و ایجاد مه یا بخار
استفاده در آزمایشگاهها و مراکز علمی
صنعت روغن
ذخیره مواد غذایی
صنعت پخت نان
کندن سرامیک از کف
پایین بردن دما در واکنشهای شیمیایی
تهیه نوشابه
پزشکی
انتقال گیاهان
رشد گیاهان
کند کردن واکنشهای شیمیایی
عامل تولید فشار
انقباض فلزات جهت فیت شدن
چاههای آب
جذبکننده مگسها و حشرات موذی
خنک کردن انواع نوشیدنی ها
بارانزا کردن ابرها
منبع: ویکی پدیا
جالب بود و کاربرد ها ی زیادی داشت
چه خوب با دی اکسید کربن