در روز جهانی کودک از پرتکرارترین خطاهای پدر و مادرها در ارتباط با بچه هایشان میگوییم که آنها را راهی مراکز مشاوره میکند
نویسنده : دکتر ساحل گرامی| روانشناس کودک
صبح مشهد– کودکان، آیندهسازان این مرز و بوم هستند. اگر والدین در تربیت این نسل دقت بیشتری داشته و رفتارهایشان آگاهانهتر باشد، فرزندشان در آینده به عنوان فردی موفق، هم به درد جامعه اش خواهد خورد و هم مایه افتخار پدر و مادرش خواهد شد. ۸ اکتبر یعنی شانزدهم مهر، روز جهانی کودک نام گذاری شده است. به همین مناسبت بر آن شدیم تا به پرتکرارترین اشتباهات تربیتی والدین در حال حاضر بپردازیم. روزانه والدین زیادی به مراکز مشاوره کودک و نوجوان مراجعه میکنند و بسیاری از اشتباهاتتربیتی در آنها مشترک است. در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میکنیم.
گیر کردن بین رویکرد تربیتی مدرن و سنتی
تا حدود دو دهه پیش رویکرد تربیتی بیشتر والدین، سنتی بود و آنها به صورت مصمم تنها از این روش استفاده میکردند. رویکرد خشک، سلطهگرایانه همراه با تنبیه فیزیکی ، جزئی جدانشدنی از بسته تربیتی بعضی از والدین قدیمیتر بود و به دلیل همهگیری، کمتر والدی پس از استفاده از این رویکرد دچار تردید و عذابوجدان میشد.
نتیجه این تربیت هر چند نسلی با اعتماد به نفس کم و مطیع شد ولی به دلیل یکدست بودن موضع تربیتی حداقل والدین را دچار مشکل خاصی نکرد؛ اما امروزه یکی از بزرگ ترین مشکلات والدین، گیر کردن بین دو نوع موضع سنتی و مدرن است. به دلیل همین نوسان، والدین رویکرد تربیتی یکنواختی ندارند و بنا بر شرایط روانی و حوصله خود با فرزندان رفتاری متفاوت دارند و همین باعث ایجاد مشکلات رفتاری زیادی در کودکان میشود.
برآورده کردن تمام نیازهای فرزند
مورد مهم بعدی برآوردهکردن تمام نیازهای فرزندان است. این رویکرد مشکلات فراوانی با خود به همراه میآورد. علاوه بر نازپروردگی، این کودکان تحمل نه شنیدن، صبر کردن برای خواستهها و هر گونه ناکامی را ندارند و تبدیل به افرادی میشوند که گمان میکنند زندگی حول محور آنها میگردد، در نتیجه تمام انسانها را وسیلهای برای رسیدن به خواستههای خود میدانند. بهتر است والدین نیازهای بچهها را اولویتبندی کنند، با توجه به سن کودک با او صبر و تحمل برای رسیدن به خواستهها را تمرین و در محیطی امن و گرم، ناکامیهای کوچک و نه شنیدن را با او کار کنند. در غیر این صورت فرزندان در محیط واقعی اجتماع و رویارویی با انواع ناکامیها و موانع دچار مشکلات فراوانی میشود.
امید داشتن به تهدید و مقایسه
یکی از مخربترین روشهای کنترل رفتاری کودکان و نوجوانان، تهدید کردن و مقایسه است. تهدید کردن شاید در کوتاه مدت باعث ترک رفتار منفی شود ولی قطعا در بلند مدت امنیت روانی افراد را به خطر میاندازد و باعث تخریب رابطه والد- فرزندی میشود. مورد منفی بعدی مقایسه فرزند با خواهر و برادران دیگر یا بچههای دوستان و اقوام است. تمامی والدین فرزندانی با اعتمادبهنفس میخواهند ولی مقایسه کردن به صورت مستقیم به کودک احساس بی کفایتی میدهد و تاثیر منفی بر اعتماد به نفس بچهها دارد.
تشویق را فقط مادی دانستن
هنگامی که صحبت از تشویق و تحسین بچهها میشود، ذهن بیشتر افراد به سمت تشویقهای مادی و جایزههای مختلف میرود. در حالیکه جایزههای مادی بعد از گذشت زمان بچهها را شرطی میکند و آنها فقط با وجود جایزه یک سری کارها را انجام میدهند. پیشنهاد میکنیم پاداشهای کلامی و معنوی مانند انجام فعالیت مشترک با والدین، بازی و پیک نیک جایگزین پاداش مادی شود چراکه کودکان هرگز از این پاداشها اشباع نمیشوند و در عین تشویق شدن، به تحکیم رابطه مثبت کمک میکند.
سرگرمکردن مدام کودک با گوشی
و مورد آخر، سرگرم کردن مدام بچهها با تلفنهمراه، تبلت و تلویزیون است. هرچند حذف کامل این وسایل از دسترس کودکان امکان ندارد ولی جایگزینی فعالیتهای فیزیکی، بازی و کارهای مورد علاقه با والدین و دوستان بهترین راه برای سرگرمکردن بچه هاست چرا که انواع دیجیتال علاوه بر کاهش توجه و تمرکز باعث ایجاد الگوهای منفی و افزایش مشکلات رفتاری مانند ترس و خشونت میشود.