سود گیاه ایرانی درجیب تجار خارجی
صبح مشهد– تولید گیاهان دارویی در استان خراسان رضوی، با افزایش سطح کشت روبه‌رو بوده است و با توجه به جایگاه خوب استان در این بخش در کشور، امکان تجارت این محصولات وجود دارد؛ اما عدم آشنایی با بازارهای جهانی و خام‌فروشی و نبود امکان فراوری این محصولات باعث شده است سود این تجارت پررونق به جیب سایر کشورها برود و دراین‌بین متولیان تجارت نیز آن را نادیده بگیرند.
به گزارش خراسان رضوی، استفاده از گیاهان دارویی گذشته از فواید و خواص تولیدات گیاهی و محصولات فراوری‌شده داروهای گیاهی، تجارتی مهم و پرسود در جهان است که در ایران آن را هدفی بالقوه برای جایگزینی اقتصاد تک‌محصولی نفتی می‌دانند. دراین‌بین خراسان رضوی با کسب جایگاهی مناسب در تولید داروهای گیاهی کشور یکی از قطب‌های اصلی گیاهان دارویی به‌شمار می‌رود که با ظرفیت بالای خود در این زمینه امکان رسیدن به قله‌های جهانی را داشته اما هنوز در ابتدای راه توسعه کشت این نوع از گیاهان است و در پی عدم توجه کافی به بخش بازرگانی و فروش این محصولات و متقابلاً جدی‌نگرفتن این محصولات از سوی بخش تجارت، دستیابی به بازارهای جهانی را سخت‌تر از همیشه پیش روی خود دیده و تاکنون سود این تجارت پررونق به جیب همسایه از جمله تجار پاکستانی رفته است. سلیمانیان، یکی از تولیدکنندگان گیاهان دارویی در بخش گل‌محمدی در این‌باره می‌گوید: گل‌محمدی خراسان رضوی جزو محصولات خوب و مورد تایید کشور است و ظرفیت تولید محصولات باکیفیت در استان بسیار بالاست و به‌عنوان‌مثال محصولی که در مزارع دانش‌بنیان و به‌صورت ارگانیک کشت می‌شود، از تمامی استانداردهای بین‌المللی و آزمایشگاهی برخوردار و مورد تایید جهانی است و همین حالا به کشوری مانند سوئیس صادر می‌شود .وی همچنین بیان کرد: پس از بخش تولید ما با مانعی بزرگ‌تر به اسم بازاریابی و فروش جهانی روبه‌رو هستیم و اگر با تمام سختی‌ها محصولی باکیفیت را آماده کردیم، بازاریابی و فراوری نشدن محصولات آن یکی دیگر از نقاط‌ضعف ماست که در فروش محصولات مارا با چالش روبه‌رو می‌کند.
فروش گل‌محمدی توسط بازرگان پاکستانی
او ادامه داد: ما دستگاه‌ها و امکانات لازم را در زمینه فراوری محصولات‌مان نداریم و به همین دلیل مجبور به خام فروشی هستیم و محصول ما با توجه به دارا بودن استانداردهای جهانی از آزمایشگاه‌های معتبر، با یک ایمیل در بازارهای سوئیس به فروش می‌رسد اما چگونه؟ از طریق بازرگان پاکستانی و به‌صورت فله‌ای و خام در بسته‌بندی‌های یک تا سه کیلوگرمی غنچه.
سلیمانیان همچنین گفت: بازار گیاهان دارویی در کشورهای اروپایی بسیار خوب است و کشورهایی که سابقه خوبی در زمینه فراوری دارند، از حجم بالای تجارت برخوردارند که می‌توان به آن بازارها ورود کرد اما اکنون سود محصولات ما به جیب بازرگانان افغانستانی و پاکستانی می‌رود؛ حتی این بازرگانان برای کشور خود نیز از این محصولات استفاده نمی‌کنند و باسودی هنگفت و چندین برابر از فرودگاه کراچی به‌طورمستقیم به سوئیس و آلمان ارسال می‌کنند پس ما قطعاً از استاندارد خوبی برخورداریم.این تولیدکننده همچنین گفت: هم‌اکنون تفاوت قیمت در بازارهای داخلی و خارجی با همین شرایط موجود از هر کیلوگرم ۶۰ هزار تومان تا کیلویی ۲۰۰هزارتومان است که با توجه بیشتر می‌تواند به چندین برابر نیز افزایش یابد.مسرور، یکی دیگر از تولیدکنندگان گیاهان دارویی استان است که در بخش زیره سبز فعالیت می‌کند. وی در این‌باره گفت: زیره سبز یکی از اقلام مهم در کشاورزی داروهای گیاهی است و حجم قابل‌توجهی را نیز در برمی‌گیرد که کشت آن در دو بخش دیم و آبی صورت می‌گیرد.وی افزود: این محصول یکی از اقلام مهم در بخش بازرگانی و تجارت است و با توجه به شرایط مناسب برای نگهداری و ماندگاری در انبار می‌توان بیش از وضعیت موجود در زمینه صادرات آن فعالیت کرد اما آن‌چه امروز صورت می‌گیرد، به شکل تجارت جزئی و فله است.معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان نیز با اشاره به میزان تولید گیاهان دارویی در استان اظهار کرد: سطح زیرکشت گیاهان دارویی آبی و دیم در سال ۱۳۹۸ به میزان ۲۸۸۵۹ هکتار بوده و ۳۳ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است که به‌غیراز زعفران ازنظر حجمی به میزان ۲۵۹۵۳ تن بوده است. وی همچنین با اشاره به تدوین برنامه جامع گیاهان دارویی استان گفت: به‌تازگی با توجه به ظرفیت بالای گیاهان دارویی در استان و جایگاه خوب آن در کشور که بیش از ۶۰ درصد کل تولیدات کشور را در برمی‌گیرد، در شهرستان‌ها با توجه به اقلیم هر شهرستان و بازار فروش آن الگوی کشت گیاهان دارویی تعیین شده است.ساربان همچنین به دیگر اقدامات در زمینه رشد این تولیدات نیز اشاره و بیان کرد: ایجاد بازارچه گیاهان دارویی شرق کشور باهدف تجمیع تجار، صادرکنندگان، فراوری کنندگان، شرکت‌های دانش‌بنیان و ایجاد ارتباط بین این گروه‌ها نیز صورت گرفته و همچنین قرارداد خرید توافقی محصول کشاورزان در ۵ شهرستان فیروزه ، کلات، کاشمر، سبزوار و تربت‌حیدریه تاکنون برای حمایت بیشتر از این بخش انجام‌شده است.وی تأکید کرد: بخش بازرگانی و فروش این محصولات از اختیارات سازمان جهاد کشاورزی سلب و زیرنظر سازمان صمت خراسان رضوی انجام می‌شود .
آمار تجارت گیاهان دارویی در سال ۹۸ مجهول است
پس از آگاهی از وضع تولید برای پیگیری از وضعیت تجارت این محصولات، موضوع را از سازمان صمت و مدیر بازرگانی خارجی این سازمان پیگیری کردیم که امیر فخریان در پاسخ گفت گزارش جدیدی در این زمینه وجود نداشته و سازمان جهاد کشاورزی باید اطلاعات دقیق را ارائه کند و آخرین اطلاعات ما مربوط به گزارش سال ۹۷ گمرک است.
محمدحسین روشنک، رئیس اتحادیه صادرکنندگان استان نیز در سخنانی کوتاه گفت: این‌که اطلاعاتی از تجارت گیاهان دارویی در دست نیست و آماری که ارائه می‌شود، دقیق و قابل استناد نبوده، چند عامل دارد و ازجمله آن‌ها این است که نبود وزارت بازرگانی و نداشتن متولی در این حوزه اجازه کار تخصصی و استخراج اطلاعات لازم و حمایت از تولیدکنندگان و صادرکنندگان را نمی‌دهد.وی افزود: از طرفی کالایی که از مرزهای استان در این حوزه خارج می‌شود نیز بسیار ناچیز و کم بوده که هیچ‌وقت در آمار نیامده است و نکته دیگر این‌که به نظرم در بحث تولید نیز استان ما آن‌چنان ظرفیت صادراتی در بخش گیاهان دارویی به‌جز زعفران نداشته است.
منبع: روزنامه خراسان
