امروزه یکی از فعالیت های گسترده نوجوانان و جوانان استفاده از دنیای دیجیتال است که تا حدود زیادی جای فعالیتهای سالم روزمره زندگی را گرفته است که باعث میشود خیلی سریع تقریبا به هر نوع اطلاعاتی دسترسی پیدا کنند.
فرزانه پیرو احمدی- کارشناس ارشد مشاوره خانواده
صبح مشهد- جدا از این مزایا ،دنیای دیجیتال به کاربر خود امکان استفاده در هر لحظه از زمان را می دهد و با بهره گیری از آن میتواند در محیط امن خانه با هر فرد دیگری ارتباط برقرار کند.
استفاده بیش از اندازه از گوشی یک نوع اعتیاد محسوب میشود که همراه نوعی اختلال کنترل تکانه است .وقتی هر بار به گوشی نگاه میکنیم و اعلان ها و پیامها ی جدید میبینیم،مغز ما دوپامین ترشح میکند که حس رضایت فوری می دهد .
این تجربه های کوچک و سریع باعث میشود که مغز به دنبال تکرار این رفتار باشد و به نوعی وابستگی ایجاد میشود. و به مرور باعث میشود تمرکز ما کاهش پیدا کند و برای انجام کارهای طولانی مدت تمرکز کمتری داشته باشیم .
استفاده بیش از اندازه از گوشی های هوشمند یا همان دنیای دیجیتال باعث کاهش تمرکز ،فرسایش حافظه ؛که مغز برای یاد آوری اطلاعات به گوشی وابسته میشود و در نتیجه توانایی حافظه برای ذخیره سازی کم میشود.
تلفنهای هوشمند مغز را به راحت طلبی عادت می دهند . وجود برخی نشانه ها دال بر اعتیاد به تلفن همراه است که نوجوانان و جوانان بیشتر درگیر ان هستند ؛انتظار به صدا در امدن دائمی صدای تلفن ،احساس کمبود در صورت عدم استفاده از ان ،ترک انجام امور ضروری برای استفاده از انها ،مخالفت و پرخاشگری در مقابل اعضای خانواده برای ترک استفاده نابجا و زیاد از تلفن ،که سبب تغییر در سبک زندگی ،بی توجهی به سلامت خود،اجتناب از فعالیتهای مهم زندگی،کاهش روابط اجتماعی،نادیده گرفتن خانواده و دوستان ،مشکلات تحصیلی و موارد دیگر می شود .
بدین منظور برای رهایی از گوشی و همچنین رسیدگی به سلامت خود و همراهی بیشتر با خانواده به چند راهکار میپردازیم:
۱:تمرین تمرکز با مدیتیشن و تمرینات ذهنی (مانند تمرکز بر تنفس ،میتواند به مغز کمک کند تا یاد بگیرد دوباره به تمرکز عمیق بازگردد.)
۲:کاهش اعلان ها ؛اعلان ها را به حد اقل برسانید و فقط برای موارد ضروری آنها را فعال نگه دارید .
۳:انجام فعالیت های بدون تلفن ؛زمانی را برای فعالیت های غیر گوشی اختصاص دهید .مثل :پیاده روی ،مطالعه کتاب این کار باعث تقویت تمرکز میشود.
۴:تنظیم زمان استفاده از گوشی که از مهمترین راهکار ها میباشد ،هر روز بازه زمانی مشخصی برای استفاده از تلفن همراه تعیین کنید ،مثلا فقط عصر یا هر زمانی که خودتان تمایل دارید و ساعت مشخص کنید .
۵:استفاده از روشهای جایگزین یاد آوری؛بجای اینکه به یاد آوری اطلاعات از طریق تلفن همراه متکی باشید ،از تکنیک یاد داشت برداری روی کاغذ یا تکنیک تصویر سازی ذهنی استفاده کنید .