آشنایی با اصل مهم ارزش گذاری در زندگی برای انتخاب اهداف و دستیابی به آنها که معمولا با آن آشنا نیستیم
نویسنده : سیده زهرا جلیلی هاشمی| روان شناس
صبح مشهد– آیا کسی هست که از اهمیت انتخاب اهداف در زندگی و برنامهریزی برای رسیدن به آنها، چیزی نشنیده باشد؟ قطعا، خیر. همه ما از این که داشتن هدف در زندگی به چه معناست، چه اهمیتی دارد و به چه کار انسان میآید؟ آگاه هستیم. اما یکی از آن چیزهایی که کمتر به آن توجه شده، ارزش گذاری اهداف است. به طور کلی اگر بخواهیم هدف را در زندگی معنا کنیم، اول باید به کلمه مهم تری به نام ارزش بپردازیم و سعی کنیم تا ارزشهای زندگیمان را بشناسیم. در غیر این صورت، باید قید رسیدن به اهدافمان را هم بزنیم چون عاقبت برنامهریزی غیراصولی، چیزی جز شکست نیست. در این مطلب، نکاتی درباره تعریف ارزش، انواع ارزش و بهره بردن از آن برای رسیدن به اهداف مطرح خواهد شد.
ارزش ها، قطب نمای زندگی
ارزش در واقع انگیزه اصلی افراد برای کار و فعالیت و به قولی پیش زمینه ذهنی افراد است که هر فردی تلاش میکند تا از طریق حرکت در مسیر اهداف و رویاپردازی از آن در نهایت، آن نیاز را برآورده کند. پس به نوعی قطب نمای زندگی هستند. اگر ارزشهایتان را بشناسید، میتوانید برمبنای آنها هدفگذاری درستی داشته باشید. در آن صورت زندگی
با کیفیتتری هم خواهید داشت زیرا این ارزشها هستند که بر تصمیمگیریها، اقدامات و شیوه زندگی تأثیر می گذارند و زندگی را هدایت میکنند نه اهداف کوتاهمدت و مسائل دیگر.
آشنایی با ۱۰ ارزش روان شناسانه زندگی
بنا بر علم روان شناسی، ما ۱۰ ارزش کلی در زندگی داریم که عبارتند از: ۱-ارتباط(عشق، دوستی، روابط اجتماعی رو صمیمی) ۲- پرورش(مراقبت ازگیاه و طبیعت)، ۳-خانواده( تعلق و وابستگی به خانواده) ۴- پول(سرمایه مالی) ۵- شغل ۶- تفریح(لذت بردن و کسب حس خوشایند) ۷- سلامت (سلامت جسمی و روانی) ۸-سواد(آموزش، یادگیری و رشد شخصی)
۹- معنویت (توجه به اخلاقیات و ارتباط با خداوند)
۱۰-موفقیت (حرکت به سمت جلو).
اولویت اهداف بر اساس اولویت ارزشها
در قدم اول شما باید سعی کنید که ارزش های اصلی خود را در زندگی بشناسید. با شناخت و
روشن سازی ارزشها میتوانید به زندگی خود معنا بدهید و در زندگی، هدفگذاری اصولی تری داشته باشید. پس از شناخت ارزشها، اهداف زندگی باید بر مبنای آنها طرحریزی و برنامهریزی شود و در واقع اولویت اهداف را اولویت ارزشها در زندگی فرد مشخص میکند . مثلا اگر اولین ارزش برای فردی، خانواده، سپس پول و بعد تفریح است بنابراین در طبقهبندی اهداف، هدف مهمتر توجه به نیازهای اعضای خانواده و خوشحال کردن آنها قرار میگیرد، سپس تلاش برای کسب پول بیشتر و پس از آن لذت بردن از اوقاتی برای تفریح و سرگرم شدن.
۶ نکته درباره طبقه بندی اهداف
در طبقهبندی اهداف، باید به چند نکته مهم توجه کرد تا دستیابی به آنها، تبدیل به رویا و نشدنی نشود!
قبل از هر چیز، اهدافتان را بر اساس و مبنای اولویت ارزشهایتان تعیین و سپس برای محقق شدن شان
برنامه ریزی کنید.
درباره ارزش های ثابت و اهدافتان، انعطاف داشته باشید. مثلا اگر ارزش شما سلامتی است و ورزش کردن هدف شما برای رسیدن به این ارزش است، پس اگر به ورزش مورد علاقهتان به دلایلی مثلا دوری راه یا نبود امکانات، ناتوانی جسمی و … دست نیافتید، ورزش دیگری را جایگزین کنید.
ارزش را مبنای راه قرار دهید و اهداف را پله پله تعیین کنید. ارزش اصلی را برای خود تعیین کنید، سپس اهداف را بر مبنای آن از برنامه یک ساله که تا یک سال آینده به آن دست پیدا کنید، سپس هدف ماهانه و بعد برنامه هفتگی تقسیم کنید.
دفترچه برنامهنویسی روزانه بر اساس اولویت ارزشها داشته باشید. پس از این که برنامهای برای هدف خود به صورت جزئی نوشتید، دفترچهای برای برنامهریزی روزانه داشته باشید و روز قبل، فهرست کارهایتان را بنویسید و اولویت بندی و سعی کنید تا روز بعد به ترتیب اولویت آنها را انجام دهید.
موانع راه را بشناسید. سعی کنید موانعی را که برای رسیدن به اهدافتان ممکن است وجود داشته باشد ، بشناسید و درباره راهحلهای ممکن مقابله و عبور از آن برنامهریزی کنید مثلا درباره مادر خانهداری که ارزش دوم او پس از خانواده، رشد و پیشرفت است باید تلاش کنید تا راهی پیدا کند تا در کنار بزرگ کردن بچهها و مسائل خانه، روشی جدید برای دستیابی به رشد و پیشرفت پیدا کند که به ارزش اولش آسیبی وارد نکند.
اگر اهدافتان متناسب با ارزشهای تان نیست پس اهداف را اشتباه انتخاب کردهاید بنابراین سعی کنید آنها را تغییر دهید.