ملیحه رفیع طلب- روزنامه صبح نو
در علم اقتصاد خصوصیسازی به معنی انتقال مالکیت امر تجاری از بخش عمومی (دولت) به بخش خصوصی (تاجران) است. مادامی که دولتها به بخش خصوصی اهمیت دهند و آن را باور داشته باشند، شاهد شکوفایی اقتصاد خواهیم بود. رهبر انقلاب در سخنرانی ابتدای سال نو در حرم مطهر رضوی، مسئله اقتصاد را در رأس همه نقاط ضعف و مشکلات کشور دانستند. ایشان در ادامه ورود مردم به مسائل اقتصادی کشور را یکی از راههای برونرفت از این مشکلات دانستند و با بیان اینکه دولت باید نقش نظارتی خود را افزایش دهد فرمودند: «دولت تصدیگری را بایستی کم کند، نظارت را باید زیاد کند؛ دخالت را کم کند، نظارت را زیاد کند؛ مراقبت کنند. یکی از عیوب بزرگ اقتصاد ما، شاید بزرگترین عیب اقتصاد ما این است.» در واقع رهبر انقلاب از نوع نگاه اقتصادی دهه شصت انتقاد کردند؛ در دهه شصت، اقتصاد کاملا دولتی بود. رهبری تاکید کردند باید مردم در حوزه اقتصاد ورود داشته باشند. یعنی خصوصیسازی به معنی واقعی کلمه.
لزوم توجه به سرمایههای ایرانیان خارج از کشور
محمدحسین روشنک در گفتوگو با «صبح نو» میگوید: برای واگذاری اقتصاد به مردم قبل از هرچیزی نظام باید دارا بودن، ثروتمند بودن، ثروت داشتن و سرمایه داشتن در تمام موارد را به رسمیت بشناسد. اگر نظام، داشتن را به رسمیت بشناسد و برای دارا بودن و سرمایهدار بودن احترام قائل باشد، خصوصیسازی ممکن میشود، یعنی پیش مقدمه هر اقدامی برای واگذاری اقتصاد به مردم این است که بپذیریم مردم میتوانند صاحب سرمایه و دارایی باشند، نباید در صداوسیما ضدکارآفرینی و سرمایهگذاری برنامهسازی کنند که در این زمینه میتوان از برنامه «ثریا» نام برد. رسانهها و صداوسیما نباید ضد خصوصیسازی برنامهریزی کنند. تا وقتی املاک و بنگاههای اقتصادی در اختیار دولت است، دولت نمیتواند آنها را اداره کند و نهایتا بنگاهها از بین میرود اما وقتی آنها را واگذار کند، بخش خصوصی آنها را احیا میکند و ظرف چند سال ارزش آن بنگاه چند برابر میشود، آن زمان است که متأسفانه عدهای میگویند آن مالکان بنگاه خوردند و بردند. نمیگویند این بنگاه از بین رفته بوده و احیا شده است، پس با این توضیحات؛ پیشزمینه هر خصوصیسازی این است که ابتدا سرمایهداری را به رسمیت بشناسیم.
وی ادامه میدهد: اگر بتوانیم کاری کنیم ایرانیان خارج از کشور سرمایههای خود را به ایران بیاورند و در خصوصیسازی بنگاه بگیرند و قسمتهایی از اقتصاد را در دست بگیرند، خود به خود اقتصاد مردمی میشود اما با این فضای فعلی این اتفاق نمیافتد، اگر چه مقام معظم رهبری مطالبی که میفرمایند درست است اما با این فضا امکانپذیر نیست؛ چراکه بدنه این اجازه را نمیدهد، بدنه حاکمیت و دولت منفعت خود را در این که بنگاهها دولتی باقی بماند، میداند و با این وضعیت، سخن مقام معظم رهبری اجرا نمیشود، چون حسادت در میان است و عدهای اجازه نمیدهند مردم دست به کار شوند.
عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و فرانسه خاطرنشان میکند: نمیشود به یک سرمایهدار گفت سرمایهات را مخفی کن و به کارآفرین نمیشود گفت زحمت بکش و تلاش کن اما حق نداری ماشین مدل بالا سوار شوی. در ترکیه و امارات وضع فرق میکند و اقتصاد را مردمی کردهاند. اما مشکل اول ما در کشور، فضای دلواپسی است، یعنی عدهای دلواپس از اینکه اقتصاد خصوصی و به مردم واگذار شود مخالفند، چون مخالفند کسانی که در کشور سرمایهگذاری میکنند، فقط آنهایی هستند که میتوانند تسهیلات بانکی بگیرند، هیچکس با سرمایه خود در اقتصاد نمیتواند هزینه کند، این فضا به او داده نمیشود و امنیت ندارد و برای واگذاری اقتصاد به مردم و بخش خصوصی لازم است که امنیت واقعی داده باشد.
تاکید مؤکد مقام معظم رهبری بر اقتصاد مردمی
وی در توضیح بیشتر میافزاید: ما به این مطلب اعتقاد داریم که مقام معظم رهبری حدود ۲۰ سال است که سالها را به نام اقتصاد نامگذاری میکنند و از مردم میخواهند در اقتصاد دخالت کنند و بعد خصوصیسازی صورت میگیرد اما از آن طرف تلویزیون برنامه میسازد که ماجرا را نفی کند. درحالیکه باید در رسانهها و محافل بر ضد کارآفرینی برنامهای ساخته نشود و تحقق امر مقام معظم رهبری نیاز به انقلاب اقتصادی و فرهنگی دارد. در اسلام دارا بودن پذیرفته شده است. چطور در زمان پیامبر ثروت پذیرفته شده بوده و حالا نه؟ چرا نمیگوییم آن زمان کارآفرینی وجود داشته است؟ چرا نمیگوییم حضرت محمد (ص) با ثروت خدیجه بازرگانی و تجارت میکردند؟
با بههمریختن بازار، پدیده شاندیز بد آورد اما به قدری فضا ملتهب شد که دیگر کسی جرأت چنین کارآفرینی را ندارد. تولید کننده محصولات «تبرک» ، انسان
با عرضهای بود که بسیاری از املاک را زنده کرد اما عدهای گلایه میکنند که چرا صاحب «تبرک» ثروتمند است.
رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی ادامه میدهد: واگذاری اقتصاد به مردم، مقدمه میخواهد، اول اینکه سرمایهدار را به رسمیت بشناسیم و دوم اینکه دولتیها از حیاط خلوت خود بگذرند درحالیکه کسانی که این بنگاه و اقتصاد را در اختیار دارند، از حیاط خلوتشان نمیگذرند، حالا چه ارگانها، چه دولتیها. مردم باید حداقل سرمایه را داشته باشند تا اقتصاد را به عهده بگیرند. در تشکلهای بخش خصوصی، دولت چه اجازهای داده که قدرت داشته باشند و بتوانند چانهزنی کنند؟ اتاق بازرگانی، نهاد عمومی سرمایهگذاران و کارآفرینان است اما به راستی چقدر اختیار دارد؟ در همین استان خراسان رضوی که بیشترین هماهنگی را استانداری با بخش خصوصی دارد، بدلیل دخالت مرکز هیچ اختیاری در بخش خصوصی نیست، لذا به نظر من برای تحقق فرمان مقام معظم رهبری در واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی اول این بخش را به رسمیت بشناسیم، چتر حمایتی همه ارگانها را برسر کارآفرین گسترده کرده و بعد از آن خصوصیسازی کنیم.
روشنک با تاکید بر اینکه خصوصیسازی انقلاب در اقتصاد کشور است و تا آن را نپذیریم، امکانپذیر نیست اظهار میکند: اگر بگوییم خصوصیسازی سهام بانکها و شرکتها است کار پیش نمیرود. میگویند سهام عدالت خصوصیسازی است، چه کسی این را گفته است؟ کدام بانک سهام عدالت خصوصی اداره میشود؟ توسط دولت اداره میشود. دولت باید مدیریت را به بخش خصوصی واگذار کند، سازماندهی انجام دهد و برای مثال فولاد خراسان را واگذار کند اما آیا حاضر است این کار را انجام دهد؟ مادامی که روش سوسیالیستی در فرهنگ دلواپسی ما وجود داشته باشد یقینا خصوصیسازی امکانپذیر نیست. دولت را باید وادار به این مهم کرد. برای نمونه می گویند بانک ملت و یا تجارت خصوصی است اما دولت مدیریت این بانکها را بر عهده دارد. الان یک نفر از بخش خصوصی در هیأت مدیره بانک تجارت نیست و اینکه عنوان میکنند سهاماش سهام عدالت است، چه فایدهای دارد؟
لزوم تغییر در رویکرد دولت و حاکمیت
وی اضافه میکند: این نگاه باید در دولت و حاکمیت در سازمانهای مختلف تغییر کند و حرف مقام معظم رهبری را سرلوحه قرار دهند و زمانی که سازمانهایی مانند بنیاد مستضعفان پذیرفت که در اقتصاد مداخله نکند و بخش خصوصی را جدی بگیرد، آن زمان امکان دارد خصوصیسازی اقتصاد صورت گیرد و حتی آن زمان هم کسی حق ندارد از عبارات زشت استفاده کند و اگر این اتفاق نیفتد، هیچ اتفاق مثمرثمری نمیافتد. باید بپذیرند خصوصیسازی اجبار است و آنموقع حمایتها صورت میگیرد و صداوسیما از ساخت برنامههای ضد خصوصیسازی دست بردارد. خود تورم مالیات است. چرا دولت میخواهد از تورم مالیات بگیرد؟ دولت میگوید میخواهم ۴ میلیون مسکن بسازم. اصلا امکانش وجود دارد؟ باید بخش خصوصی را تشویق به این کار کرد و امکانات در اختیارش گذاشت تا خانهسازی انجام شود.
عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و کانادا تصریح میکند: مقام معظم رهبری فرمودند سرمایهگذاری در ۱۰ سال گذشته انجام نشده است. اما چرا انجام نشده است؟ چون خارج از کشور انجام شده، زیرا اینجا احساس امنیت اقتصادی نمیکرده، امید نداشته است. اگر دولت نتواند این مسائل را اجرا کند، سخن مقام معظم رهبری ابتر میماند و هیچ اقدامی صورت نمیگیرد. رهبر در دیدار کارآفرینان، بیست کلیدواژه ارائه دادند، دولت کدامیک از این کلیدواژهها را اجرا کرد؟ ارگانهای بسیاری هم مانع از آن شدند. اگر تغییر در صداوسیما اتفاق نیفتد و مدیریت آن تغییر نکند، همچنان ضد خصوصیسازی، کارآفرینی و اشتغالزایی خواهد بود.
وی ادامه میدهد: آقای جلیلی با روحیهای که دارد مگر میشود اقتصاد خصوصی را تشویق کند؟ دارایی حلال را اسلام و پیغمبر آزاد گذاشته، حتی تشویق و ترغیب کرده اما چرا استفاده نمیکنیم؟ وقتی یک کارآفرین کار خیر انجام میدهد چرا تشویقش نمیکنیم؟ چند خیر سرمایهدار را به تلویزیون دعوت کردند و از کارهای خیر آنها تقدیر شده است؟ سرمایهداری و سرمایهگذاری یا خوب است یا بد. اگر خوب باشد تبعاتش هم خوب است و قرار نیست ما جلوتر از مقام معظم رهبری حرکت کنیم.
دلواپسان باید بگویند چرا برعلیه آن بخش از سخنان مقام معظم رهبری که باب دل آنها نیست عمل می کنند ؟