از امروز، ضوابط و الزامات صدور چک بانکی تغییر می کند اما دامنه این تغییرات دسته چک های فعلی را در بر نمی گیرد. بنابراین تا اطلاع ثانوی امکان صدور در وجه حامل ممکن است و نیاز به کار سازی آن ها در قالب تکالیف جدید نیست.
صبح مشهد– از امروز قانون جدید چک اجرایی می شود. قانونی که دو سال قبل به تصویب مجلس رسیده و به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده بود. با این حال، بانک مرکزی دیروز با ابلاغ بخشنامه ای به بانک ها اعلام کرد: «اکنون عمده مقدمات مربوط به اجرای قانون مذکور فراهم شده است، لیکن به دلیل تغییرات بنیادین در رویه‌های صدور، انتقال، وصول و سایر عملیات مربوط به چک در قانون جدید و آثار و تبعات آن که متوجه آحاد جامعه است و همچنین به دلیل پیامدهای نامطلوب اقتصادی ناشی از شیوع بیماری کرونا برای کسب و کارها، مقرر است، اجرای قانون جدید صدور چک مرحله‌ای و به صورت تدریجی انجام پذیرد.»با این وصف سوالی که مطرح است، این است که تکلیف دسته چک های عادی در بازار چه می شود؟ بانک مرکزی در بخشنامه خود تصریح کرده است که دسته‌چک‌های فعلی در دست مردم به روال سابق کارسازی شده و نیازمند ثبت در سامانه صیاد نیست. همچنین گزارش اقتصادنیوز حاکی از این است تا زمانی که دسته چک های جدید به چرخه اقتصادی وارد نشده همچنان صدور چک در وجه حامل آزاد است. بنابراین مانند قبل این امکان برای صادرکنندگان چک فراهم است.
جزئیاتی از دسته چک های جدید
طبق اطلاعیه بانک مرکزی دسته چک‌های جدید حداکثر با مدت اعتبار سه سال از زمان دریافت چک و با درج شناسه یکتا و نیز قابلیت ثبت در سامانه صیاد در اختیار مشتریان قرار خواهد گرفت. بدین‌نحو که در متن هر برگه چک علاوه بر درج شناسه یکتا (۱۶ رقم)، عبارت «تاریخ صدور این برگه چک حداکثر تا تاریخ ….. معتبر است» نیز قید شده است. صدور چک های جدید دروجه حامل ممنوع است و نیز صادرکننده چک مجاز به صدور چک به تاریخ بعد از تاریخ اعتبار چک (تاریخ قید شده در عبارت موصوف) نبوده و گیرندگان آن نیز ملزم به کنترل تاریخ‌های یادشده خواهند بود. از سوی دیگر انتقال چک‌های جدید که قابلیت ثبت در سامانه صیاد را دارند، در این سامانه میسر است. بر این اساس گیرنده چک می‌تواند پس از تایید اطلاعات آن و ثبت مشخصات ذی نفع جدید این کار را انجام دهد. در صورت ثبت نشدن انتقال چک در سامانه صیاد نیز لازم است اطلاعات مربوط به هویت گیرنده جدید (شامل نام و نام خانوادگی/نام شرکت و شماره/شناسه ملی) پشت چک پشت‌نویسی شود.همچنین اطلاعات مندرج در برگه چک باید در سامانه صیاد درج شود.
۷تکلیف بانک ها در قانون جدید چک
به موازات اجرایی شدن مفاد قانون جدید صدور چک، بانک مرکزی ۱۹ تکلیف ناظر بر قانون جدید صدور چک را به شبکه بانکی ابلاغ کرد که برخی از مهم ترین آن ها به شرح زیر است:
۱- ارائه دسته چک به متقاضیان واجد شرایط صرفاً از طریق سامانه صیاد انجام خواهد شد و صدور و اعطای دسته‌چک به مشتریان خارج از این سامانه ممنوع است.
۲- اعطای دسته‌چک به دارندگان چک برگشتی رفع سوءاثرنشده تحت هیچ عنوان مجاز نیست.
۳-ممنوعیت صدور چک در وجه حامل، پذیرش و کارسازی برگه های چک مربوط به دسته‌چک‌های ارائه شده به مشتریان پس از تاریخ ۱۳۹۹٫۱۰٫۲۰ که در وجه حامل صادر شده‌اند، ممنوع شده است.
۴- برگه های چک مربوط به دسته‌چک‌های ارائه شده به مشتریان پس از تاریخ ۲۰/۱۰/۱۳۹۹ همچنان تا اطلاع ثانوی امکان انتقال به اشخاص از طریق پشت‌نویسی را خواهند داشت.
۵- ضروری است در صورت کافی نبودن موجودی حساب جاری انفرادی و مشترک مشتری، بانک برای پرداخت وجه چک از محل موجودی قابل برداشت مشتری در سایر حساب‌های انفرادی ریالی وی در همان بانک به ترتیب اولویت از حساب جاری (برای اشخاص حقـوقی)، حسـاب قـرض‌الحسـنه پس‌انداز، حساب سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و حساب سرمایه‌گذاری بلندمدت اقدام کند.
۶- بانک مکلف است هنگام صدور گواهی عدم پرداخت برای چک‌های برگشتی، علاوه بر اطلاعات صادرکننده چک برگشتی، اطلاعات اشخاصی که حسب مورد به نمایندگی یا وکالت از سوی آن ها مبادرت به امضای چک برگشتی کرده‌اند را نیز در سامانه یکپارچه اطلاعات بانک مرکزی اعلام کند.
۷- اعمال محرومیت برای صادرکنندگان چک برگشتی شامل عدم افتتاح هرگونه حساب و صدور کارت بانکی جدید، عدم پرداخت هرگونه تسهیلات بانکی و ممنوعیت ارائه دسته‌چک جدید در سامانه صیاد
منبع: خراسان
