هیچ‌کس فکرش را هم نمی‌کرد که معادله قیمت گوشت به اندازه‌ای پیچیده شود که قیمت آن را پیش‌بینی‌ناپذیر کند. اصلا همین ٧ روز پیش بود که با انتشار خبری مبنی بر تخصیص نیافتن ارز با نرخ چهارهزارودویست‌تومانی برای گوشت، بسیاری از کارشناسان گفتند دیگر گوشت ارزان نمی‌شود و ما نیز در گزارشی با تیتر «گرانی ناتمام گوشت» به این موضوع پرداختیم.
اما از ٣ روز پیش با خط خیلی درشت پشت شیشه قصابی‌ها نوشته شده است: «گوشت ارزان شد!». خبر کوتاه است، گوشت لاشه گوسفندی ١۵ هزار تومان، ران گوسفند ٢٠ هزار تومان و گوشت گوساله ١۵ هزار تومان ارزان شده است و به ترتیب با قیمت‌های هر کیلو٨٠، ٩٣ و ٩٢ هزار تومان به فروش می‌رسد. این در حالی است که اکنون در فصل بهار هستیم و به دلیل سرسبز بودن مراتع، دام‌داران میزان کشتار را کم کرده‌اند تا دام‌هایشان از خوراک رایگان در چراگاه‌ها استفاده کنند، پس مثل هر سال تا اواسط اردیبهشت‌ماه نباید انتظار کاهش قیمت گوشت را داشته باشیم. اما چرا گوشت ارزان شده است؟ و از همه مهم‌تر چرا زودتر از این ارزان نشد؟
احتکار برای افزایش قیمت
اول- کاهش تقاضا و افزایش عرضه
در‌حالی‌‌که مدیر پشتیبانى امور دام خراسان رضوى از توزیع ١٣۶۵ تن فراورده گوشتی با نرخ تنظیم بازار در یک ماه گذشته خبر داده است، بازهم نرخ گوشت در بازار تا همین ٣ روز پیش ثابت مانده بود. طبیعتا با افزایش قیمت گوشت میزان خرید مردم هم کاهش پیدا کرد؛ پس چرا با کاهش تقاضا در بازار و افزایش عرضه فراورده‌های دامی باز هم قیمت‌های پیش ثابت ماند؟
دوم-تأخیر در عرضه گوشت
هنوز از تعطیلات نوروز خیلی نگذشته است و اگر در ایام نوروز مشهد بوده باشید، شایعه‌های گرانی گوشت به گوشتان خورده است؛ «گوشت مرغ به کیلویی ٢٠ هزار تومان خواهد رسید!» طبق گفته‌های شریعتی، مدیر‌کل دام‌پزشکی استان، حتی برخی از واحدهای صنفی عرضه فراورده‌های دامی را به صورت هماهنگ در ساعات اولیه روز به تأخیر می‌انداختند و همچنین واحدهای توزیعی گوشت را سر موقع به واحدهای صنفی نمی‌رساندند و این کار موجب تقویت حدس و گمان‌ها درباره افزایش نرخ گوشت شده بود!
سوم– گوشت‌های فاسد انبار شده
طبق جدول درج شده در این گزارش، میزان گوشت و آلایش (جگر و کله‌پاچه و…) کشف شده فاسد از ٢٠ اسفند ٩٧ تا ٢٧ فروردین‌ماه حدود ۴۵ تن است. بیایید از کنار این رقم به سادگی عبور نکنیم. ۴۵ تن گوشت فاسد کشف شده است و طبعا می‌توانیم حدس بزنیم چند‌برابر این مقدار، گوشت فاسد کشف‌نشده در استان وجود دارد.
چهارم– بالا بردن نرخ به قیمت نابودی کالا
کسانی که شایعه افزایش قیمت گوشت را در ایام نوروز مطرح کردند، در گام اول دست به احتکار گوشت زدند و بعد از آن حتی حاضر شدند به قیمت فاسد شدن محصولشان هم که شده باز هم قیمت را ثابت نگاه دارند و گوشت را به بازار عرضه نکنند، اما اکنون با کاهش شدید تقاضا در بازار و تداوم واردات گوشت رومانیایی از بندر چابهار و ورود آن به خراسان رضوی و سایر استان‌های کشور، این سد شکسته شده و قیمت گوشت در بازار کاهش پیدا کرده است.
مسئول اداره بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت:صحت این فرضیه را قوی می‌دانم
بررسی‌های میدانی و تحقیقات صورت‌گرفته شهرآرا را با مسئول اداره بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در میان می‌گذاریم. مهدی مقدسی معتقد است صحت این فرضیه قوی است و توضیح می‌دهد: زمانی که افزایش قیمت در هر کالایی اتفاق بیفتد، علاوه بر گرانفروشی و احتکار، امکان وقوع تقلب هم بالا می‌رود.
وی می‌افزاید: به نظر می‌رسد کسانی که محصولات خود را به نیت جلوگیری از کاهش قیمت‌ها در انبار نگاه داشته‌اند، بعد از مدتی که محصولشان فاسد شده است و به نتیجه مطلوب هم نرسیده‌اند، دست به تقلب زده‌اند تا گوشت فاسد را به صورت چرخ‌کرده یا با برندهای جعلی وارد بازار کنند و بعد از آن شناسایی شده‌اند و ۴۵ تن گوشت کشف شده از همین جنس است. وی با اشاره به همکاری صورت‌گرفته میان تمام دستگاه‌ها برای مدیریت بازار شب عید ادامه می‌دهد: در طول تعطیلات تمام تلاشمان را کردیم که عطش بازار را برطرف کنیم و درعین‌حال با نظارت دقیق مانع از افزایش قیمت و گرانفروشی شدیم و اکنون نیز شاهد هستیم که قیمت مرغ روبه‌کاهش است و ١٢ هزار و ۵٠٠ تومان عرضه می‌شود و گوشت قرمز نیز بین ١۵ تا ٢٠ هزار تومان کاهش قیمت داشته است. او علت کاهش قیمت را ایجاد تعادل در عرضه و تقاضا هم می‌داند و می‌افزاید: به‌طورکل معتقدم کسانی که قصد ایجاد التهاب در بازار را داشتند، اکنون رودست خورده‌اند و روند کاهش قیمت در بازار با احتمال افزایش عرضه در انتهای اردیبهشت‌ماه ادامه پیدا می‌کند.
مدیر‌کل دام‌پزشکی خراسان رضوی: کاهش قیمت به دلیل افزایش کشتار نیست
ممکن است برخی از کارشناسان بازار، کاهش قیمت را به افزایش عرضه در ٣ روز گذشته نسبت دهند. این موضوع را با مدیر‌کل دام‌پزشکی استان در میان می‌گذاریم. او پس از بررسی آمار روزانه کشتارگاه صنعتی مشهد و سایر کشتارگاه‌های استان می‌گوید: میزان کشتار روزانه تغییر معناداری در ٢۵ روز گذشته نداشته است.
احمد شریعتی می‌افزاید: مقایسه آمار کشتار روزانه در فروردین ٩٨ با فروردین ٩٧ نشان می‌دهد میزان کشتار روزانه حتی ٣٠ درصد هم کاهش پیدا کرده است. پس با در نظر گرفتن این موضوع می‌توانیم بگوییم کاهش قیمت‌ها به دلیل افزایش کشتار روزانه نیست.
او ادامه می‌دهد: اکنون روزانه به طور متوسط در مشهد بین ١٠٠٠ تا ١۵٠٠ رأس گوسفند کشتار می‌شود و این رقم در کل استان حدود ٣٠٠٠ رأس است. همچنین در طول ماه ۵٠٠٠ رأس گوساله کشتار می‌شود.
مدیر‌کل دام‌پزشکی استان کاهش تقاضای مردم از بازار و افزایش واردات گوشت را در کاهش قیمت مؤثر می‌داند و می‌گوید: مصرف گوشت در سال جدید پایین آمده و همچنین دام زنده با قیمت پایین‌تری عرضه می‌شود و این روی کاهش قیمت تأثیر گذاشته است.
شریعتی با اشاره به نتایج طرح تشدید نظارت نوروزی اداره کل دام‌پزشکی از ٢٠ اسفند تا ١٧ فروردین می‌گوید: در این طرح ١٠ هزار بازدید داشتیم و به موجب این گشت‌ها ٣۶ تن فراورده گوشتی مشکوک کشف شد و از این میزان ١٣ تن گوشت نیز معدوم شد. ٧۴ شخص متخلف به مراجع قضایی معرفی شدند و ٧ مرکز پلمب شد.
او فرضیه وجود شبکه‌ای هماهنگ برای افزایش قیمت گوشت را نه رد و نه تأیید می‌کند. شریعتی معتقد است گرانی انگیزه اصلی برای این تخلفات بوده است و می‌گوید: برخی فضای کاذبی ایجاد می‌کردند که قیمت را افزایش دهند. هماهنگی خوبی با دستگاه‌ها انجام شد که مانع از افزایش قیمت در نوروز شد.
مدیر پشتیبانى امور دام خراسان رضوى: در یک ماه ١٣۶۵ تن فراورده گوشتی توزیع کردیم
٧ روز پیش با مدیر پشتیبانى امور دام خراسان رضوى مصاحبه کردیم و از او پرسیدیم: چرا گوشت ارزان نمی‌شود؟ احمد دلقندی گفت: با توجه به سرسبز بودن مراتع و رفتار طبیعی دام‌داران برای حفظ دام در این ایام انتظار کاهش قیمت‌ها را ندارد. اما اکنون ٣ روز است که قیمت‌ها در بازار کاهش پیدا کرده است.
از مدیر پشتیبانى امور دام خراسان رضوى می‌پرسیم: چرا قیمت گوشت ارزان شد و چطور این مسئله را پیش‌بینی نمی‌کردید؟ پاسخ ابتدایی کوتاه است: «نمی‌دانم!» و بعد توضیح می‌دهد که درباره بررسی رفتار بازار بهتر است افراد اهل آن نظر دهند و دیدگاه مسئول اداره بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت را تأیید می‌کند.
دلقندی ادامه می‌دهد: از ابتدای فروردین تاکنون ٩٠ تن گوشت گرم از چابهار وارد استان شده است. همچنین از ٢۵ اسفند تا امروز ٧٠۵ تن گوشت مرغ، ۴١۵ تن گوشت گوساله منجمد، ٧٨ تن گوشت گوسفند منجمد و همین‌طور ٩٠ تن گوشت گرم گوساله و ٧۴ تن گوشت گرم گوسفند رومانیایی توزیع کرده‌ایم. یعنی در مجموع ١٣۶۴ تن فراروده گوشتی در استان توزیع شده که این میزان بسیار بالا و کم‌سابقه است.
او می‌افزاید: بازار گوشت هم مثل سایر محصولات سودجویانی دارد و ممکن است بخواهند از این التهاب به نفع خودشان استفاده کنند. البته این گروه قطعا در اقلیت هستند؛ با وجود این نمی‌توان درباره وجود شبکه یا جریانی که قصد سودجویی از این فضا را داشتند، به صورت قطعی نظر داد. با وجود این نظر کارشناسی مسئولان اداره بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان را دراین‌باره معتبر می‌دانم.
منبع: شهر]را
