به بهانه ویدئویی پربازدید در شبکه‌های‌اجتماعی که مدعی شده است «تا وقتی چیزی قطعی نشده به کسی چیزی نگو، نگو، نگو تا شکست نخوری» از منظر روان‌شناسی آن را صحت‌سنجی کردیم.
صبح مشهد- بعضی‌ها خیلی سفت و سخت بر این باور هستند که هیچ زمانی نباید دیگران را از اهداف‌تان آگاه و آن‌ها را باخبر کنید. آن‌ها مدعی‌اند که با این کار، شکست خودتان را قطعی می کنید و تضمین می‌کنند که هیچ‌گاه به آن هدف دست نخواهید یافت. به تازگی ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شده است که در آن می‌گوید: «۹۹ درصد مواقع به این دلیل، رویاهای ما محقق نمی‌شود که وقتی قرار است یک کاری را انجام بدهیم، خیلی زود و در ضمن نامناسب به دیگران می‌گوییم بنابراین تا وقتی چیزی قطعی نشده به کسی چیزی نگو، نگو، نگو تا شکست نخوری». اما آیا این حرف از منظر روان‌شناسی درست است؟ در ادامه نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.
نویسنده : دکتر سیدعلی ظریفی | روان‌شناس
احتمال نابودکردن انگیزه‌تان
از منظر روان‌شناسی گفتن اهداف به دیگران یک مشکل بسیار بزرگ دارد که گاهی، آن‌ها شما را تحقیر می‌کنند و این باعث سرخوردگی شما می‌شود. سپس شما آن هدف را رها می‌کنید. به عبارت دیگر، بازخوردهای منفی و ناامیدکننده دیگران باعث می‌شود که انگیزه شما برای پیگیری و دستیابی به آن هدف نابود شود.
کاهش عطش دستیابی به هدف
نتایج تحقیقات اخیر محققان نشان می‌دهد افرادی که اهداف‌شان را برای دیگران بازگو می کنند به احتمال زیاد در رسیدن به هدف‌شان موفق نخواهند شد. تا پیش از این برخی معتقد بودند، بازگو کردن اهداف نزد دیگران به شما انگیزه می‌دهد و در راه رسیدن به آن کمک‌تان می‌کند؛ اما گروهی از محققان در آخرین یافته‌های خود به این نتیجه رسیدند که این کار باعث کاهش انرژی شما می شود و در نتیجه ممکن است هیچ‌گاه به هدف‌تان نرسید. به عبارت دیگر با بیان اهداف‌تان به دیگران، عطش شما برای رسیدن به آن‌ها کم خواهد شد.
تصویرسازی اشتباه مغز از موفقیت
در زمان اشتراک‌گذاری اهداف، اتفاق جالبی می‌افتد و مغز شما تصویرسازی می‌کند و آینده روشن را متصور می‌شود. حتی می‌توانید صدای موفقیت را بشنوید و احساس آن را تجربه کنید که این به علت ترشح زیاد اندورفین در بدن است. ضمیر ناخودآگاه قدرت تشخیص واقعیت و رویا را در این زمان ندارد؛ مانند زمانی که به یک لیموترش فکر می‌کنید و بزاق شما ترشح می‌شود. درواقع زمانی که شما درباره اهداف خودتان صحبت می‌کنید، ناخودآگاه شما تصور می‌کند این موفقیت رخ داده است، بنابراین نیاز درونی شما به تلاش بیشتر را کاهش می‌دهد.
اهدافی که گفتن و نگفتن‌شان فرقی ندارد
توجه داشته باشید اهدافی که نباید به دیگران بگویید، اهداف مهم و سرنوشت‌ساز یا پرریسک شما هستند که به طور مستقیم در آینده شما تاثیرگذارند. ابتدا باید اهداف را اولویت سنجی کنید و انرژی خود را صرف اهداف کوچک و پیش پا افتاده نکنید. مثلا اگر قصد دارید آخر هفته به سینما بروید یا کفش جدید بخرید، گفتن و نگفتن این هدف تاثیری در موفقیت ندارد؛ زیرا جزو اهداف کم اهمیت است. در این جا منظور ما از اهداف مهم و سرنوشت ساز مواردی است که با دستیابی و دست نیافتن به آن، زندگی شما دستخوش تغییرات زیادی خواهد شد.
انگیزه‌بخشی به خود برای نوشتن اهداف
اگر فکر می‌کنید نیاز به تعریف و تمجید دیگران دارید تا انگیزه‌تان برای دستیابی به یک هدف افزایش پیدا کند، باید این کار را خودتان انجام دهید. شما با انجام برخی کارها انگیزه درونی پیدا می‌کنید و به موفقیت نزدیک‌تر خواهید شد. دفترچه مخصوصی تهیه کنید و هر روز صبح، کارهایی را که در آن روز، برای رسیدن به هدفهایتان قصد دارید انجام دهید، یادداشت کنید و شب‌ها در مقابل کارهایی که درست انجام دادید، تیک بزنید. می‌توانید برای افزایش انگیزه‌تان، هر وقت کاری را درست انجام دادید، تشویقی برای خود در نظر بگیرید. وقتی به طور دایمی، حواستان به کارهایی باشد که باید برای هدف‌تان انجام دهید، هر روز بیشتر از دیروز به موفقیت نزدیک‌تر می شوید و اثر این کار از بازگوکردن اهداف‌تان نزد دیگران بهتر و موثرتر است. فراموش نکنید مطرح کردن اهداف‌تان تنها باعث هدر رفتن انرژی‌تان می‌شود؛ چون گاهی باید ساعت‌ها وقت بگذارید تا دیگران را درباره دلایل تصمیم‌تان توجیه کنید. پس بهتر است انرژی خود را برای رسیدن به هدفهایتان صرف کنید و در سکوت به تلاش‌تان ادامه دهید و بگذارید موفقیت‌تان، پیروزی‌تان را فریاد بزند.
با این ۲ شرط، اهداف‌تان را بگویید
اما گفتن هدف به دیگران شرایطی دارد که می‌تواند برای شما مفید هم باشد:
۱ فردی که به او هدف‌مان را می‌گوییم، مثبت باشد و بتواند به ما انگیزه واقعی دهد(نه انگیزه کاذب).
۲ یا این که آن فرد تجربه رسیدن به آن هدف را داشته باشد و راه و چاه را به ما نشان دهد. به‌عبارت دیگر، مشورت کردن با دیگران برای این‌که به چالش‌های دستیابی به اهداف‌تان آگاهی بیشتری داشته باشید، اقدامی مفید خواهید بود.
بنابراین وقتی فردی را پیدا کردید که دو خصوصیت مطرح شده را داشت، هدف‌تان را به او بگویید و از او راهنمایی بگیرید؛ چون آن فرد کمک خوبی برای رسیدن شما به آن هدف خواهد کرد.
