نویسنده : حجت الاسلام علی سرلک عضو هیئت علمی دانشگاه هنر و مدرس حوزه
تفکر شیعی یک تفکر بالنده و سرشار از ظرفیت های فراوان برای حیات و حرکت در مسیر تعالی است. به رغم دشمنی ها و شماتت ها علیه تفکر ناب تشیع در طول تاریخ، تعلق خاطر این جریان زاینده به خاندان عصمت و طهارت و ابراز عواطف و مودت به ایشان یکی از ظرفیت های بزرگ شیعه برای چنین حیاتی است؛ حضور میلیونی مردم ایران در زیارت اباعبدا… (ع) شاهد و مصداق این مدعاست.اربعین صرفا یک مراسم عزاداری نیست بلکه یک جریان با پیامهای ارزشمند و انسانساز است. نیت از برگزاری چهلم یا چله نشستن یک عزا، درک مفاهیمی است که در پس این حرکت وجود دارد. اصلا همین عدد چهل، نماد رشد و کمال و بیانگر آن است که جریانی به بلوغ خود رسیده است و از این منظر اربعین سیدالشهدا(ع) از اهمیت ویژه ای برخوردار است چرا که ما را به عمق و ریشه قیامی میرساند که قرنهاست زنده نگه داشته شده است.تحلیل امام صادق(ع) در زیارت اربعین از این واقعه، بخشی از این موضوع را برای ما روشن میسازد.آن حضرت اشاره دارند که این قیام در مقابل دنیاگرایان بود. ایشان چهره این دنیاپرستان را با این عبارات ترسیم میکنند: فریب خوردگان دنیا: «غَرَّتْهُ الدُّنْیا»؛ فروختن آخرت به بهای ناچیز دنیا: «وَشَری آخِرَتَهُ»؛ هواپرستی: «وَتَرَدّی فی هَواهُ» و آنها را منافق، تفرقه افکن و گناهکار توصیف میکنند. راهپیمایی اربعین به مثابه رود خروشان عواطف شیعه در بستر تاریخی، نظیر ندارد؛ چرا که بزرگ ترین تجمعاتی که دنیای مادی با تحریک انگیزه های گوناگون هر چند سال یکبار برگزار کرده است؛ قابل قیاس با حجم زیارت اربعین نیست. عواطف شیعه مایه حیات اوست. دشمنان از ابعاد مختلف همچون عدم پوشش رسانه ای، ایجاد فضای ناامن و القای شبهات درصدد تحریف وتضعیف این حماسه هستند تا چهره برجسته این حرکت بالغ را خدشه دار کنند، غافل از آن که این نور الهی خاموش نخواهد شد و قرنهاست که این کاروان مسیر خود را میپیماید و دلهای بیشتری را با خود همراه میکند.این حرکت خودجوش و عظیم مردمی نشان از آن دارد که جهان اسلام تفرقه نمیشناسد و همه ما زیر یک پرچم بزرگ درحرکتیم. پیام اساسی این رزمایش بزرگ، گردآمدن پیرامون ولی خداست.تعلق خاطر به امام حسین (ع) ریشه و موتور محرکه انقلاب اسلامی است، چنانکه حضرت امام خمینی (ره) در سخنانی فرمودند:«عاشورا قیام عدالتخواهان با عددی قلیل و ایمان و عشقی بزرگ در مقابل ستمگران کاخ نشین و مستکبران غارتگر بود و دستور آن است که این برنامه سرلوحه زندگی امت در هر روز و در هر سرزمین باشد .»اقتدای مردم ما در دوران ۸سال دفاع مقدس و در جبهههای نبرد با مستکبران، به رویکرد سیدالشهدا(ع) در کربلا بود؛«گذشتن از جان برای احیای دین خدا.»امروز نیز در عرصهای فراختر و در جبههای بزرگتر، شاهد حماسهآفرینیهای فرزندان این مرز و بوم با همین نگاه و همین شعار هستیم.از دهه چهارم انقلاب به عنوان دهه معنویت و پیشرفت یاد می شود. در این مسیر رسالت ما این است که این راه را ادامه دهیم و بیرقی را که ۱۴قرن پیش برافراشته شد ،به شایستگی به مقصد برسانیم و لااقل سهممان را در این حوزه ایفا کنیم.به نظر می رسد که یک تلاش بزرگ ما باید، بررسی ابعاد تمدنی راهپیمایی اربعین باشد. آنچه در این حرکت عظیم حائز اهمیت مینماید، خودجوش بودن آن است. اینکه این جمعیت میلیونی، گردهم میآیند و هیچ کس نمیتواند مدعی شود که این حضور برنامهریزی شده بوده است. همچنین یکی از زیباترین ابعاد این حرکت، صمیمیتی است که در این جمعیت موج میزند. این بیان برادری و وحدتی است که سالها جهان اسلام آن را طلب میکرده است.به راستی خوش به سعادت برادران و خواهرانی که در این زیارت شرکت می کنند و کسانی که با قلم، زبان، امکانات، آبرو و هنر از این حرکت الهی، اسلامی و قدسی حمایت و فضای این حرکت را گرم تر و پویاتر می کنند. همچنین بد به حال کسانی که مقابل این حرکت نورانی می ایستند و طبیعتا محکوم به شکست هستند.اما پیام آخر برای همه ما عزاداران حسین(ع) است. قلب و عمل ما باید در مسیر خدا و بنده شایسته او حسین(ع) باشد. نباید ارادت و اطاعتمان از اهلبیت(ع)، صرفا تشریفاتی باشد و باید در عمل نیز آن را به اثبات برسانیم.