خانمی ۳۸ ساله‌ام. تا چند سال پیش در زندگی با شوهرم مشکلات زیادی داشتیم و مشاجره‌هایمان تمامی نداشت. بعد از کمک گرفتن از یک مشاور، زندگی‌مان خیلی بهتر شد اما الان مشکل‌مان این است که پسر ۱۱ ساله‌ام، خیلی لجباز و پرخاشگر شده است. به نظرم، دلیلش همان رفتارهای قدیم ماست. الان باید چه کنم؟
صبح مشهد– مخاطب گرامی، درود بر شما که از مهارت حل مسئله استفاده کرده و آرامش را به خانواده خود بازگردانده‌اید. خوشبختانه شما اشتباه برخی را که به جای تغییر خود و بهره بردن از مهارت حل‌مسئله از باور «بسوزیم و بسازیم» استفاده می‌کنند، تکرار نکردید و زندگی مشترک‌تان را نجات دادید. موضوع لجبازی و پرخاشگری فرزندتان از چند منظر قابل بررسی است که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهد شد.
مشکل فقط رفتارهای قدیم‌تان نیست
وقتی فردی در یک خانواده اختلافی یا آشفته زندگی می‌کند، قطعا محیط ناامن و رفتارهای پرخاشگرانه والدین روی رفتار، روحیات و حتی آینده کودک تاثیر سوء خواهد داشت ولی مشکلات فرزند شما صرفا به گذشته مربوط نمی‌شود و باید روی رفتار و نوع برخورد فعلی شما با کودک بیشتر تمرکز کرد. باید به طور مشخص و دقیق، رفتارهای کنونی شما و پدرش بررسی شود تا عوامل لجبازی و پرخاشگری کشف شود.
رفتارهای فرزندتان تا حدودی طبیعی است
فرزند شما در مرحله پیش از بلوغ و آغاز نوجوانی اول قرار دارد. در این مرحله بنا به اقتضای سنش اندکی تغییر رفتار و گفتار از جمله پرخاشگری از طرف او خواهید دید که ناشی از گذر از مرحله نوجوانی است. این رفتارها، تا حدودی طبیعی است و نباید بیش از حد برای‌تان نگران کننده شود. فراموش نکنید که مدیریت این مسئله به آگاهی مناسب والدین از ویژگی‌های نوجوانی و مدیریت ارتباطی آنان بستگی دارد.
پرخاشگری فرزندتان ژنتیکی نیست
یک بار دیگر تاکید می‌کنم که هرگونه لجبازی و پرخاشگری فرزندتان را قبل از این‌که به گذشته ناامن خانواده گره بزنیم، ضرورت دارد به تعامل اکنون والدین با هم و با کودک مرتبط بدانیم و باورداشته باشیم که لجبازی و پرخاشگری کودک ژنتیکی نیست و قطعا متاثر از الگوهای رفتاری اطرافیانش خصوصا پدر و مادر است. هر کودک لجباز به احتمال زیاد اطرافیانی لجباز دارد بنابراین برای کاهش این اختلالات والدین باید آسیب‌شناسی و لجبازی کودک را در رفتارهای خود و نوع تعامل با او جست‌وجو کنند. آن‌گاه روی تغییر خود و امنیت‌بخشی بیشتر به کودک متمرکز شوند و مطمئن باشند با تغییر رفتار والدین است که رفتار کودک اصلاح و رفتارهای نگران کننده وی خاموش می‌شود.
احساس ناامنی را در فرزندتان کاهش دهید
فراموش نکنیم عمده لجبازی و پرخاشگری کودکان ناشی از احساس ناامنی آنان است که به دلیل تهدیدها، تحقیرها، پرخاشگری‌ها، مقایسه شدن‌ها و نبود رابطه عاطفی مناسب والدین با آنان اتفاق می افتد. کودکان به شدت نیاز دارند از نظر روانی دیده و تایید شوند، موفقیت‌های زیاد یا کم آنان مورد توجه قرار گیرد، با آنان برخوردهای آمرانه نشود ، در چنین فضای امنی کودک به آرامش می‌رسد و لجبازی‌هایش کاهش می‌یابد. همچنین به نسبتی که از جانب والدین مورد احترام قرار گیرد، او هم قطعا احترام بیشتری برای والدین قائل خواهد شد.
نویسنده : عبدالحسین ترابیان | کارشناس‌ارشد روان‌شناسی / خراسان
