آیت الله علم الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی درباره برگزاری کنسرتها در این استان گفته است: مشهد شهر گردشگری نیست، شهر زیارتی است، در همه جای دنیا شهرهای زیارتی قداستشان حفظ میشود. اگر کسی میخواهد در خوشگذرانی آزاد باشد، چرا شهر زیارتی را برای زندگی انتخاب کرده است؟ چرا هرگونه فکر توریست پروری که در ذهن یک مدیر و فرد دولتی به وجود میآید، باید در مشهد پرورانده شود؟»
به گزارش صبح مشهد به نقل از قدس آنلاین، این سخنان اگرچه برگزاری کنسرتها را به عنوان نمونه مطرح میکند، اما در واقع انتقادی است نسبت به عملکرد نادرستی که برخی مدیران در خصوص ایجاد جذابیتهای گردشگری در شهرهای مذهبی انجام میدهند. مشهد مقدس همواره به عنوان یک مقصد زیارتی برای مسافران داخل و خارج از کشور مطرح بوده است، اما در سالهای اخیر گسترش ساخت و سازهای مدرن و ترویج تفرجگاهها و مراکز خرید و رستورانهایی که به ارایه انواع غذاها شهره شده اند؛ سبب شده است که زیارت حرم ثامن الائمه(علیه السلام) در حاشیه این جاذبههای به ظاهر فرهنگی قرار بگیرد. امکان برگزاری کنسرت در این شهر نیز مزید بر علتی است که میتواند بر تمام این نازیباییهای یک شهر زیارتی غلبه کند و فضای معنوی حاکم بر این شهر و مسافران آن را تحت تأثیر قرار دهد. این مسأله تنها صورت یک قضیه مهمتر است و آن اینکه با برقراری چنین امکاناتی در شهرهای زیارتی که در واقع نمادهای گوناگونی از فرهنگ غربی هستند، مسافرانی با درجه دین باوری متفاوت وارد این شهرها خواهند شد و احتمال به خطر افتادن سلامت امنیت اخلاقی و جانی افراد آن افزایش خواهد یافت. شهرهایی که به دلیل وجود اماکن متبرکه در آنها به عنوان مقصد زیارتی شناخته میشوند، همواره طالبان و آرزومندانی از جنس اخلاص و معنویت داشته اند. مسافران این شهرها و نیز مجاوران آن، حضور در این مکانهای مقدس را عاملی برای تزکیه نفس و آرامش خاطر قرار داده اند و در پی آن بوده اند تا با حضور خود، ناپاکیها و خستگیهای زندگی مادی و روزمره را از تن و روح خود بزدایند. وجود جاذبههای گردشگری از هر نوعی که باشد، باز هم سبب میشود تا مردم خسته از زندگی دنیا، گرفتار زرق و برق آن شوند و حاصل این سفر را که میتوانست تقویت باورهای دینی و تزکیه نفس باشد، به فرصتی برای لذت جویی صرف کاهش دهد. بینش صحیح و بصیرت مردم شهرهای گوناگون و عالمان دینی آنها و همچنین بسیاری از مسؤولان کشور، به درستی به مفاسد گسترش چنین امکانات شهری واقفند، به همین سبب در حمایت از اظهار نظری مبنی بر مخالفت با برگزاری کنسرتها در شهرهای مذهبی به حمایت برخاسته و با ادله متقن و عقلانی خواستار توجه به این مطالبات شدند.
ترویج سبک زندگی دینی در شهرهای زیارتی
امیرحسین قاضی زادههاشمی، عضو هیات رئیسه مجلس توجه به خواست علما و فقها را خواستار شده و تفاوت شهرهای مذهبی در برخی از قوانین را همچون تفاوت شرایط جمهوری اسلامی ایران با بقیه کشورهای دنیا میداند که آمریکاییها مدام به این قضیه اعتراض میکنند.
آیت الله سیدمحمد حسینی زنجانی نیز بر نکته ای بسیار قابل توجه اشاره میکند و آن ضرورت حفظ حرمت و شأن و جایگاه مقام امام رضا(علیه السلام) است: «در رابطه با کنسرتهایی که در شهرها اجرا میشود، بر فرض اینکه جنبه حرمت یا حلال بودن موسیقی که بحث بین فقها هست و ما اگر برخی را مجاز بدانیم و برخی را مجاز ندانیم، اما ولایت، یک حریم خاص و ویژهای است که اگر چیزی حلال هم باشد، نمیتوان آن را آنجا انجام داد و خلاف شأن و جایگاه و احترام بارگاه رضوی است.»
مهمترین فایدهای که سفرهای زیارتی میتواند برای زائران داشته باشد، معرفت افزایی آنان و تلاش برای ترویج سبک زندگی دینی است، حضور در اماکن زیارتی میتواند یکی از فرصتهای مناسب برای توجه و ترویج این مسأله مهم و آماده کردن جوانان در مقابل هجمههای فرهنگی باشد که امروزه جهان اسلام بشدت با آن روبه روست. استدلال آیت الله شبستری، امام جمعه تبریز در تأیید نظرات مردم و سایر علمای مشهد این است که با توجه به شرایطی که این شهرها دارند، جایز نیست که برخی از کنسرتها در این مراکز مذهبی برگزار شوند؛ زیرا بافت مردمی و شرایطی که در این شهرها حاکم است، با دیگر نقاط کشورمان متفاوت بوده و حکم این شهرها را همانند مساجد در خصوص برگزاری مراسم همراه با غنا در آنها عنوان کرده است.
آیت الله سیدان، استاد حوزه علمیه مشهد نیز همسو با این نظرات خواستار استثنا کردن مشهد و قم از برنامههایی چون کنسرت شد.
تخریب روحیه فضیلت جویی
آیت الله گرایلی، عضو شورای مدیریت حوزه علمیه مشهد و آیت الله حسن عالمی، عضو مجلس خبرگان رهبری نیز ضرورت توجه به حرمت شهرهای مذهبی را مورد تأکید قرار داده و ترویج دین باوری و فضیلت مآبی را یکی از مشخصههای شهرهای مذ
محمدی صبح مشهد, [۲۸.۰۸.۱۶ ۰۹:۲۴]
هبی عنوان کردند که برگزاری کنسرتها سبب تخریب روحیه فضیلت جویی میشود. این نکته ای است که بسیاری از عالمان دینی و مردم دین مدار به آن اشاره کرده و ضرورت توجه به آن را از سوی برخی مسؤولان خواستار شده اند. حجتالاسلام علی اصغر لطفی، رئیس کمیسیون ویژه نظارت و امربه معروف و نهی از منکر شورای اسلامی شهر مشهد نیز نگرانی این کمیسیون درباره آزادسازی کنسرتهای موسیقی در مشهد را با بحث گردشگری مرتبط دانسته و به درستی اشاره کرده است که بی توجهی به گسترش این برنامهها سبب تحت تأثیر قرار دادن موضوع زیارت و جایگاه معنوی این شهر خواهد شد.
آیتالله اشرفی شاهرودی به نکته بسیار قابل توجه و تأملی در خصوص برگزاری کنسرتها اشاره کرده است. وی با بیان اینکه «کارهای فرهنگی باید مناسب با وجود مقدس امام هشتم(علیه السلام) و حوزه علمیه هزار ساله مشهد باشد، معتقد است، این کارها باید در رابطه با معنویت و روح و روان متعالی انسانی باشد و کنسرتهای موسیقی کارهایی است که دستکم در مشهد با این کار سازگار نیست. موسیقی همراه با لهو و لعب حرام است، به طور کلی نیز با مقام حضرت رضا(علیه السلام) مناسب نیست، زیرا مردم برای تبرکجویی به این شهر میآیند، نه اینکه موسیقی گوش دهند. موسیقی میتواند در شهرهای دیگر انجام شود و برگزاری کنسرت موسیقی در مشهد با معنویت و وجود مقدس حضرت ثامن الحجج(علیه السلام) و نیز حوزه علمیهای که مرکز پخش معارف اسلامی و ارایه آموزههای دین است، مناسب نیست.» امروزه شاهد برگزاری کنسرتهایی هستیم که اگرچه شاید موسیقی که در آن ارایه میشود، لهو و لعب نباشد، اما با کمال تأسف ظاهر و رفتار شرکت کنندگان در این مراسم در بی توجهی کامل به قوانین اجتماعی و شرعی است. اگرچه این وضعیت قابل بررسی است، اما وقوع این جریان در شهری که با معنویت گره خورده است، غیرقابل قبول بوده و فضای این شهرها را نیز مسموم خواهد کرد.
آیت الله صافی گلپایگانی، مرجع تقلید بسیاری از شیعیان نیز از این مسأله به راحتی عبور نکرده و تأکید کرده است که این شهر به واسطه وجود مبارک حضرت علی بن موسی الرضا(علیه الصلوه والسلام) قداست و معنویت خاصی دارد و باید در همه برنامهها مراقب بود که شؤون آن کاملاً رعایت شود و مبادا خدشه ای وارد شود و خدای ناکرده شاهد وجود ملاهی و مناهی در آن باشیم. لزوم زمینه سازی بیشتر برای بهره برداری معنوی از فضای آن باید مورد تأکید قرار گیرد، باید فضای شهر مقدس مشهد را برای بهره برداری بیشتر معنوی زائران و مجاوران آماده کنید تا مردم بتوانند توشههای معنوی از این شهر به ارمغان ببرند.
ایرانیان که همواره ثابت کرده اند، مردمانی با اعتقادات عمیق و استوار دینی بوده اند و در دفاع از ارزشهای اخلاقی و مذهبی خود تا پای جان نیز پیش میروند، مدافعان حریم ولایت و روحانیت نیز بوده اند و علما و مراجع نیز همواره در راستای تحقق خواستههای مردم همت گماشته اند. ارگانهای مختلف نیز مخالفت خودشان را با آلوده کردن فضای معنوی شهرهای مذهبی با نمادهای غیر دینی اعلام کرده اند . از جمله انجمن موسیقی خراسان با اعلام حمایت از مواضع آیت الله علم الهدی در خصوص عدم برگزاری کنسرتهای موسیقی، این گونه برنامهها را منافی با شأن حرم مطهر امام رضا(علیه السلام) عنوان کردند. اعضای شورای اسلامی شهر مشهد نیز این شهر را دارای شأنی تمدّنی و هویّتساز و کانونی برای دریافت فیض انفاس مطهّر عالم آل محمّد و مرکز نشر معارف اهل بیت(علیهم السلام) و مظهر تمدّن اسلامی با تمام مؤلّفههای هویّتی آن دانسته است که وظیفه تمام مسؤولان شهری نیز پاسداشت این مقام است.