ویدئوی پربازدید خوردن لوازم‌آرایشی توسط یک دختربچه برای راه انداختن یک چالش، به خوبی نشان می‌دهد چرا کودکان نباید در تیک‌تاک، لایکی و … عضو شوند
صبح مشهد– شاید شما هم ویدئوی تکان‌دهنده خوردن لوازم آرایشی توسط دختر بچه در سنین دبستان را در شبکه‌های اجتماعی دیده باشید، ویدئویی که با این توضیح دست به دست می‌شود: «فاجعه‌ای به نام تیک‌تاک و لایکی. کودکان دلبندتون دارن کودکی می‌کنن یا شدن گدای لایک؟ شما دقیقا با چه مدل سبک‌زندگی دارید بچه‌هاتون رو تربیت می‌کنید؟» برخی ممکن است با دیدن چنین ویدئوهایی موضوع نبود آموزش به کودکان برای استفاده از این شبکه‌ها را پیش بکشند اما واقعیت این است که برای برخی گروه‌های سنی از جمله گروه سنی که همین دختر خانم در آن قرار دارد، مشکل با آموزش کودک به صورت کامل حل نخواهد شد. برای همین هم هست که همه شبکه‌های اجتماعی شرط سنی برای استفاده دارند و دست کم ۱۳سالگی را حداقل سن برای ورود به شبکه‌های اجتماعی در نظر می‌گیرند اما چرا کودکان نباید در تیک‌تاک، لایکی و … عضو شوند؟
۳ ویژگی شیرین که می‌تواند دردسر ایجاد کند
کودکان در سنین پایانی دبستان ویژگی‌های شخصیتی خاصی دارند که در صورت استفاده از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند آن‌ها را در معرض خطرات بیشتری نسبت به نوجوانان قرار دهد. این ویژگی‌ها به خودی خود نه تنها بد نیستند که به کودک کمک می‌کنند تا در زمینه هیجانی و روانی رشد کند اما همین ویژگی‌های شیرین می‌تواند آن‌ها را در شبکه‌های اجتماعی در معرض خطراتی قرار دهد.
تمایل برای بامزه بودن
در این سن کودکان به این نتیجه می‌رسند که با انجام کارهای بامزه می‌توانند توجه دیگران را به خود جلب و آن‌ها را به تعریف کردن از خود وادار کنند. از طرفی توانایی‌های شناختی آن ها هم آن قدر رشد کرده که بتوانند برای رسیدن به این هدف، برنامه‌ریزی کنند. نشانه این موضوع هم علاقه کودکان در این سن به جوک شنیدن و تعریف کردن است. از طرفی آن ها تمایل زیادی هم به تکرار حرکات بامزه دیگران دارند.
تمرکز شدید بر خود
کودکان در این سن توجه زیادی به بدن خود دارند. در نیمه دوم دبستان تغییرات بدن پیش از بلوغ آغاز می‌شود و همین باعث می‌شود، کودک توجه بیشتری به بدن خود پیدا کند. درگیری ذهنی با بدن باعث می‌شود کودک زمان زیادی را هم صرف موضوعات مربوط به ظاهر و لباس خود کند و البته نظر دیگران درباره ظاهر خود را هم بیشتر بپرسد.
عشق به کسب تجربه
کم‌کم از این سنین کودکان درگیر سوال مهم «من که هستم؟» می‌شوند. سوالی که البته پاسخ به آن تا دوره نوجوانی و حتی جوانی ادامه خواهد یافت و فرد با پاسخ به آن هویت خود را تعریف می‌کند. نکته‌ای که وجود دارد این است که در سنین پایانی دبستان، کودک در راستای پاسخ به این سوال، تمایل شدیدی به کسب تجربه و امتحان کردن پیدا می‌کند و ممکن است بدون توجه به پیامدهای رفتارش، کارهایی را انجام دهد.
ترکیب ویژگی‌های کودکان و شبکه‌های اجتماعی مساوی با خطر
باتوجه به سه ویژگی که اشاره شد، حالا بهتر می‌شود درباره خطرات استفاده کودکان از شبکه‌های اجتماعی صحبت کرد. برای این کودکان، فارغ از میزان توجهی که از خانواده دریافت می‌کنند، گرفتن لایک، تایید شدن و تعریف از بامزه و جالب بودن کارهایشان، بسیار جذاب است. برخی افراد شاید تصور کنند تنها کودکانی که توجه کافی از والدین دریافت نمی‌کنند، ممکن است دست به کارهایی چون خوردن لوازم آرایش برای جلب توجه بزنند. در حالی‌که هر چند دریافت نکردن توجه مثبت و سازنده از خانواده، کودکان را در معرض خطرات بیشتری قرار می‌دهد اما به صورت کلی تلاش برای جلب توجه، بدون توجه به پیامدهای رفتار، یکی از ویژگی‌های کودکان در این سنین است. از طرفی کودکان این گروه سنی در قبال نظرات و درخواست‌های دنبال‌کنندگان در این فضا به شدت آسیب‌پذیر هستند. نظراتی که آن ها را زشت، زیبا، چاق یا لاغر و … توصیف می‌کند، می‌تواند تا سال‌های سال روی برداشت آن‌ها از خودشان اثر بگذارد و مشکلات متعددی ایجاد کند. نکته آخر در این بخش این‌که بیان درخواست‌های عجیب و غریب از افراد از هر گروه سنی در شبکه‌های اجتماعی، اتفاق نادری نیست اما در شرایطی که به صورت معمول بزرگ سالان به شکلی کارآمد می‌توانند درخواست‌های مخرب را شناسایی کنند، کودکان از نظر شناختی معمولا نمی‌توانند نیت پشت سر درخواست‌ها را شناسایی کنند و در نتیجه ممکن است کارهایی انجام دهند که به خودشان یا نزدیکان آسیب‌هایی جدی وارد کنند.
با درخواست کودکان برای عضویت چه کنیم؟
با توجه به نکاتی که گفته شد، اگر کودکان سنین دبستان دارید، حالا بهتر می‌دانید که پاسخ مثبت دادن به درخواست فرزندتان برای عضویت در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند او را در معرض چه خطرات مضاعفی قرار دهد. دقت کنید که با توجه به ویژگی‌های شناختی این گروه سنی، این تصور که با آموزش برخی موارد می‌توان از پیش آمدن خطرات پیشگیری کرد، چندان دقیق نیست و هر چقدر هم شما به فرزند دبستانی خود آموزش داده باشید، اما باز هم شبکه‌های اجتماعی می تواند فضای بسیار خطرناک و مخربی برای این گروه سنی باشد. در نهایت دقت داشته باشید که به صرف ورود فرزندتان به دوره دبیرستان یا رسیدن به حداقل سنی که شبکه‌های اجتماعی برای عضویت تعیین کرده‌اند، فرزند شما برای عضویت در این شبکه‌ها آماده نیست. در دوره نوجوانی فرزند شما پیش از عضویت باید آموزش‌هایی را دریافت کند. از طرفی نظارت والدین بر نحوه حضور فرزندان در شبکه‌های اجتماعی موضوعی است که باید جدی گرفته شود. در صورت ادامه آموزش و نظارت می‌توانید امید داشته باشید که فرزندتان بیش از این که آسیب ببیند می‌تواند از حضور در این فضا لذت ببرد.
